سرویس اقتصادی جوان آنلاین: اگر جلوی مصرف بیضابطه برق توسط تولیدکنندگان ارز دیجیتال گرفته نشود، در زمان پیک تابستان بیش از ۲۵۰۰ مگاوات به مصرف برق کشور اضافه میشود که این حجم زیاد مصرف، میتواند نقاط مختلف کشور را به خاموشی بکشاند. این مصرف حتی اگر طبق ادعای مسئول وزارت نیرو ۲ هزار مگاوات باشد با برق ارزانی که در اختیار گاوداریها، مدارس یا بخشهای کشاورزی و صنعتی قرار میگیرد، میتواند ارزشی معادل ۳۵ هزار میلیارد تومان را ایجاد کند که با توجه به ارزش پایین قیمت برق و کمتر از یک سوم آن در عمل سودی بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان را برای دارندگان دستگاههای استخراج ارز دیجیتال به ارمغان آورد؛ لذا طبیعی است که «قیمت بسیار پایین برق برای این مدل از مصرف عاملی جدی برای هجوم سرمایهگذاران ارز مجازی به ایران شده» و همایون حائری، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی دقیقاً و به درستی به آن اشاره کرده است.
سود استفاده برق ارزان برای تولیدکنندگان ارز دیجیتال به حدی است که علاوه بر داخلیها برخی سرمایهگذاران خارجی را به داخل ایران کشانده تا با استفاده از این مزیت نرخ ارزان که بدون نظارت در اختیار همه قرار میگیرد حداکثر بهره را ببرند.
دراینباره چندی پیش در برخی اخبار موضوع اعتراض از سوی برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم منتشر و حتی به سوءاستفاده از انرژی ارزان در استخراج ارز دیجیتال در دو استودیوی سازمان صدا و سیما اشاره شد.
همچنین اعلام شد با توجه به اینکه برق در ایران مشمول یارانه است و هزینه بسیار پایینی در مقایسه با بسیاری کشورها داراست، عدهای براساس گزارشهای واصله در حال سوءاستفاده از برق صنعتی و کشاورزی در مزرعه ارز دیجیتال هستند که این نوع برق به مراتب بسیار ارزانتر از برق خانگی است و کسانی که در کار استخراج ارز دیجیتالی هستند، سعی میکنند سولههایی را «که مجهز به برق صنعتی یا کشاورزی است، برای استخراج اجاره یا خریداری کنند.
به گفته معاون وزیر نیرو، برای هر بیتکوین ۷۲ هزار کیلووات ساعت برق مصرف میشود که به اندازه مصرف ۲۸ مشترک است.
به عبارتی اگر جلوی مصرف بیضابطه برق توسط تولیدکنندگان ارز دیجیتال گرفته نشود و همچنان برقهای یارانهای که به بخشهای کشاورزی، دامداری، مدارس و... اختصاص دارد، به شکلی بیمحابا مصرف تولید ارزهای دیجیتال شود، به زودی مردم گرفتار قطعیهای برق مکرر میشوند حال آنکه از اساس یارانههای تخصیصی به منظور حمایت از تولیدات کشاورزی یا صنعتی موردنیاز است.
خبرگزاری تسنیم در این باره نوشته است برقی که برای مصرف در صنعت یا کشاورزی با تعرفه ارزان در اختیار تولیدکننده صنعتی یا کشاورز قرار میگیرد، به صورت غیرمجاز برای تولید ارز مجازی استفاده میشود. خبرهایی حکایت از این دارد که برخی حتی پا را فراتر گذاشتهاند و در نقاطی، چون مساجد و مدارس که تعرفه برق رایگان دارند، اقدام به تولید ارزهای مجازی همچون بیتکوین میکنند که بررسی این مسئله، نیازمند ورود دستگاههای نظارتی به این تخلف است.
دستور قطع برق تولیدکنندگان ارز دیجیتال صادر شد
شاید به همین دلیل بوده که شرکت مادرتخصصی توانیر با صدور ابلاغیهای، دستور قطع برق تولیدکنندگان ارز دیجیتال را صادر کرده است.
بنا بر دستور مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توانیر، به شرکتهای برق منطقهای و توزیع نیروی برق سراسر کشور تکلیف شد که «با توجه به توسعه مراکز ارز دیجیتال که بدون ارائه مجوز، نبود تعرفه خاص و استانداردهای فنی لازم در مدار قرار گرفتهاند و در پیک تابستان شرکتهای توزیع نیروی برق را با مشکل جدی مواجه مینمایند، مقتضی است با عنایت به قسمت اول بند «د» جزو ۱- ۵۰- ۴ آییننامه تکمیلی تعرفههای برق مربوط به قطع موقت انشعاب «موضوع مصرف غیرمجاز برق» ترتیبی اتخاذ نمایید تا نسبت به شناسایی و جمعآوری موقت انشعابات مذکور تا تعیین تکلیف قانونی اقدام لازم مبذول و نتیجه اقدامات صورت گرفته را به معاونت هماهنگی توزیع توانیر منعکس نمایند.»
همایون حائری، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، همچنین استخراج رمز ارزها از جمله استخراج بیتکوین با سوخت فسیلی یارانهای و با هزینه صنعت برق را نوعی قاچاق انرژی الکتریکی دانست و گفت: هماکنون در کشور عدهای با بهرهگیری از سوخت فسیلی یارانهای و هزینههای یارانهای صنعت برق اقدام به استخراج رمز ارزها همچون بیتکوین میکنند که این کار اگر به صورت پنهانی و بدون پایش برق مصرفی هم باشد، میتواند مفهوم قاچاق انرژی را در اذهان القا کند.
خلأ ضوابط استخراج ارزهای دیجیتال
استفاده از عبارت قاچاقچی برق یا قاچاق انرژی الکتریکی بیشتر بدین منظور به موضوع تولید ارز مجازی با برق یارانهای اطلاق شده است که برخی از تولیدکنندگان ارز مجازی با تعرفه برق خانگی اقدام به تولید میکنند، برخی با تعرفه برق صنعتی و حتی برخی با تعرفه برق کشاورزی به این کار مشغولند. به علاوه واردات دستگاههای ماین (استخراج) نیز خود قاچاق به شمار میرود، اما معلوم نیست که چرا در برخی اماکن خاص فعال شده است.
اگرچه این ادعای استنباطی از سوی معاون وزیر تا حدودی منطقی است، اما ظاهراً پایههای محکمی در حوزه برخورد با متخلفان ندارد، زیرا وی بلافاصله مدعی شده است: دولت در حال تدوین نرخ و ضوابط لازم برای فعالیت استخراج رمز ارزهاست و به زودی شرایط این کار برای استفاده از شبکه برق سراسری اعلام میشود.
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال یا Cryptocurrency یک فرم از پول الکترونیکی است که به منظور امنیت بیشتر، حذف واسطهها و ناشناس بودن طراحی شد. ارزهای دیجیتال از یک فناوری غیرمتمرکز استفاده میکنند که به کاربران امکان پرداخت امن و ذخیره پول را بدون نیاز به ثبتنام یا استفاده از بانکها و سازمانهای واسطه میدهند. اکثر ارزهای دیجیتال روی پایگاه داده توزیع شدهای به نام بلاکچین اجرا میشوند و بیشتر واحدهای اصلی آن توسط یک فرآیند به نام استخراج یا ماین تولید میشوند.