سرویس دانشگاه جوان آنلاین: حدود ۵ هزار دانشمند ایرانی مقیم خارج از کشور در حوزههای مختلف مشارکت میکنند، ولی حدود هزار نفر به طور کامل به کشور برگشتهاند. این افراد تاکنون ۶۰ استارتآپ راه انداختهاند و بیش از هزار نفر از فارغالتحصیلان ممتاز داخل در این استارتآپها الان مشغول کار هستند.
بخشی از این هزار نفر هم جذب هیئت علمی دانشگاهها و بخش دیگر نیز جذب شرکتهای دانش بنیان شدهاند. در حال حاضر در حال تهیه یک مستند از افرادی هستیم که موفقیتهای چشمگیری در حوزههای مختلف از جمله شرکتهای دانش بنیان و حوزه علمی و آکادمیک داشتهاند.
رایزنی با متخصصان ایرانی
این افراد بلافاصله بعد از اینکه درسشان تمام شد، اقدام به بازگشت نکردند. اتفاقاً اینکه نخبهای چند سالی آنجا مانده و دانش و تجربهاش را بیشتر کرده باشد، برای دانشگاهها جذابتر است تا اینکه بلافاصله بعد از اتمام تحصیل به ایران برگردد. ناگفته نماند بیشترین بازگشتی از کشورهای امریکا و کانادا بوده است.
رئیس مرکز تعاملات بینالمللی علم و فناوری و قائم مقام معاون علمی و فناوری رئیسجمهور، درباره روند پیگیری بازگشت نخبگان به کشور و شرایط کاری در نظرگرفته شده برای آنها گفت: «حدود چهار سال پیش بررسیها و مطالعاتی را درباره اینکه کشورهای خارجی چطور از ظرفیتها و متخصصان خارج از کشور خود استفاده میکنند، آغاز کردیم. همچنین همزمان یک نظرسنجی از ۴۵۰۰ نفر از متخصصان ایرانی که عمدتاً در امریکا و کانادا بودند، انجام شد. علاوه بر این رایزنیهایی با یکسری از متخصصان ایرانی خارج از کشور داشتیم.»
خبری که دهان به دهان میچرخد
علیمرتضی بیرنگ اضافه کرد: «کسی هم که میخواهد برای همیشه به ایران بازگردد، سه مسیر پیش رویش قرار دارد یا میتواند استارتآپ ایجاد کند یا اینکه در بخش R&D شرکتهای دانش بنیان فعالیت کند و یا کارهای آکادمیک انجام دهد. برای هر کدام از این افراد یکسری تسهیلات و مسیر مشخصی طراحی شدهاست. ما افرادی که سرمایهگذاریهای بزرگی روی آنها در بهترین دانشگاههای امریکا و کانادا شده است را برمیگردانیم.»
در برنامههای بازگشت متخصصان که در دنیا اجرا میشود، برنامه ایران جزو برنامههای موفق بوده است و اخیراً راجع به آن در مجامع بینالمللی صحبت میشود. اکنون آن زیرساختها برای بازگشت نخبگان ایجاد شده و اعتماد مورد نظر میان آنها شکل گرفته است. در حال حاضر همین مسئله دهان به دهان میانشان میچرخد و به گوششان میرسد که از میان دوستانشان کسانی به ایران بازگشتهاند، اتفاقاً موفق هم شدهاند و همین باعث تبلیغ میشود.