سرویس ایران جوان آنلاین: استان مازندران با تولید سالانه بیش از ۷ میلیون تن محصولات کشاورزی و برتری در تولید ده محصول مهم همواره به عنوان یکی از مهمترین قطبهای کشاورزی در ایران به شمار میرود که در این سالها توانسته خود را به عنوان برندی در زمینه تولیدات کشاورزی کشور مطرح کند. با این وجود برخی از مشکلات از جمله بالارفتن هزینه تولید و ملزومات کشاورزی موجب شده تا این موقعیت استان در آستانه خطر قرار بگیرد و حتی موجب آن شود که زمینهای کشاورزی به ویلا تبدیل شود. با وجود آنکه طرح بزرگ طرح بسیج همگام از سه سال قبل در مازندران اجرایی شده و دستاوردهای خوبی را نیز به دنبال داشته است حالا به گفته رئیس دانشگاه علوم کشاورزی ساری قرار است این مهم در بخش وسیعتری از استان و با همکاری بسیج و کارشناسان کشاورزی انجام پذیرد. موضوعی که در صورت موفقیت میتواند حتی رتبه کشاورزی استان را به بالاترین رتبهای که تاکنون کسب کرده برساند.
شرایط آب وهوایی و حاصلخیزی خاک در مازندران از جمله مزایایی این استان به شمار میروند که موجب شده تا این منطقه در زمینه تولیدات باغی و کشاورزی و دام وطیور صاحب ده رتبه برتر در کشور باشد. به طوری که تنها به عنوان نمونه شهرستان بهشهر در حوزه دام رتبه هشتم در استان، در زمینه واحدهای دامداری صنعتی رتبه چهارم استان، در تولید شیر رتبه نهم استان، در حوزه گوشت قرمز رتبه دوازدهم، طیور صنعتی رتبه شانزدهم، مرغداریهای صنعتی و گوشت سفید رتبه هفتم را در سطح کشور به خود اختصاص دهد. این درحالی است که رونق صادرات محصولات کشاورزی مازندران شامل مرکبات، کیوی، برنج و گل و گیاه زینتی به اروپا و کشورهای حوزه خلیج فارس، دریای خزر و روسیه نام این استان را در زمینه صادرات پرآوازه کرده است. با تمام این مزایا در سالهای اخیر برخی از مشکلات موجب شده تا هر ساله زمینهای بسیاری به دلیل مشکلات به ویلا تبدیل شود.
اجرای طرح با هدف کشاورزی پایدار
خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی، ایجاد کشاورزی پایدار و بازدهی بالا در کشور از جمله اهدافی بود که موجب شد تا طرح بسیج همگام کشاورز از سوی بسیج اعلام شود. بر همین اساس سازمان بسیج مستضعفان و بسیج مهندسان کشاورزی و منابع طبیعی مبادرت به استفاده از توان مهندسان بسیجی در سطح ملی کردند تا در گروههای بسیجی و جهادی به صورت داوطلبانه اقدام به آموزش و ترویج کشاورزی کنند تا شاهد افزایش محصولات کشاورزی در کشور باشیم که به عنوان «طرح بسیج همگام با کشاورز» نامگذاری شد. از آنجا که قرار است این طرح در ۷۵۰ روستای کشور به صورت پایلوت اجرایی شود لذا روستاهای استان مازندران به عنوان یکی از این نمونهها انتخاب شد. روز گذشته بود که رئیس دانشگاه علوم کشاورزی ساری در مراسم افتتاحیه طرح بسیج همگام با کشاورز در ساری اعلام کرد: «توان کلی کشور در زمینه تولیدات انواع محصولات باغی و کشاورزی و رتبهای که برخی از استانها از جمله مازندران در این خصوص دارند ایجاب میکند تا در این زمینه گامهای اساسی برداشته شود.» اسدالله تیموری با بیان اینکه با توجه به شرایط خوب کشور برای تولیدات کشاورزی تنها بهره اندکی از این موهبت بردهایم، افزود: «امروزه سهم کشاورزی در اقتصاد کشور بیش از پنج تا شش درصد نیست.» وی ادامه داد: «از آنجا که محصولات متنوعی در ایران تولید میشود باید از ظرفیت بخش کشاورزی برای رونق تولید استفاده کنیم.» به گفته این استاد دانشگاه از آنجا که بیش از ۱۵۰ متخصص در دانشگاه علوم کشاورزی مشغول فعالیت هستند لذا باید به کشاورزی با نگاه علمی توجه کرد چرا که در صورت محقق شدن آن میتوان کاستیهای بخش علمی و تکنولوژی را جبران کرد.
همگام با کشاورز در ۳ هزار مزرعه مازندران
از آنجا که سپاه کربلای مازندران برای رونق کشاورزی استان برنامههای مدونی را بر اساس اجرای طرح همگام با کشاورز در دستور کار قرار داده است و حتی برخی از آنها را نیز اجرایی کرده است. مسئول بسیج مهندسان کشاورزی سپاه کربلای مازندران با اشاره به کسب رتبه نخست بسیج مهندسان سپاه کربلا در سال ۹۶ در این خصوص گفت: «طرح همگام با کشاورز در ۳ هزار مزرعه مازندران اجرا شد.» محمدعلی امامی با بیان اینکه تقریباً سه سالی است از آغاز این طرح ملی میگذرد، افزود: «۵۰۰ کارشناس برای ارائه آموزشهای تخصصی به روستاها اعزام شدند.»
وی در خصوص مراحل اجرای این طرح بیان داشت: «کارشناسان آموزش کشاورزی کلاسهای آموزشی در سه مرحله کاشت، داشت و برداشت با حضور در مزرعه و کارهای ترویجی انجام میدهند.»
امامی با اشاره به اثرات مثبت این طرح که باعث شد در سال گذشته در ۳ هزار مزرعه افزایش عملکرد از ۱۰۰ کیلوگرم تا ۵/ ۱ تن در هکتار ایجاد شود تصریح کرد: «از این لحاظ بیشترین رکورد را در سطح کشور داشتیم.»
این موفقیتها در حالی است که سازمان بسیج مهندسان کشاورزی سپاه کربلا در سال زراعی ۹۶ رتبه نخست را در کشور کسب کرد و سه نفر از کارشناسان بهعنوان کارشناس برتر کشوری انتخاب شدند.
مسئول بسیج مهندسان کشاورزی سپاه کربلا با بیان اینکه امسال هدفگذاری ما ۵۰۰ روستاست که برای سالهای آینده به کل روستاهای بالای ۵۰ خانوار گسترش دهیم، گفت: «اقدامات بسیج در سال ۹۵ در ۳۰۰ مزرعه آغاز شده که امسال به ۳ هزار مزرعه افزایش دادیم، چرا که اعتقاد ما بر این است با توجه به مشکلات کمآبی، با مدیریت آب در مصرف کشاورزی میتوان بیشترین تولید را داشت؛ چراکه مایحتاج زندگی کشاورزان ما از این راه تأمین میشود.»
وی با تأکید بر اینکه طرح بسیج همگام با کشاورز با چهار هدف افزایش بهرهوری، کاهش هزینه تولید، امنیت غذا و مدیریت مصرف آب در دستور کار قرار دارد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر طرح مدیریت مصرف آب را در دستور کار داریم که با توجه به بحران آب، کشاورزی را بهصورت علمی مدیریت کنیم.» به گفته وی هم اکنون، دو نوع کشاورز سنتی و پیشرو در مازندران در حال فعالیت هستند که عملکرد تولید کشاورزان پیشرو از سنتی بیشتر بوده که به بحث مدیریت مزرعه برمیگردد و تلاشمان بر این است که اختلاف عملکرد تولید بین کشاورز سنتی و پیشرو را از بین ببریم.