سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: «حق‌الناس در محیط کار و زندگی از دیدگاه قرآن و روایات» اثر صادق میرشفیعی کتابی است که در قم و به همت مسجد جمکران منتشر شده است. این کتاب مجموعه‌ای از احادیث و روایات درباره حق‌الناس را در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد تا بدانند این موضوع از چه جایگاه و اهمیتی در دین مبین اسلام برخوردار است. در ادامه مروری گذرا بر برخی مطالب این کتاب داریم.
عادلانه عمل کنید و از حق‌کشی بپرهیزید
رسول خدا (ص) فرمودند: «ساعتی عادلانه عمل کردن بهتر است از عبادت ۶۰ سالی که شب‌هایش با نماز و روزهایش با روزه سپری گردد و ساعتی ظلم و ستم کردن در حکمی و قضاوتی سخت‌تر و بزرگ‌تر است نزد خدا از معصیت ۶۰ سال.»
در این حدیث شریف رسول گرامی اسلام اهمیت عدل را بیان فرموده که یک ساعت آن بهتر است از ۶۰ سال عبادت. یعنی یک عمر کامل و مفید که همه‌اش انسان در حال نماز و روزه باشد یک طرف و یک ساعت روی عدل رفتار کردن یک طرف، باز ارزش آن عدالت‌ورزی بیشتر و نزد خدا بهتر است. در مقابل، ساعتی جور و ستم کردن در مقام حکم و قضاوت گناهش نزد خدا بزرگ‌تر است از یک عمر معصیت. ابعاد گسترده عدالت و ابعاد گسترده ظلم و ستم همه جامعه را فرا می‌گیرد، به هر کدام عمل شود می‌تواند همه مردم را تحت تأثیر قرار بدهد.
اول آگاهی از احکام دین، سپس تجارت
حضرت (ع) می‌فرمایند: «ای جماعت تاجران، ابتدا نسبت به احکام دین آگاهی پیدا کنید سپس به تجارت بپردازید. ابتدا نسبت به احکام دین آگاهی پیدا کنید سپس به تجارت بپردازید...»
امیرالمؤمنین (ع) سه مرتبه این مطلب را تکرار می‌فرمایند تا اهمیت آن را برسانند، چراکه بدون آگاهی از احکام دین انسان در هر کاری وارد شود خسارت و خرابی‌های زیادی به بار می‌آورد؛ هم خسارت‌های دنیایی و هم دینی و آخرتی.
این سخن شریف از کسی است که به تمام اسرار و احوالات دنیا و اهل دنیا، آفت‌ها و خطرها، خیرات و برکات آگاهی دارد و مؤمنین باید پیرو امیرالمؤمنین (ع) باشند تا از خیرات دنیا و آخرت بهره‌مند شوند.
گناه ربا از زنا با محارم هم بیشتر است
حضرت امام جعفر صادق (ع) فرمودند: «یک درهم ربا نزد خدا گناهش بزرگ‌تر است از ۷۰ زنا با مَحرم خود در خانه خدا.»
یکی از مقدس‌ترین و محترم‌ترین مکان‌ها در عالم وجود کعبه و خانه خداست که حفظ و احترام او واجب است و یکی از سخت‌ترین گناهان کبیره عمل منافی عفت زناست، بالاخص نعوذ باللَّه وقتی کسی با محارم خودش مثل مادر، خواهر و... چنین کاری را بکند! این حدیث می‌فرماید: یک درهم ربا از ۷۰ زنا که کسی با محارم خودش در خانه کعبه انجام دهد نزد خدا گناهش بیشتر و بزرگ‌تر است.
مال مردم‌خور‌ها بی‌خدا می‌شوند
رسول خدا (ص) فرمودند: «هر کس مال مؤمنی را به ناحق تصاحب کند، پیوسته خدا از او روی گردان خواهد بود و نسبت به کار‌هایی که می‌کند خشمگین است، هر چند کارهایش خوب و خیر باشد. کارهایش را جزو حسناتش ثبت نمی‌کند مگر اینکه توبه کرده و مالی را که به ناحق گرفته به صاحبش بازگرداند.»
بی‌تردید رویگردانی خدا از انسان سخت‌ترین عذاب است، چراکه بشر همیشه با تمام وجود نیازمند لطف و مرحمت الهی است و اگر خدا از کسی رویگردان شد پیوسته در لعنت خدا و دور از رحمت به سر می‌برد و یقیناً دنیا و آخرتش تباه است و غصب مال دیگران یک گناهی است که باعث چنین عذاب خانمان‌سوزی خواهد شد؛ و جداً از چنین گناهی باید فرار کرد و به خدا پناه برد، درد و عذابی سخت‌تر از بی‌خدایی نیست.
قانع که باشید بی‌نیازترینید
حضرت امام محمّدباقر (ع) می‌فرمایند: «هر که خرسند و قانع باشد به آنچه خداوند روزی‌اش کرده، مسلّماً او از بی‌نیازترین مردم خواهد بود.»
افراد قانع کسانی هستند که پیوسته به داده‌های خدا دلخوش و شاکرند و حالت شِکْوِه و گلایه ندارند. هر وقت حال آن‌ها را می‌پرسی می‌گویند الهی شکر، الحمدللَّه ربّ العالمین، راضی‌ام به رضای خدا. هزاران آفرین بر این گفتار و این حالت که چقدر به انسان عزّت و عظمت و آرامش می‌دهد و بالعکس افرادی عادت کرده‌اند به ناشکری، گله‌مندی و آه و ناله، هر وقت از حال آن‌ها می‌پرسی، اکثراً می‌نالند و به دروغ اظهار نداری و دردمندی می‌کنند که مبادا چشم بخورند. چنین فردی با این کار هم دروغ گفته و هم کفران نعمت کرده و هم نعمت‌هایش را در تیررس بلا قرار داده است.
خدا دوست دارد که آثار نعمتش را در بندگانش ببیند «وَ اَمَّا بِنِعْمَهِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ»، در قرآن است که نعمت‌های پروردگارت را یادآوری کن. چنین افرادی که حالت شکر و خرسندی از خدا دارند و به آنچه خدا روزیشان کرده قانعند، این‌ها بی‌نیازترین مردمند. خود را از دیگران بی‌نیاز می‌دانند و برای رسیدن به متاع بی‌ارزش دنیا، در مقابل هر کس و ناکسی خود را کوچک نمی‌کنند و دست به هر کاری نمی‌زنند.
