سرویس اقتصادی جوان آنلاین: یکی از اصلی‌ترین استراتژی‌های اقتصادی امریکا در دوره گذشته و به ویژه در دولت ترامپ جنگ گازی با روسیه بوده و است؛ دونالد ترامپ برای باز کردن جای گاز امریکا در اروپا و شرق آسیا کشور‌های خریدار گاز روسیه را تهدید کرده است و آن‌ها را از تحریم می‌ترساند. بین ۳۶ تا ۴۰ درصد مصرف گاز اروپا توسط مسکو تأمین می‌شود که ریشه این وابستگی به دوران جنگ سرد بر‌می‌گردد، روز‌هایی که شوروی با داشتن منابع گازی دست نخورده بازار اروپا را برای خود انتخاب کرد که در این مسیر، رونالد ریگان خط لوله گازی که قرار بود ساخته شود را تحریم کرد. شرکت‌های اروپایی که قصد داشتند این خط لوله را اجرایی کنند تحت سخت‌ترین تحریم‌ها قرار گرفتند، اما هر طور بود، این خط لوله ساخته شد و با وجود همه فشار‌های ریگان، صادرات گاز شوروی به اروپا ادامه یافت. ترامپ که علاقه بسیاری به ریگان دارد همین سیاست را در پیش گرفته است، اما با این تفاوت که علاوه بر اینکه قصد دارد روسیه را محدود کند، بلکه با صادرات ال‌ان‌جی به اروپا و متقاعد کردن آن‌ها برای واردات گاز طبیعی مایع شده، به درآمد‌های کشورش بیفزاید. امریکا در تلاش است تا از اجرای پروژه خط لوله انتقال گاز روسیه به آلمان موسوم به نورداستریم ۲ جلوگیری کند. این خط لوله قرار است گاز روسیه را با عبور از دریای بالتیک و دور زدن اوکراین به آلمان برساند و امریکا تلاش می‌کند تا با اعمال تحریم از ادامه اجرای آن جلوگیری کند.
بلومبرگ در‌همین‌باره نوشت: «با توجه به اینکه ساخت بخش زیرسطحی این خط لوله تقریباً به پایان رسیده و تا پایان سال ۲۰۱۹ شاهد بهره‌برداری از این پروژه خواهیم بود و سنای امریکا همچنان در حال بررسی اعمال تحریم علیه شرکت‌ها و کشور‌های حاضر در این پروژه است، احتمالاً کار از کار گذشته است.» جاناتان استرن، محقق ارشد مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد، طی مقایسه‌ای با اقدامات دولت کنونی امریکا و اقدامات دولت رونالد ریگان در دهه ۱۹۸۰ برای جلوگیری از صادرات گاز شوروی پرداخته است. اقدامات دولت ریگان در آن زمان غیرمؤثر بود و اجرای آن‌ها با مقاومت جدی روبه‌رو شد و من فکر می‌کنم باید انتظار شرایط رویکرد مشابهی در شرایط کنونی نیز داشته باشیم.
به نظر می‌رسد برای اینگونه اقدامات دولت امریکا خیلی دیر شده باشد؛ چراکه بخش قابل‌توجهی از این خط لوله ساخته شده است، مگر اینکه امریکا به سمت اعمال تحریم‌هایی برود که زمان اجرای آن‌ها از مدت‌ها قبل تعیین شود که به نظر من این مسئله می‌تواند در این سوی اقیانوس اطلس مخالفت‌های جدی را رقم بزند. وین برایان، کارگزار مؤسسه آلفا انرژی نیز نظر مشابهی دارد. وی می‌گوید: «حتی اگر امریکا بتواند در اجرای این پروژه اختلال کمی ایجاد کند، بعید به نظر می‌رسد که اقدامات سنا برای توقف این پروژه مؤثر واقع شود.»
نورداستریم ۲
در عین حال نشانه‌هایی از بروز اختلال در عرضه گاز در بازار برای سال ۲۰۲۰ وجود دارد. هفته گذشته کمیته روابط خارجی سنای امریکا طرح تصویب قانون تحریم شرکت‌های اروپای غربی دخیل در پروژه نورداستریم ۲ را مطرح کرد. پیش از این هم دولت ترامپ بار‌ها گفته بود که به دنبال تحریم اجرای این خط لوله انتقال گاز است.
خط لوله انتقال گاز نورداستریم ۲ به صورت مشترک بین گازپروم روسیه و پنج شرکت اروپایی شامل یونیپر و وینترشیل آلمان، OMV اتریش، انجی فرانسه و رویال دات شل انگلیسی هلندی است.
امریکا بار‌ها اعلام کرده است که مخالف اجرای این خط لوله برای انتقال گاز روسیه به اروپا است. در ماه ژوئن، وزارت امورخارجه امریکا اعلام کرد: «شرکت‌های دخیل در اجرای پروژه خط لوله گاز نورداستریم ۲ ممکن است شاهد اعمال برخی محدودیت‌ها از سوی امریکا باشند.»
این وزارتخانه امریکایی موکداً در تلاش است تا اجرای این پروژه را تهدیدی علیه امنیت انرژی و ثبات اتحادیه اروپا معرفی کند. دونالد ترامپ هم با طعنه به آلمان گفته است که وابستگی شدید این کشور به نفت و گاز روسیه اصلاً خوب نیست و آلمان را گروگان روسیه نامیده است.
حمایت آلمان از روسیه
در طرف دیگر ماجرا، اما آلمان به همراه بسیاری از کشور‌های اتحادیه اروپا از اجرای این خط لوله حمایت کرده و تأکید کرده‌اند که هدف از اجرای این پروژه فقط محدود به ابعاد اقتصادی آن است. روسیه هم تأکید کرده که تلاش امریکا در مجبور کردن کشور‌های اروپایی در خرید گاز طبیعی مایع شده امریکا، LNG، با قیمت بسیار گران‌تر از گاز روسیه، تجلی رقابت ناعادلانه در بازار جهانی انرژی است.
با همه این مسائل، امریکا همچنان بر موضع خود ایستاده است، در‌حالی‌که رو‌س‌ها در حال اجرای برنامه‌های خود برای افزایش صادرات گاز به اروپا هستند که آمار‌ها نیز با تأیید این موضوع نشان داده که میزان صادرات گاز روسیه به قاره سبز افزایش یافته است. در این بین، امریکایی‌ها علاوه بر تشدید فشار‌ها به اروپا برای متنوع‌سازی سبد قرارداد‌های گازی خود، در حال رایزنی با کشور‌های تولید‌کننده ال‌ان‌جی هستند تا به بازار اروپا وارد شوند.
این موضوع چنان برای امریکا مهم است که حتی اروپایی‌ها و امریکا برای توسعه صنعت ال‌ان‌جی در ایران اعلام آمادگی کردند تا با این حربه، هم ایران را از بازار منطقه‌ای خود حذف کنند و هم از گاز ایران برای تحقق اهداف خود استفاده کنند.
