سرويس ايران جوان آنلاين: سال‌هاست حاشیه شهر مشهد قصه پرغصه‌ای شده که گریبان مردم این شهر را رها نمی‌کند؛ معضلی که هم حاشیه‌نشینان و هم مشهدی‌ها را به‌ستوه آورده و همگی منتظرند تا با یک اقدام جهادی این داستان، یک بار برای همیشه به پایان برسد. از صحبت‌های مسئولان نیز چنین برمی‌آید که عزمشان را برای ساماندهی این مناطق جزم کرده‌اند. از حرف‌های عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی این شهر گرفته که حدود دو ماه پیش از برنامه‌ریزی و تأسیس سازمان بازآفرینی حاشیه شهر مشهد در این دوره از شورا‌ها خبر داد و گفت: «بازآفرینی حاشیه شهر با همکاری آستان قدس رضوی سرعت خواهد گرفت» تا صحبت‌های چند روز اخیر تولیت آستان قدس رضوی که موضوع حاشیه شهر مشهد را جزو دغدغه‌های مقام معظم رهبری اعلام کرد و گفت: «بر این اساس این موضوع برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و آن را دغدغه آستان می‌دانیم.»
آمار‌ها متفاوت است، اما وقتی می‌گویند از هر سه مشهدی، یکی حاشیه‌نشین است می‌توان تخمین زد که در حال حاضر حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در حاشیه‌های این شهر در حال زندگی هستند که اکثر آن‌ها به دلیل نبود کار و درآمد در روستا‌های خود به این شهر مهاجرت کرده این مناطق را برای زندگی انتخاب کرده‌اند. این مهاجران به دلیل نداشتن ساختار مناسب شغلی، نبود تسهیلات خدماتی و بهداشتی، مسکن نامناسب، پایین بودن سرمایه فرهنگی، ضعف امنیت و ده‌ها عامل دیگر بین زندگی روستایی و شهری، سرگردان مانده و سبکی از زندگی را برمی‌گزینند که می‌توان به آن گفت «زندگی اسفناک»!
اما چند وقتی است که سازمان‌ها و نهاد‌ها و مسئولان و مدیران در مشهد مقدس با ارائه برنامه‌های مختلف درصدد ساماندهی این مناطق و رفع مشکلات آن‌ها هستند؛ اقدامی که می‌تواند این پرونده را برای همیشه ببندد و دیگر مشهد مقدس از دردی به نام حاشیه‌نشینی رنج نبرد.
دغدغه رهبری دغدغه آستان قدس است
همین چند روز پیش بود که تولیت آستان قدس رضوی با بیان اینکه موضوع حاشیه شهر مشهد از دغدغه‌های مقام معظم رهبری است و بر این اساس این موضوع برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، گفت: «نسبت به مشکلات حاشیه شهر مشهد بی‌تفاوت نیستیم و به عنوان یکی از دغدغه‌های آستان، به میزان توان و امکانات به این مقوله ورود پیدا می‌کنیم.»
حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی که در دیدار فعالان فرهنگی حاشیه شهر مشهد سخن می‌گفت، ضمن قدردانی از دلسوزی‌ها و پیگیری‌های صورت گرفته از جانب آیت‌الله علم‌الهدی در ستاد ساماندهی حاشیه شهر، افزود: «تقریباً در تمام دیدار‌هایی که با مسئولان عالی کشور داشته‌ام، موضوع حاشیه شهر مشهد را مطرح و تلاش کردم در مسئولان ایجاد حساسیت شود.» وی با تأکید بر اینکه برای رفع مشکلات حاشیه شهر مشهد باید نگاه ملی وجود داشته باشد، تصریح کرد: «اکنون بسیاری از مسئولان کشور نسبت به این موضوع دغدغه و حساسیت پیدا کرده‌اند و تلاش ما نیز در همراه کردن بخش‌ها و ارگان‌های مختلف برای خدمت‌رسانی شایسته به این مناطق است.»
خوشبختانه طی سال‌های اخیر، همراهی و همکاری خوبی میان مسئولان مختلف در مشهد مقدس شکل گرفته است. از استاندار و شهردار که بسیار باانگیزه و پرتلاش وارد میدان شده‌اند تا نماینده ولی فقیه که محوریت کار‌ها را برعهده دارد و جملگی برای رفع مشکلات، چنان عمل می‌کنند که بسیار امیدوارکننده است.
تولیت آستان قدس رضوی هم با تأیید این موضوع گفت: «جلسه با فعالان فرهنگی حاشیه شهر مشهد، اولین جلسه در آستان قدس رضوی درخصوص حاشیه شهر بود، اما آخرین جلسه نخواهد بود، برای رفع مشکلات حاشیه شهر حتماً جلسات منظم برگزار می‌کنیم و به طور جدی به دنبال رفع مشکلات این مناطق خواهیم بود.» وی ابراز کرد: «از امکانات آستان قدس رضوی برای رفع مشکلات حاشیه شهر مشهد استفاده خواهیم کرد و به میزان توان و امکانات به این مقوله خواهیم پرداخت.»
حجت‌الاسلام والمسلمین مروی با اشاره به این سخن امام راحل که فرمودند: «یک موی کوخ‌نشینان برای من به همه کاخ‌نشینان ترجیح دارد» خاطرنشان کرد: «در تمام دوران پیش و پس از انقلاب اسلامی مستضعفان همواره پای انقلاب و نظام ایستاده‌اند، بسیاری از شهدا از این مناطق برخاستند و اگر تحریمی و گرانی وجود داشته بیشتر بر دوش مردم محروم بوده است.»
وی با تأکید بر اینکه رسیدگی به مستضعفان را وظیفه خود می‌دانیم زیرا آن‌ها ولی‌نعمتان انقلاب هستند، افزود: «برای ما این موضوع حائز اهمیت بوده و بنده در طول مدت خادمی حضرت رضا (ع) تنها در یک جا سخنرانی خارج از آستان قدس داشتم که آن هم در مراسم شب قدر حاشیه شهر مشهد بوده است.» لازم به ذکر است بسته ساماندهی حاشیه شهر مشهد نیز در قالب ۱۴ محور در ۴۱ برنامه با اعتباری بیش از ۶۲ میلیارد تومان به معاون توسعه امور اجتماعی و عمومی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ارائه شده تا با کمک تمام سازمان‌ها و نهاد‌ها مشکل حاشیه‌نشینی شهر مشهد را برای همیشه حل و فصل نمایند. به گفته مسئولان و بر اساس آمار‌ها ۲۰ میلیون نفر از جمعیت کشور در حاشیه و بافت‌های فرسوده ۴۹۵ شهر زندگی می‌کنند. برآورد‌ها نشان می‌دهد جمعیت شهرنشین ایران ۲۰ درصد بیشتر از میانگین جهانی محسوب می‌شود؛ یعنی ۵۴ درصد جمعیت جهان و ۷۳ درصد جمعیت ایران در شهر‌ها زندگی می‌کنند که همین رقم، خود شاهدی بر دافعه روستا‌ها و میزان مهاجرت‌هاست که به سیاست‌های ضعیف توسعه روستایی بازمی‌گردد.
در این میان مشهد نیز با ۴ هزار هکتار سکونت‌گاه غیررسمی، ۳۴ درصد از شهر را به حاشیه تبدیل کرده که نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر را در دل خود جای داده است.
