سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: حدود یک سال بعد از اعلام رسمی آغاز ردهبندی سنی فیلمهای سینمایی در ایران، رئیس سازمان سینمایی، هیئتی را مأمور انجام ردهبندی سنی کرد. سازمان سینمایی مدعی شده است این ۳۰ نفر آشنا به فیلم و سینما هستند. نگاهی به اسامی معرفی شده در این احکام نشان میدهد که تنها دو فیلمساز در لیست هیئت ردهبندی سنی قرار دارد، حتی سازمان سینمایی که برای نشان دادن حضور رسانهها نام «میترا لبافی» خبرنگار قدیمی صداوسیما را در فهرست قرار داده به این نکته توجه نکرده است که وی از جمله خبرنگاران شناخته شده و حرفهای حوزه کتاب و ادبیات است و میشد برای مسئلهای سینمایی سراغ خبرنگاران حوزه سینما رفت، اما نکته تعجب آور این فهرست، حضور فردی با سابقه فعالیت در فتنه ۸۸ است. نام مدیران دو مدرسه نیز در این لیست بلند دیده میشود که مشخص نیست بر چه مبنایی در این فهرست گنجانده شدهاند؛ چهرههای متعدد شعر و ادبیات از مصطفی رحماندوست گرفته تا افشین علا و جواد محقق که قطعا در حوزه شعر و ادبیات چهرههای سرشناس، صاحبنظر و کارشناس هستند، ولی تا امروز حداقل فعالیت شاخص و قابل ذکری از آنها در سینما دیده نشده است.
حداقل خوب تقلید کردن را یاد بگیریم
ردهبندی سنی فیلمها در ایران به صورت مدون، از سال گذشته که پیشنویس آییننامهای از سوی سازمان سینمایی منتشر شد، شکل رسمیتری به خود گرفت. تا پیش از آن عملاً همه ردهبندیهای سنی به عنوان ابزار تبلیغاتی بود که برای بالابردن میزان فروش استفاده میشد. سال پیش در آستانه روز سینما پیشنویس آییننامهای منتشر شد که در آن شیوه ردهبندی سنی فیلمها در سینمای ایران مشخص شده بود.
با وجود اینکه سینما در ایران بیش از یک قرن سابقه دارد، ردهبندی سنی فیلمها تازه قرار است با آرای ۳۰ نفره از امسال آغاز شود. این تأخیر زیاد در حالی صورت گرفته است که در سینمای امریکا از اوایل دهه ۱۹۲۰، ردهبندی سنی فیلمها آغاز شده و اکنون بیش از ۵۰ سال است که «MPAA» (سیستم ردهبندی سنی انجمن فیلم امریکا) فعالیت میکند. سازوکار این انجمن که استانداردترین ردهبندی سنی فیلمها را در جهان ارائه میدهد، نمونه خوبی است برای نشان دادن مبتدی بودن شیوه ردهبندی فیلم در ایران.
ابتدا اینکه در «MPAA» تقریباً همه کمپانیهای بزرگ فیلمسازی هالیوود عضو هستند. در امریکا ردهبندی فیلم اجباری نیست، اما سینماهای آن کشور به خصوص شرکتهای زنجیرهای صاحب سالنهای سینما از اکران فیلمهای ردهبندی سنی نشده خودداری میکنند. بنابراین کمپانیهای فیلمسازی داوطلبانه و برای داشتن اکران، رقم ۲۵ هزار دلاری برای ردهبندی سنی فیلم به «MPAA» پرداخت میکنند و از این راه درآمدزایی نیز صورت میگیرد، اما در ایران سازمان سینمایی باید حداقل حقوق و حقالزحمه به ۳۰ نفر برای ردهبندی سنی فیلمها پرداخت کند. ردهبندی سنی در «MPAA» توسط یک هیئت ۱۳ نفره صورت میگیرد و رسیدن به تفاهم در یک گروه ۱۳ نفره قطعاً خیلی راحت از گروه ۳۰ نفره حاصل میشود. نکته کلیدی، اما در مخفی بودن نام گروهی است که ردهبندی سنی فیلمها را بر عهده دارد.
این کار برای جلوگیری از فشار صاحبان فیلمها و انجام کار دقیق فارغ از استرسهای بیرونی است، برخلاف آنچه سازمان سینمایی انجام داد و عملا مشخص کرد که چه کسانی قرار است فیلم را ردهبندی کنند و با فشار یا تطمیع چه افرادی میشود در روند کار اختلال ایجاد کرد. در نهایت اینکه ردهبندی سنی انجام شده در سینمای امریکا که به صورت مخفیانه انجام شده است، از سوی مدیران «MPAA» بازبینی و سپس دلایل ردهبندی سنی برای مخاطب توضیح داده میشود و همگان از علت ردهبندی فیلم آگاه میشوند.