سرویس سیاسی جوان آنلاین: امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه دیروز در کنفرانس خبری مشترک با رئیس جمهور آمریکا اظهار امیدواری کرد طی هفته‌های آینده موفق به برگزاری دیدار بین ترامپ و روحانی شود. این سخن باعث گردید تا ضمیر مرجع سخنان روحانی در ابتدای این گزارش مشخص شود.
در حالی که روحانی طی شش سال گذشته تمام توان خود را به کار گرفت تا با تقویت نگاه به غرب، موانع و مشکلات پیش روی کشور را بردارد، شواهد غیرقابل‌انکاری وجود دارد که این تلاش‌ها نه تنها مشکلی را حل نکرده که بر مشکلات گذشته افزوده است. روحانی با شعار معروف «چرخ سانتریفیوژ‌ها بچرخد، زندگی مردم بچرخد» و با ایجاد تلویحی دوگانه معیشت مردم و انرژی هسته‌ای، توانست رأی مردم را جلب کند. او در تمام این سال‌ها کوشید سروسامانی به اوضاع اقتصادی کشور بدهد، لیکن از آنجا که نگاه به بیرون پاشنه آشیل این چشم‌انداز اقتصادی بود، دستاورد «تقریباً هیچ» عینی‌ترین نتیجه‌ای است که نه منتقدان که دولتمردان تدبیر و امید به آن اذعان دارند.
برجام منظومه ناکامی دولت در نگاه به بیرون
داستان بدفرجام برجام، منظومه همه این ناکامی‌های دولت است که بار‌ها درباره آن گفته و نوشته شده است. پس از خروج یکجانبه امریکا از این توافقنامه و بازگرداندن همه تحریم‌ها علیه ایران، دولت به رغم اجرای همه تعهدات هسته‌ای، اما اصرار داشته و دارد که در این معاهده یکجانبه و یکطرفه بماند، از این رو مطالبات نیم بند خود را از طرف‌های اروپایی طلب می‌کند که البته تاکنون در این زمینه هم دستاوردی جز «تقریباً هیچ» نداشته است، به‌علاوه طرف‌های اروپایی در مذاکرات خود با طرف‌های ایرانی از موضع طلبکارانه، همکاری با ایران در چارچوب تعهدات برجامی را به گفتگو‌های منطقه‌ای و کاهش فعالیت‌های هسته‌ای منوط می‌کنند!
روز شنبه اجلاس سران گروه ۷ در فرانسه، کانون توجهات رسانه‌های جهانی بود، که سفر غیرمنتظره محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان به این کشور و گفتگو با همتای فرانسوی خود، بر حساسیت این اجلاس افزود. این خبر از آن رو مهم جلوه کرد که دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا در آن حضور داشت. گرچه سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان تصریح کرد که در این سفر با هیئت امریکایی ملاقات یا مذاکره‌ای صورت نخواهد گرفت، اما اظهارات دو پهلو و مبهم روز گذشته روحانی مبنی بر اینکه «اگر بدانم که به جلسه‌ای بروم و با کسی ملاقات کنم که در نتیجه کشور آباد و مشکلات مردم حل می‌شود، دریغ نمی‌کنم» تامل و تعجب بسیاری از کارشناسان را برانگیخت.
فرصت به دیپلماسی چگونه و تا کی؟
آنگونه که ایسنا، نوشته است: روحانی در این همایش با بیان اینکه در شرایط فشار دشمن راهی جز توسعه کشور، رونق تولید و همکاری بیشتر نداریم، اظهار کرد: دولت برای حل مشکلات از هیچ مسیری کوتاهی نمی‌کند. معتقدم برای منافع کشور از هر ابزاری باید استفاده کرد. اگر بدانم که به جلسه‌ای بروم و با کسی ملاقات کنم که در نتیجه کشور آباد و مشکلات مردم حل می‌شود، دریغ نمی‌کنم؛ اصل منافع ملی ما است.
وی ادامه داد: یک سال است که شدیدترین تحریم‌ها را بر ما وارد کردند ما هم در برابر تحریم‌ها ایستادیم. تعهدات خود را هم کاهش دادیم، اما بین مراحل کاهش تعهد دو ماه وقت گذاشته‌ایم تا فرصت دیپلماسی داشته باشیم. خواست ملت ما عزت، استقلال و همزمان کاهش زحمت و فشار و افزایش رفاه است. اگر بنا باشد با فشار به مردم کشور را اداره کنیم که هر کسی بلد است کشور را اداره کند. ما می‌ایستیم تا به اهداف و منافع و امنیت کشور به عظمت برسیم، جایی باید ایستاد که منافع وجود دارد. ما برای دفاع از منافع ملی و استقلال کشور می‌ایستیم، خسته نمی‌شویم و از هر ابزاری برای حل مسائل استفاده می‌کنیم.
روحانی با بیان اینکه خواست مردم ما حفظ عزت و استقلال توأم با رفاه و کاهش زحمت و سختی‌ها است، گفت: ما مقاومت و ایستادگی می‌کنیم تا به اهداف، امنیت و عظمت برسیم. ایستادن وقتی ارزش دارد که منافع ما تأمین شود.
رئیس جمهور البته توضیح نداده است که از فرصت دیپلماسی که او به طرف‌های غربی داده، قرار است چه انتظاری برآورده شود؟ مگر نه این است که برجام با پنج قدرت بزرگ جهانی امضا شد و با خروج امریکا به احتضار رفت؟ این موجود محتضر را قرار است به چه قیمتی احیا کنیم؟ اگر اراده‌ای برای زنده ماندن آن از سوی طرف‌های غربی وجود داشت، چرا به چنین حیات نباتی دچار شد؟ جز این است که آن‌ها دنبال باج‌خواهی از جمهوری اسلامی ایران هستند؟
بت امریکا را شکستیم!
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود بار دیگر منتقدانش را سرزنش کرد و با بیان اینکه همچون ابراهیم (ع) بت امریکا را شکستیم، گفت: گویی در گوش بعضی‌ها پنبه است و هر چه ما می‌گوییم آن‌ها می‌گویند مذاکره چه خاصیتی دارد، بعد از مذاکره به جای یک میلیون بشکه نفت، ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت صادر کردیم. میلیارد‌ها دلار به کشور آوردیم هر ماه یک میلیارد دلار از پول‌های خود را آزاد کردیم قطعنامه‌هایی را که امریکا برای آن‌ها ۲۰ سال زحمت کشید مثل بت تخریب کردیم، سرمایه خارجی جذب شد؛ البته وقتی شرکت‌های خارجی به کشور آمدند عده‌ای نگفتند این شرکت‌ها آمدند، اما وقتی شرکت‌ها رفتند آن‌ها می‌گویند چرا این شرکت‌ها رفتند؟
اظهارات روحانی درباره مسابقه حضور شرکت‌های خارجی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران درحالی است که از همان روز‌های شو تبلیغاتی این شرکت‌ها، آن‌ها به بهانه تحریم‌های امریکا در حوزه بانکی کمترین تحرکی را در ایران نداشتند و پس از آنکه امریکا از برجام خارج شد، بهانه یافتند تا نیامده از ایران بروند.
جایگاه ۳ اصل عزت، حکمت و مصلحت
بخش دیگری از سخنان رئیس جمهور به این موضوع اشاره داشت که «نباید فرصت را از دست بدهیم» روحانی به سفر ظریف به پاریس اشاره کرد و گفت: «وزیر خارجه ما به پاریس می‌رود سپس با ما مشورت کرده و دوباره به پاریس برمی‌گردد. ما با مسئولان مربوط مشورت و بحث داریم و باید کارمان را انجام دهیم، جایی که احتمال موفقیت حتی ۱۰ تا ۲۰ درصد وجود دارد هم باید جلو رفت و نباید فرصت را از دست بدهیم، البته قدرت داخلی و تولید ملی در رأس همه کار‌های ماست؛ زیرا تولید و قدرت ملی به ما فرصت می‌دهد که با دنیا حرف بزنیم.»
اینکه دیپلماسی را نباید تعطیل کرد و به کناری نهاد، حرف حقی است که ممکن است اراده باطل از آن بشود. باید پرسید در این مذاکرات چقدر به شعار محوری سیاست خارجی، یعنی عزت، حکمت و مصلحت پایبندی وجود دارد و کدام‌یک از آن‌ها اولویت سیاست خارجی ماست؟ تجربه برجام، نشانه‌های خوبی از رعایت این سه اصل محوری نشان نمی‌دهد به گونه‌ای که برخی از این اصول مغفول و حتی قربانی برخی دیگر شده است.
فتودیپلماسی کارساز نیست
به عنوان نکته پایانی اینکه رئیس‌جمهوری که او را مؤدب می‌خواندید و در گفت‌وگوی تلفنی با او مرتکب آن اقدام نابه‌جا شدید نه تنها به تعهدات برجامی که امضا کرده بود وفادار نماند بلکه تحریم‌های بیشتری علیه ایران وضع کرد. اکنون چگونه به کسی که موجود مزاحم برجام خطابش کردید و تصریح کردید مذاکره با او دیوانگی است، فرکانس مذاکره و گفتگو می‌فرستید. با فتو دیپلماسی ایران نه آباد می‌شود و نه مشکلاتش حل خواهد شد. تغییر نگاه از بیرون به درون و تکیه بر توانایی‌های بومی ایران را می‌سازد.
گویا ایشان نه می بیند و نه می شنود 
