سرویس اقتصادی جوان آنلاین: دولت از یک ماه گذشته با کاهش سهمیه آرد نانوایان آزادپز، موجب چند نرخی شدن قیمت نان شد. در پی این نابسامانیها، ستاد تنظیم بازار در روزهای اخیر با افزایش قیمت نان موافقت کرد و قیمت انواع نان را بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومان افزایش داد. هر چند که این ستاد اعتقادی به افزایش قیمت نان ندارد و معتقد است که اعلام نرخ جدید فقط برای یکسانسازی و کنترل قیمتها بوده است.
حدود چهار سال است که قیمت نان در نانوایان دولتی تغییر نکرده، اما نانوایان آزادپز به بهانههای مختلف قیمت را درقالب نان کنجدی یک رو، دو رو یا با تغییر وزن چانهها افزایش دادند. سال ۸۹ با اجرای قانون هدفمندی یارانهها و افزایش قیمت نان و پرداخت یارانه نقدی نان به خانوارها، قرار بود که دورریز نان کاهش یابد. علاوه بر این با تبدیل نانوایان دولتی به آزادپزها تلاش شد که کیفیت را افزایش دهند، اما این طرح بنا به دلایلی رها شد، بهطوریکه قیمتها افزایش یافت، اما از بهبود کیفیت نان خبری نبود. در این سالها نانوایان کیفیت پایین نان را به پایین بودن کیفیت آرد مربوط میدانند و معتقدند که دولت آرد باکیفیت به نانوایان تحویل نمیدهد. در مقابل مسئولان با تکذیب کیفیت پایین آرد، نانوایان را مقصر کیفیت پایین نان عنوان میکنند.
همچنین دولت با افزایش قیمت نان و افزایش نانوایان آزادپز تصور میکرد، میتواند بازار رقابتی ایجاد کند و در نهایت کیفیت نان بهبود یابد. این موضوع باعث شد که تعداد نانواییها حدود ۲۰ هزار واحد افزایش یابد و به حدود ۹۰ هزار واحد در سراسر کشور برسد، درحالیکه تعداد نانواییهای موردنیاز برای کشور حدود ۶۰ تا ۶۵ هزار واحد است. این اقدامات موجب کاهش سهمیه آرد نانوایان گردید و سال به سال وضعیت کیفیت و کمیت دچار آسیب شد، تا اینکه از ماه گذشته با افزایش هزینههای نانوایان و افزایش قیمت آرد، نانوایان خودسرانه قیمتها را گران کردند و در نهایت دولت مجبور شد به افزایش قیمت نان تن دهد. بهطوریکه اتحادیه نانوایان در اطلاعیهای قیمت انواع نان را از اول مهر افزایش داد. اتحادیه نانوایان سنتی تهران در اطلاعیهای نوشت: «قیمت لواش گردان با وزن چانه ۱۴۰ گرم ۳۰۰ تومان، قیمت تافتون گردان با وزن چانه ۱۴۰ گرم ۳۰۰ تومان، قیمت بربری ساده با وزن چانه ۵۱۰ گرم هزار تومان، قیمت تافتون سنتی با وزن چانه ۲۳۰ گرم ۵۵۰ تومان سنگک با وزن چانه ۶۵۰ گرم، هزار و ۲۰۰ تومان و قیمت تافتون خراسانی با وزن چانه ۲۳۰ گرم ۵۵۰ تومان اعلام شد.» همچنین ستاد تنظیم بازار با تعیین وزن چانه و قیمت آرد، قیمت نان را افزایش داده است و بازهم راه فرار را برای برخی از نانوایان که نان را با وزن واقعی تحویل مشتری نمیدهند، بازگذاشته است.
قیمتها فقط یکسان شده است
همزمان با اطلاعیه اتحادیه نانوایان مدیرکل دفتر برنامهریزی تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صنعت با بیان اینکه نان گران نشده، گفت: «اگر نرخ جدیدی برای نان اعلام شده، در راستای یکسانسازی قیمتها و امکان نظارت بیشتر است.»
محمدرضا کلامی در گفتگو با فارس، در مورد قیمت جدید نان افزود: «قیمت نان افزایش نیافته و هدف از انتشار ابلاغیه جدید برای قیمت انواع نان سنتی، امکان بازرسی بیشتر است.»
نانوایان طی چند سال اخیر مدام از افزایش هزینههای مختلف تولید از جمله افزایش هزینههای انرژی و هزینه کارگری در مقابل عدم افزایش قیمت نان گلایهمند بودند، بنابراین برای جبران هزینهها تعدادی از نانوایان، بهطور خودسرانه اقدام به افزایش قیمت کردهاند. وی با بیان اینکه نانواییها طی سالهای اخیر خواستار واقعی شدن قیمت نان بودهاند، اظهار داشت: «بنابراین با توجه به افزایش هزینهها امکان نظارت بازرسان نسبت به گرانفروشی و افزایش قیمتها محدود میشد.» کلامی در ادامه با بیان اینکه برای تغییر در قیمت نان دو سناریو مطرح بود، گفت: «یک سناریو افزایش قیمت گندم و سناریوی دیگر افزایش قیمت نان بود، اما دولت در نهایت تصمیم گرفت، تا قیمت گندم یارانهای برای تهیه آرد نانواییها تغییر نکند و همچنان گندمی که در اختیار نانواییها قرار میگیرد، به نرخ یارانهای باشد.»
وی افزود: «براساس آخرین تصمیمات مقرر شد تا دولت یارانه نان را از طریق پرداخت یارانه گندم برای تولید آرد نانواییها حفظ کند، اما برای قیمت نان سقف تعیین کند تا امکان گرانفروشی از بین برود.»
مدیرکل دفتر برنامهریزی تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهار داشت: «در صورت انتشار بخشنامه جدید برای قیمت نان هدف این است تا براساس این بخشنامه قیمت و وزن چانه انواع نان برای نانواییهایی که آرد یارانهای میگیرند، تعیین شود تا بدین وسیله امکان گرانفروشی وجود نداشته باشد، ضمن اینکه از بروز هرگونه تخلفی جلوگیری شود و امکان نظارت بازرسین بر نانواییها هم بیشتر شود.» وی اظهار داشت: «دولت هر کیلوگرم گندم را از کشاورزان به قیمت هزار و ۷۰۰ تومان خریداری میکند که با هزینههای جانبی به هزار و ۸۵۰ تومان میرسد، اما گندمی که در اختیار نانوایان قرار میگیرد، بخشی به قیمت هر کیلو ۶۶۵ تومان و ۲۰ درصد هم به قیمت هر کیلو ۹۰۰ تومان است.»
توضیحات معاون استاندار تهران درباره افزایش قیمت نان
معاون امور هماهنگی اقتصادی استانداری تهران درباره بخشنامه ساماندهی نانواییها و افزایش قیمت نان گفت: «برای ساماندهی نانواییها مقرر شد از روز شنبه اکیپهای بازرسی ضمن مراجعه به نانواییها، قیمتهایی که براساس مصوبه نیستند با آنها برخورد قضایی صورت گیرد و قطعاً این برخورد در محل صورت میگیرد.» معاون استاندار تهران تأکید کرد: «این بخشنامه افزایشی در قیمتها خواهد داشت، اما در حقیقت ساماندهی نانواییها در استان تهران انجام خواهد شد و به این ترتیب امیدواریم که با ورود جدی به این موضوع، نان در استان تهران ساماندهی شود. به هیچ عنوان افزایشی در قیمت حمل و نقل نداشتیم و قیمت حمل و نقل مصوبه خود را دارد و بابت افزایش آن دولت یارانه پرداخت میکند.»
این اظهارات در حالی است که روز گذشته نوبخت. رئیس سازمان برنامه و بودجه خبر افزایش قیمت نان را تکذیب کرده است.