سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: نمایش «پشت دیوار عمارت» این شب‌ها در این تماشاخانه روی صحنه رفته و با استقبال فوق‌العاده مخاطبان روبه‌رو شده است. در این نمایش جلیل فرجاد، شیوا خسرومهر و زری عماد به همراه جمعی از بازیگران، داستانی را با موضوع کشمکش داخلی یک خانواده قدیمی بر سر یک موقوفه و آیینی مذهبی روایت می‌کنند. حمید ابراهیمی بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون که نویسندگی و کارگردانی «پشت دیوار عمارت» را بر عهده دارد، در گفتگو با «جوان» توضیحات بیشتری درباره این تئاتر ارائه داده است.
«پشت دیوار عمارت» پیرنگ مذهبی و مناسبتی دارد، چه شد که سراغ این داستان رفتید؟
انگیزه من از نگارش این نمایشنامه این بود که می‌خواستم بعد دیگری از قیام امام حسین (ع) را از منظر و دیدگاه تاریخی، اجتماعی به تصویر بکشم. ما در پشت دیوار عمارت با یک درام عاشقانه سیاسی مواجهیم که در لایه‌های زیرین آن مذهب نقش برجسته‌ای دارد. در واقع مفهوم جمله «ان الحیاه عقیده و جهاد» را ما در این متن می‌بینیم. این نمایشنامه لایه‌های چند بعدی و ارجاعات فرامتنی زیادی دارد که هر کدام در جای خود قابل بررسی و اعتناست.
قصه نمایش در دوره رضاخانی می‌گذرد؛ دوره‌ای که حاکمیت به دنبال مقابله با عقاید مذهبی برآمد، علت انتخاب این دوره زمانی برای نمایش چه بود؟
من چند سالی است که روی نمایش‌های آیینی و سنتی خودمان تمرکز کرده‌ام و دوست دارم چند صباحی خودم و آثارم در این فضا تنفس کنیم. پرداختن به زمان خاص هم در واقع از بعد مستندنگاری و تحقیقات تاریخی من بوده است که در زمان پهلوی اول دوران خاص و پرالتهابی علیه ابراز عقاید دینی و مذهبی بوده و در این دوره مردم و جامعه به راحتی‌ای که امروزه شاهد آن هستیم نمی‌توانسته‌اند به تعظیم شعائر دینی بپردازند و وجه دراماتیک و داستانی نمایشنامه‌ام را در این برهه خاص تاریخی انتخاب کردم که فکر می‌کنم مخاطب هم با آن ارتباط برقرار کرد.
نمایش از جنس اجرا‌های نمایش‌های سنتی ایرانی است، چرا این سبک را انتخاب کردید؟
با توجه به نوع متن و فضای تاریخی آن و علاقه خودم به نمایش‌های آیینی ایرانی خیلی دوست داشتم علاوه بر تعزیه که در کار نقشی اصلی دارد از دیگر گونه‌های نمایش ایرانی مثل خیمه‌شب‌بازی و عروسک‌بازی نیز در کار استفاده کنم که خدا را شکر در بخش‌هایی از کار گنجاندم و روی کار هم خوب نشست. تماشاخانه سرو که از همین جا جا دارد از مدیریت و پرسنل آن تشکر کنم با تمام امکانات و توان در اختیار ایده‌های من و گروه اجرایی بود، ولی این کار نمایشی با این حجم از بازیگر و دکور و تعدد صحنه‌های گوناگون می‌توانست به شکل فاخرتری در سالن بهتری باشکوه‌تر اجرا برود که امیدواریم سالیان آینده و ایام مناسبتی دیگر شاهد این اتفاق باشیم.
به عنوان نویسنده تعهدی را برای خودتان احساس کردید که با نگارش این متن آن را به سرانجام رساندید و به نظر شما مخاطب این نمایش چه کسانی هستند و برای چه قشری این پیام را می‌خواستید ارسال نمایید؟
این نمایش یک نمایش مذهبی صرف نیست. یک نمایش تاریخی سیاسی است، بنابراین این نمایش هم سیاسیون و هم اهالی فکر و اندیشه و اصحاب قلم را خطاب قرار می‌دهد. مذهبی‌ها هم به طور عادی مخاطب این نمایش هستند، چون با «حسینی» مواجه می‌شوند که تاکنون ندیده‌اند یا کمتر مورد نگاه از این دیدگاه خاص قرار گرفته است.
من از همین جا از اهالی فکر و اندیشه و قلم، روحانیون و علما، جامعه دانشگاهی و پژوهشگران دعوت می‌کنم تا در این شب‌ها که اجرا‌های پراستقبال و پرشکوهی را در تماشاخانه سرو انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس سپری می‌کنیم از دیدگاه خودشان نظاره‌گر کار ما باشند.
شما در مقطعی از کار به عنوان بازیگر هم به کار اضافه شدید. دلیل این کار چه بود؟
جناب جلیل فرجاد که ایفاگر یکی از نقش‌های اصلی این نمایش بودند به دلیل بازی در نمایش خاطره‌انگیز و نوستالژیک «خورشید کارون» چند شبی را در این نمایش حضور ندارند و بنده اجرای نقش ایشان را بر عهده گرفتم تا ایشان مجدداً بر سر این کار حاضر شوند و امیدواریم در شب‌های پایانی اجرای نمایش را با نقش‌آفرینی ایشان به پایان ببریم.
گویا حین اجرای نمایش به یک اتفاق خیر و خداپسندانه نیز کمک کردید؟
حین شب‌های اجرای نمایش توسط دوستی مطلع شدم که یک جوان دربند به دلیل قتل غیرعمد نیازمند پول برای پرداخت دیه به خانواده مقتول است و اعلام آمادگی کردیم تا عواید مالی سه روز از اجرای نمایش به نیت آزادسازی جوان دربند به این امر خداپسندانه اختصاص پیدا کند که الحمدلله با کمک خیرین و تماشاگران توانستیم در حد بضاعت و توان خود در این امر سهیم باشیم و خداوند را از این بابت سپاسگزارم.
اینکه در فضای رونق تئاتر‌های تجاری، سراغ موضوعی مذهبی رفته‌اید، احساس نمی‌کنید خلاف جریان آب شنا کرده‌اید؟
در اجرای این نمایش تازه فهمیدم که کار کردن در فضای مذهبی و ارزشی با چه مشقت‌ها و سختی‌هایی همراه است. شاید اگر یک نمایش سانتی‌مانتال با چند سلبریتی خاص، با موضوع خاص و مضمون تحریک‌برانگیز انتخاب می‌کردم سود سرشاری می‌بردم ولی منی که می‌خواهم طبق اصول و اخلاق کار تئاتر کنم با مشکلات عجیب و غریبی مواجه شدم. اگر حمایت‌های مالی و معنوی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس بنیاد فرهنگی روایت فتح نبود، شاید این کار با همه عشق و علاقه‌ای که به آن داشتم به سرانجام نمی‌رسید و من از این دوستان ممنون و متشکرم که با نگاه باز و ایده‌آل به کمک ما آمدند تا یک نمایش ارزشی شکل بگیرد. هیچ ارگان و نهاد دیگری از کار ما حمایت نکرد، البته از حوزه هنری هم سپاسگزارم که دغدغه ما بابت چاپ پوستر و بروشور را برطرف کرد. در این نمایش مضامین نفوذ بیگانگان و اجانب، تقویت باور‌های ملی و دینی، ارزش‌گذاری به نهاد خانواده، ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی، احیای آیین‌ها و باور‌های سنتی و ترویج و تعظیم شعائر دینی که اتفاقاً مورد تأکید مقام معظم رهبری است وجود دارد، اما برخی متولیان امر نسبت به این نمایش کم‌لطف بودند که جای گلایه دارد.
