سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: در دنیای پر از رفاه، امکانات، پیشرفت و تکنولوژی امروز حتی به سختی می‌شود روز‌هایی را به خاطر آورد که اینترنت نبود و گاهی به این می‌اندیشیم که بدون وجود موبایل و اینترنت روز‌های خود را چگونه می‌گذراندیم؟ واقعاً حوصله‌مان سر نمی‌رفت؟ اینکه عکس‌هایمان را به اشتراک نمی‌گذاشتیم اذیت‌کننده نبود؟ اینکه در بند لایک و کامنت نبودیم عجیب نبود؟ و احساس خلأ نمی‌کردیم؟ اینکه نهایت استفاده ما از موبایل تماس‌های کوتاه بود افت نداشت؟ در هر حال گذشت و گذشت و وضعیت تکنولوژی و اینترنت به حدی رسید که در حال حاضر دورترین روستا‌ها شاید امکانات آنچنانی نداشته باشند، اما از نعمت اینترنت و تلفن همراه هوشمند برخوردار هستند.
فراگیری شبکه‌های اجتماعی و عادت به این رسانه‌ها باعث شد درباره مشکلی به نام اعتیاد اینترنتی بنویسیم. اعتیاد، بیماری مزمنی است که در مدار‌های پاداش، انگیزه، حافظه و دیگر قسمت‌های مغز اختلال ایجاد می‌کند و عملکرد جسمی، روانی و اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در نتیجه مصرف مواد مخدر، فرد برای دستیابی به پاداش (لذت) یا تسکین نشانه‌های جسمی و روانی مجدد به مصرف مواد رو می‌آورد و این چرخه همین طور ادامه پیدا می‌کند.
علایم بارز اعتیاد به این شرح است: عدم کنترل رفتار، میل شدید به مصرف، ناتوانی در پاک ماندن مداوم و مختل شدن روابط با دیگران. در اغلب موارد واژه اعتیاد اشاره به مواد مخدر یا الکل دارد، در حالی که امروزه انواع دیگری از اعتیاد شناخته و به طور رسمی در کتاب‌های آسیب شناسی اختلالات روانی آورده شده است که در این میان می‌توان به اعتیاد به قمار، پرخوری، تماشای تصاویر مستهجن، استفاده از اینترنت یا خرید‌های افراطی و بی‌مورد اشاره کرد.
اعتیاد به اینترنت به استفاده بیش از اندازه از فضای مجازی، کامپیوتر و بازی‌های ویدئویی گفته می‌شود که فرد به طور وسواس گونه و فزاینده‌ای درگیر بازی‌های آنلاین، حراجی‌ها و سایت‌های قماربازی و صفحات شبکه‌های اجتماعی می‌شود. در این شرایط فرد بدون هیچ هدف خاصی در فضای مجازی و وب سایت‌ها پرسه می‌زند و هنگامی که به اینترنت و گوشی موبایل دسترسی ندارد برآشفته می‌شود و به هر دری می‌زند تا اینترنت پیدا کند.
شدت این اختلال به حدی می‌رسد که فرد صبح خود را با چک کردن صفحات مجازی آغاز می‌کند، شب با گوشی به بستر می‌رود و حتی هنگام غذا خوردن گوشی از دستش نمی‌افتد. این اشخاص از فضای مجازی برای فرار از تنهایی، احساسات منفی و افسردگی استفاده می‌کنند و فضای مجازی و آنلاین را به دنیای واقعی ترجیح می‌دهند. در این نوع از اعتیاد فرد مناسبت‌های مهم و مهمانی‌ها را فراموش می‌کند و روابط خانوادگی و دوستانه را نادیده می‌گیرد. به دلیل استفاده بی‌رویه از اینترنت تمرکز خود را از دست می‌دهد و حتی سرکار هم به فکر فضای مجازی است و نمی‌تواند عملکرد بهینه‌ای داشته باشد.
با دیدن لایک‌های زیاد خوشحال می‌شود و برای او خشنودی به همراه دارد و به هر دری می‌زند که تعداد لایک‌ها را بالا ببرد و این موضوع برای او به یک چالش و رقابت تبدیل می‌شود. فرد احساس نیاز می‌کند که تمام اخبار را ببیند و با بی‌خبری احساس تنش و اضطراب می‌کند و هنگامی که اینترنت ندارد این احساس به او دست می‌دهد که از تمام اتفاقات دور افتاده و چیز مهمی را از دست داده است. فرد احساس نیاز می‌کند تمام امور روزانه، اعم از خشنود‌کننده یا ناراحت‌کننده را در صفحه مجازی خود به اشتراک بگذارد و عکس‌العمل دوستان مجازی را بداند.
برای مدت یک هفته لیستی از میزان زمانی که در فضای مجازی می‌گذرانید تهیه و در آن به تفکیک مدت زمان گذراندن در هر یک از شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌ها را مشخص کنید. علاوه بر این، نوع مطالب را هم طبقه‌بندی کنید: هنری، ورزشی، اخبار، آشپزی و... سپس تصمیم به حذف موارد غیرضروری بگیرید و صفحات زرد را آنفالو کنید و هر روز یک ربع کمتر از روز قبل در فضای مجازی باشید.
خانواده و دوستان را از تصمیم‌تان مطلع کنید تا در مواردی که متوجه گذر زمان نیستید به شما هشدار دهند. می‌توانید در گوشی خود هشداری برای مدت زمان سپری کردن در اینترنت داشته باشید تا شما را کنترل کند و زمان از دست‌تان نرود. میزان فعالیت‌های فیزیکی خود را افزایش دهید و هنگام ورزش، فعالیت‌های هنری و تفریحی گوشی خود را همراه‌تان نبرید تا وسوسه چک‌کردن گوشی نداشته باشید.
*دکترای تخصصی روانشناسی
