سرویس اقتصادی جوان آنلاین: برخی کارخانجات لبنی، تجارتخانهها و دلالان به صورت غیرقانونی یا با نام سایر کالاها مانند آب پنیر، کره و خامه را به کشور روسیه صادر میکنند.
دو هفتهای است که کارخانجات لبنی شایعه گران شدن شیر خام را به راه انداختهاند تا شاید راه را برای واردات شیر خشک هموار کنند، اما اتفاقی که به تازگی رخ داده و توازن بازار شیر و لبنیات را به هم ریخته گرانی شیر خام نیست، بلکه افزایش تقاضا برای خامه و کره از سوی کشور روسیه است. از این رو فرصتطلبان، دلالان، برخی کارخانجات لبنی و به اصطلاح تجارتخانهها مدتی است که به صورت غیرقانونی یا با نام سایر کالاها مانند آب پنیر، کره و خامه را به کشور روسیه صادر میکنند و موجب افزایش قیمت کره و خامه در داخل کشور شدهاند.
هشدار مسئولان بخاری ندارد!
بیش از دو هفته است که برخی از کارخانجات لبنی قیمت انواع محصولاتشان را بین ۵۰۰ تا ۳ هزار تومان گران کردهاند. بهرغم واکنش سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، سازمان تعزیرات و حتی وزیر صنعت نسبت به گرانی غیرقانونی فرآوردههای لبنی، هنوز هیچ کدام از متخلفان قیمتهایشان را کاهش ندادهاند و نسبت به واکنش مسئولان بیتفاوت بودند. این اتفاقات در حالی است که پس از گذشت ۱۰ روز از افزایش غیرقانونی قیمت شیر و لبنیات رئیس سازمان حمایت در نامهای به رضایی معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد نسبت به افزایش قیمت شیر خام هشدار داد. ارسال این نامه به معاون وزیر جهادکشاورزی دعوا بر سر افزایش قیمت شیر و لبنیات را به سمت دامداران هدایت کرد و نزاع به نفع کارخانجات لبنی تمام شد. بهطوریکه حساسیت از افزایش قیمت شیر و لبنیات برداشته شد و دامداران و دامپروران متخلف شناخته شدند.
رئیس انجمن گاوداران: گران نمیفروشیم
در میان جولان کارخانجات لبنی و افزایش قیمت غیرقانونی شیر و لبنیات، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران اعلام کرد که گرانفروشی نداریم.
احمد مقدسی با تشریح قیمتها و هزینههای تولید در گفتگو با رسانهها اتهامات گرانفروشی دامداران را تکذیب کرد و گفت: «قیمت پایه شیر با ۲/ ۳ درصد چربی و ۳ درصد پروتئین بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار، ۲ هزار و ۳۹۰ تومان است. هرگونه فروش شیر خارج از قیمتهای مصوب، غیرقانونی است و دامداران با وجود افزایش قیمت نهادههای دامی به مصوبه ستاد تنظیم بازار پایبند هستند. ما تخلفی در دامداران ندیدیم و اگر کسی مستنداتی مبنی بر گرانفروشی دارد، ارائه کند.»
با تکذیب افزایش قیمت شیرخام از سوی مقدسی، قیمت شیر و لبنیات برخی از کارخانجات متخلف کاهش نیافت و هیچ خبری از جریمه و مجازات تولیدکنندگان نبود تا اینکه به یکباره معاون سازمان حمایت از وجود مستندات گرانفروشی دامداران خبر داد و اعلام کرد که مواردی است که قیمت شیر خام ۳ هزار تومان هم فروخته میشود، از این رو برای متخلفان پروندههای حقوقی تشکیل میشود و حتماً جریمه میشوند. ظاهراً سازمان حمایتی که قرار است از تولیدکننده و مصرفکننده دفاع کند، وظایفش به حمایت از صنایع تغییر کرده و در هر شرایطی حق با صنایع تحتمدیریتیشان است نه هر تولیدکننده (اعم از صنعت و کشاورزی) یا مصرفکننده. در حال حاضر دامداران همچنان تأکید دارند که قیمت شیر خام در ماه جاری هیچ تغییری با مهر و یا شهریورماه نداشته و قیمت همچنان ثابت مانده است، اما کارخانجات لبنی متخلف همچنان قیمتهایشان را گران کردهاند و هیچ خبری از کاهش قیمتها نیست و سؤال اینجاست که چرا با این تخلفات گسترده برخورد جدی نمیشود؟
ماجرای بینظمی بازار شیر و لبنیات چیست؟
کشور روسیه بزرگترین خریدار و مصرفکننده کره و خامه است و بخش اعظم نیاز این کشور از اروپا و اوکراین تأمین میشود. مدتی است به دلیل اوج گرفتن اختلافات روسیه و اوکراین بخش وسیعی از واردات خامه و کره به روسیه متوقف شده و نیاز این کشور به سمت بازارهای ایران هدایت شده است. از آنجایی که صادرات خامه و کره در ایران ممنوع میباشد، از این رو برخی از فرصتطلبان و دلالان خامه و کره داخلی را به روسیه قاچاق میکنند و سود بسیاری نصیبشان میشود.
به گفته یک منبع آگاه، برخی کارخانجات لبنی، تجارتخانهها و دلالان با کدملیهای خاص به صورت غیرقانونی کره و خامه از کشور خارج میکنند یا اینکه تحت عنوان کالای دیگری مانند کره حیوانی یا آب پنیر به راحتی کره و خامهای را که برای تولید داخلی نیاز داریم به کشور روسیه صادر میکنند. به گفته این منبع آگاه، در هفتههای اخیر با افزایش قاچاق کره و خامه به روسیه قیمت خامه دو برابر افزایش یافته است، بهطوریکه همزمان با افزایش قیمت دلار به ۱۸ هزار تومان، قیمت هر واحد خامه حیوانی ۲۶۰ تومان بود و اکنون با کاهش قیمت دلار به ۱۱ هزار تومان قیمت آن به ۴۶۷ تومان افزایش یافته است. به عبارت دیگر در سایه ضعف مدیریتی و نظارتی در وزارت جهادکشاورزی، صمت و سازمان حمایت و تعزیرات به راحتی خامه و کره که برای تولیدات داخلی لبنیات نیاز کشور است از کشور قاچاق میشود و برخی از تولیدکنندگان با انتشار خبر نادرست و غلط تلاش میکنند دولت و مردم را نسبت به نابسامانی صنعت شیر و لبنیات حساس کنند و به اهداف خود دست یابند. به عبارت دیگر، در یک هفته گذشته با انتشار اخبار افزایش قیمت لبنیات و شیرخام در روزنامهها و رسانه ملی، تولیدکنندگان لبنی که به دنبال واردات شیرخام بودند به خوبی سود بردند و به جامعه القا کردند که واقعاً کمبود مواداولیه و شیر خام و شیر خشک داریم تا دولت را به آزادسازی واردات شیر خشک هم مجاب کنند!
همچنین با ممنوعیت واردات کره با ارز دولتی در سال جاری، دو کارخانه بزرگ تولیدکننده کره، تولیدشان را کاهش دادهاند و همزمانی آن با قاچاق کره و خامه موجب بههم ریختگی توازن تولید و بازار شدهاند و محصولاتی که خامه و کره جزو مواداولیه آنها محسوب میشود با کاهش تولید و افزایش تقاضا مواجه شدهاند.