سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: امروزه در ارتباطات بین فردی، میانفردی، گروهی و... عذرخواهی و اجرای آن نقش بسزایی دارد و موجب بهبود تنشها و رابطهها میشود. عذرخواهی و مسئولیت اشتباه خود را به گردن گرفتن، خود نشانه توسعهیافتگی است. این در حالی است که اغلب مردم به دلایلی مانند غرور، شرم، خشم و... از عذرخواهی کردن ممانعت میکنند.
مهارت اجتماعی «عذرخواهی کردن» سه مرحله دارد: بیان کلامی آن (معذرتخواهی)، احساس پشیمانی و عدم تکرار آن اشتباه و گام آخر جبران. هر انسانی ممکن است مرتکب اشتباه شود و لزوماً باید برای پاک کردن اشتباه خود از ذهن دیگران، خود را به تکاپو بیندازد.
وقتی اشتباهی میکنید یعنی مسلماً هنجارشکنیای رخ داده است. پس میتوان با یک عذرخواهی صادقانه از دیگران شدت پشیمانی خود را ثابت و از تکرار شدن آن جلوگیری کرد و سپس به فکر جبران آن بود. تنها گفتن کلمه «ببخشید» حلال مشکلات نیست. یعنی این تصور که هر خطایی را میتوان با یک «ببخشید» پوشش داد، غلط است.
وقتی روی کاغذ هم کلمهای را اشتباه مینویسیم، بعد از پاک کردن آن اشتباه اثراتی مانند چرکین شدن روی کاغذ به جا گذاشته است. پس کاملاً طبیعی است اگر کسی را که با اشتباهمان از خود راندهایم، دل چرکین باشد. نکته مهم این است که هرگاه فردی عذرخواهی کرد شایسته است که طرف مقابل عذر او را بپذیرد.
از جمله فواید عذرخواهی کردن هم رفع رنجش و آزرده خاطری طرف مقابل، خاتمه یافتن منازعه و کشمکش است. شاید خودمان ندانیم با اشتباهاتمان چه بلایی سر روان آدمها میآوریم و واقعیت این است که بعضی حرفها آنقدر سنگین هستند که تمام بارشان را میاندازند روی قلب.
بخشش یکی از صفات بارز خداوند متعال است. به قول معروف گرچه خدا نیستیم، اما زیر سایهاش بندگی کردهایم. پس این بدین معنی است که ببخش تا بخشیده شوی. همه میدانیم عذرخواهی کردن امری بجا و همچنین مفید است، اما آیا عذرخواهی زیاد هم مفید است یا مضراتی را به دنبال خواهد داشت؟
برخلاف افرادی که هنگام اشتباه از عذرخواهی کردن ممانعت میکنند، افرادی هم وجود دارند که از واژه «ببخشید» به صورت روتین استفاده میکنند و کاربرد این واژه را به چالش میکشند. امروزه شاهد افراد زیادی هستیم که به عذرخواهی زیاد و نابجا عادت دارند و مسلماً بارها با آنها برخورد هم داشتهایم. اما بهتر است بدانیم عذرخواهی زیاد و بیجهت لزوماً نشانه ادب فرد نیست بلکه نوعی ضعف است و فرد با انجام آن، عزت نفس خود را خدشهدار میکند. برخی کودکان نیز به دلیل آموزش غلط مدام لب به ببخشید گفتن میگشایند و برای اشتباه نکرده خود مدام عذرخواهی میکنند.
پس اگر فرهنگ عذرخواهی در ریل افکار راهاندازی شود و هرکس هنگام اشتباه عذرخواهی صادقانه کند، قطعاً این مهم باعث تعمیم ارتباطات اجتماعی و رضایت روانی طرفین میشود، چون صداقت تنها مسیری است که شاید دستانداز زیاد داشته باشد، اما آدم را درست به همان مقصد میرساند.
فراموش نکنیم رفتارها از صداها بلندتر صحبت میکنند، اگرچه زبانها میتوانند کنترلگر باشند. اما نگاه و رفتار هر کسی نشانگر شخصیت درون اوست. یعنی فقط بیان عذرخواهی کفایت نمیکند برای بخشیده شدن، چراکه لازم است در رفتار هم قابل لمس باشد.
ختم کلام اینکه ذهن انباری از حرفهای ناگفته است. اگر قرار باشد پس از هر اشتباه عذرخواهی نکنیم، هیچگاه دیگران متوجه پشیمانی ما نخواهند شد.