سرویس بین الملل جوان آنلاین: رئیس‌جمهور فرانسه امانوئل ماکرون تقریباً یک ماه قبل و در مصاحبه‌ای با نشریه اکونومیست از مرگ مغزی ناتو گفته بود و اینکه دیگر استراتژی هماهنگی بین اروپا و امریکا وجود ندارد و امریکاییان به شرکای اروپایی خود پشت کرده‌اند. این اظهارنظر آن قدر تند بود که به سرعت واکنش آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، را به دنبال داشت که سخنان ماکرون را «بیش از حد» توصیف کرد که از «واژه‌های تندی» استفاده کرده و ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، هم از ماکرون خواست در مورد اظهاراتش «شفاف‌سازی» کند و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، هم گفت: «ماکرون مرگ مغزی خودش را بررسی کند.» مجموع این کنش و واکنش‌ها پیش‌درآمدی بود برای هفتادسالگی ناتو تا معلوم شود که این نهاد بین‌المللی نظامی اگر هم واقعاً دچار مرگ مغزی نشده دست کم دچار گرفتاری‌های اساسی شده است.
مهم‌ترین گرفتاری ناتو چیزی است که سال‌ها مطرح بوده، اما از ابتدای ریاست جمهوری دونالد ترامپ در امریکا جدی‌تر شده است. پرداخت سهم اعضای ناتو مسئله‌ای بود که از سال‌ها قبل مطرح شده بود تا این که در سال ۲۰۱۷ قرار بر این شد تا ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به ناتو بپردازند. هرچند که کشور‌های اروپایی سعی کرده‌اند با انجام اصلاحات مالی در جهت انجام این تعهد گام‌هایی بردارند، اما دولت ترامپ همواره تلاش آن‌ها را کافی ندانسته تا جایی که ترامپ با تهدید به خروج امریکا از ناتو سعی کرده فشار بیشتری را بر اروپایی‌ها وارد کند. حالا امریکا فشار خود بر اروپایی‌ها را با کم کردن میزان پرداخت خود به ناتو انجام می‌دهد. روزنامه یواس تودی چند روز قبل از سفر ترامپ به لندن برای شرکت در اجلاس سران ناتو این خبر را به نقل از یک مقام ناتو داد که طبق آن، امریکا میزان پرداخت ۲۲ درصد از کل هزینه‌های ناتو را به حد ۱۶ درصد خواهد رساند و حدود ۱۵۰ میلیارد دلار کمتر به ناتو خواهد داد. به نظر می‌رسد که اروپایی‌ها با قبول پرداخت ۴۰۰ میلیارد دلاری به ناتو تا سال ۲۰۱۴ تا اندازه‌ای مقابل امریکا عقب‌نشینی کرده‌اند، اما اصل مسئله عدم هماهنگی امریکا با آن‌ها باز بر سر جای خود باقی است و به همین جهت است که ماکرون هنوز هم بر سر حرف خودش هست.
انتقاد ماکرون از ناتو و مرگ مغزی مورد نظر او درست بر مبنای این عدم هماهنگی بود. او بعد از عملیات ترکیه در شمال سوریه و حمایت بدون هماهنگی امریکا از آن انتقادش را بیان کرد و به همین جهت بود که اردوغان به آن صورت جواب تندی به او داد. در واقع، یکجانبه‌گرایی امریکا در سال‌های گذشته به نوعی از سوی اروپایی‌ها تحمل می‌شد، اما سخنان ماکرون نشان داد که صبر اروپا در مقابل این یکجانبه‌گرایی تمام شده است. نظرسنجی که اخیراً مؤسسه YouGov از سوی روزنامه آلمانی جنرال آنسایگر منتشر کرده نشان می‌دهد که اکثر شهروندان آلمانی از سخنان رئیس‌جمهور فرانسه در خصوص ناتو و لزوم استقلال اروپا از امریکا در زمینه دفاعی حمایت می‌کنند. این نظرسنجی به سفارش آژانس مطبوعات آلمان انجام شده و طبق آن، ۵۵ درصد از شهروندان آلمانی خواهان استقلال کشور‌های اروپایی از امریکا هستند و در مقابل، تنها ۲۱ درصد از آن‌ها ادامه حمایت نظامی امریکا از اروپا را هنوز قبول دارند. نکته جالب توجه این نظرسنجی تنها محدود به استقلال دفاعی اروپا نمی‌شود بلکه به موازات استقلال دفاعی، شهروندان آلمانی خواهان نزدیک‌تر شدن اروپا به روسیه هستند، به نحوی که ۵۴ درصد آن‌ها موافق همکاری قدرتمندانه اروپا با روسیه هستند به جای اینکه اروپا به دنبال بازدارندگی روسیه باشد و در مقابل، ۲۱ درصد از آن‌ها خواستار اتخاذ موضع سختی در برابر روسیه شده‌اند. این نظرسنجی به وضوح نشان می‌دهد که اروپایی‌ها در هفتادمین سالگرد ناتو دیگر مثل گذشته این نهاد را نکته اتکای امنیت خود نمی‌دانند بلکه موافق ساز و کار نظامی- امنیتی هستند که مبنای آن در وهله نخست استقلال اروپا از امریکا و سپس همکاری سازنده با روسیه باشد. این نگاه اروپایی هم برخلاف ماهیت ناتو است و هم راهبرد امریکا در قبال اروپا که با استفاده از ناتو در هفتاد سال گذشته امنیت این قاره را به گروگان گرفته بود تا کشور‌های اروپایی را مجبور به دنباله‌روی از خودش کند. باید گفت که این راهبرد دیگر مثل گذشته کار نمی‌کند و دست کم یکی از رهبران اصلی اروپا در مقابل آن سرکشی می‌کند و افکار عمومی اروپایی‌ها هم موافق این سرکشی است و در هفتاد سالگی ناتو، خواهان استقلال نظامی و امنیتی اروپا است.
