سرويس سياسی جوان آنلاين: حضور موفق و تاثیرگذار مردم در عرصههای مختلف حاکمیتی از همان ابتدای تشکیل جمهوری اسلامی و پیروزی انقلاب الهی- مردمی آن و نیز در زمینه مشارکت آزادانه سیاسی، دفاع و حضور در مواضع و مواقع فتنهانگیزی دشمنان در حوادثی همچون ۲۳ تیر ۷۸، ۹ دی ۸۸ و چهارم آذر ۹۸ مشهود است و بحق همانگونه که رهبر معظم انقلاب فرمودند «شایسته تعظیم و تکریم» است: «این یک هفته حقیقتاً اوج شکوه و عظمت ملت ایران بود و خداوند متعال را شاکریم و از مردم عزیز هم سپاسگزاریم.» (۶/۹/۹۸)
پاسداشت این حضور هوشمندانه و بصیرتمحور در نظام مردمسالاری دینی مدنظر مقام معظم رهبری، نه تنها به شکلی زبانی بلکه به شکل عملی واجب و ضروری است، به همین دلیل تبیین این اندیشه در قالب اصول اساسی آن برای جامعه اسلامی و حفظ و پایداری آن ضروری مینماید.
نقش مردم در نظام مردمسالاری دینی
با رجوع به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص جایگاه و نقش مردم در نظریه «مردم سالاری دینی» میتوان دریافت که از منظر ایشان، مردم سالاری دینی دارای دو بعد «تاسیس» و «تحلیل» میباشد؛ بعد اول به معنای این است که مردم با حضور در صحنه و در کنار صندوقهای رأی، در بنای نظام سیاسی و تعیین افرادی که باید مناصب و مسئولیتها را عهدهدار گردند، سهیم شده و در شکل دهی به امور اجرایی کشور، مشارکت میجویند. بعد دوم نیز به معنای آن است که بین نظام سیاسی تأسیس شده و مردم، نوعی «ارتباط معنوی» برقرار باشد که مردم، مجریان و نظام حاکم را تحققبخش خواستها، آرمانها و اهداف عالی خویش ببینند و بدان «عشق» بورزند.
با شکل گرفتن این رابطه است که ارتباطی وثیق بین حکومت و توده مردم پدید میآید که در آن نظام سیاسی نه تنها متکی به آرای عمومی است بلکه افزون بر آن، مورد علاقه و مایه اطمینان خاطر آنها میباشد. در حقیقت «ارزشمحوری» و «التزام به آرمانهای دینی»، وابستگی و پیوند میان حکومت و مردم را شکل میدهد و به همین دلیل نظام اسلامی را از نظامهای سیاسی دیگر و مبتنی بر دموکراسی غربی و سکولار، متمایز میسازد.
ثمره این رویکرد نیز در دفاع مردم در مقابل عوامل تهدیدکننده حکومت اسلامی ظهور و بروز پیدا میکند، چراکه این حضور ایثارگرانه مردمی حتی در سختترین شرایط اقتصادی، نه از سر اضطرار و اجبار بلکه از سر «ایمان» و «التزام» به ارزشهای دینی است که طبق دیدگاه مقام معظم رهبری، ریشه در حکومت نبوی و علوی دارد. بدین خاطر است که مقام معظم رهبری از آن به عنوان «بهترین روش» حکومتی در اسلام یاد کرده و اظهار میدارند: «نظام مردم سالاری دینی، بهترین مارک و روش برای آگاهی دولتمردان نظام اسلامی از وظایف خود است» و در این نظام اسلامی «رأی، خواسته و عواطف مردم، تأثیر اصلی را دارد و نظام اسلامی بدون رأی و خواست مردم تحقق نمییابد.»
در حقیقت میتوان گفت که «باورهای اعتقادی و ایمانی» مردم مسلمان ایران که در اندیشه و ذهن و جان آنان طی سالیان گوناگون و با الگوپذیری از گفتار و سیره اولیای دین شکل گرفته، عاملی تاثیرگذار در استقرار، ثبوت و استمرار حکومت جمهوری اسلامی است، به همین دلیل دشمن با شناخت از این موضوع، یکی از مهمترین محورهای جنگ چندجانبه خود علیه نظام اسلامی را «جنگ اعتقادی» و حمله به پشتوانههای عقیدتی و فکری ملت ایران قرار داده تا با تزلزل در این اصل محوری، فاصله میان مردم و مسئولان نظام اسلامی را به حداکثر رسانده و به اهداف مدنظر خود دست یابد.
مقام معظم رهبری در این خصوص میفرمایند: «تلاشهایی میشود که مسائل غیراصلی، اصلی وانمود شود، خواستههای غیرحقیقی یا حقیقی، اما درجه۲ به عنوان گفتمان اصلی ملی وانمود بشود. لیکن گفتمان اصلی این ملت اینها نیست. گفتمان اصلی ملت، این است که همه، راههایی را برای تقویت نظام، اصلاح کارها و روشها، گشودن گرهها، تبیین آرمانها و هدفها برای آحاد مردم، استفاده از نیروی عظیم ابتکار و حرکت و خواست و انگیزه و ایمان این مردم و راه به سمت آرمانهای عالی این نظام که همه را به سعادت خواهد رساند، پیدا کنند.»
لزوم حفظ و پاسداشت جایگاه و نقش مردم
چنانکه بیان شد مهمترین منبع قدرت در نظام مردمسالاری دینی از نظر مقام معظم رهبری، خود مردم و اعتقاد ویژه و خاص آنها به دین و احکام دینی است که به حکومت مشروعیت میبخشد و مانع از جدی شدن تهدیدات خارجی علیه حاکمیت کشور اسلامی میگردد. چنانکه این منبع قدرت، اثرگذاری خود را در رویارویی با حوادث و تهدیدات نشان داده و حضور گسترده مردم در صحنههای قیام، انتخابات، جنگ، راهپیماییها و... عامل مؤثری در حفظ این انقلاب قلمداد شود.
مبتنی بر این موضوع و نیز طبق مبانی اندیشه مردمسالاری دینی، حفظ، تکریم و پاسداشت این جایگاه و نقش ارزشمند و تاثیرگذار مردم، از منظر مقام معظم رهبری، وظیفهای است که بر عهده مسئولان و کارگزاران نظام اسلامی نهاده میشود تا با تلاش مجدانه در راستای خدمتگزاری به مردم و رفع مشکلات آنان و کسب رضایت ایشان تلاش کنند. از این منظر است که مقام معظم رهبری میفرمایند: «در نظام اسلام، کشور متعلق به مردم و اصل، مردم است.»
مبتنی بر این اصل است که ایشان رفع مشکلات مردم و کسب رضایت آنان را به مثابه «عبادت» تلقی شده و «تکلیف و وظیفه مسئولان در نظام جمهوری اسلامی ایران، به کارگیری تمام توان برای خدمت به مردم» میدانند و معتقدند که مسئولان نظام اسلامی باید همواره به این اصل توجه داشته باشند و پس از رسیدن به مناصب شغلی، از آن غفلت نکنند، چراکه «تبلیغ و جنجال برای گرفتن رأی از مردم و سپس به فراموشی سپردن آنان و عدم پاسخگویی به مردم، با مردم سالاری دینی سازگار نیست.»
حضور عاشقانه، آگاهانه، قدرتمندانه و به موقع مردم در حوادثی همچون فتنه انگیزی دشمنان در ایجاد آشوب و التهابات اخیر در چهارم آذر ۹۸، بار دیگر جلوهای از مردمسالاری دینی در نظام مقدس جمهوری اسلامی را به ظهور رساند. در این خصوص امر مهم و ضروری پاسداشت و حفظ این جایگاه متعالی میباشد که با پاسخ خدمتگزارانه مسئولان و تلاش برای رفع مشکلات آنان، بُعد دیگر این نظام الهی را به ظهور خواهد رساند، بنابراین راهی که تا بدین جا مردم طی کردهاند، اکنون نیازمند حضور مسئولان به عنوان منتخبان مردم در عرصه مقابله با تهاجم همهجانبه دشمنان در عرصه اقتصادی است. چنانکه مقام معظم رهبری در توصیه خود میفرمایند: «مسئولان به نام اسلام، برای اسلام، با پیام اسلام، شجاعانه، قدرتمندانه و بدون ملاحظه از این و آن، هم موضعگیری کنند، هم حرف بزنند و هم عمل بکنند» چراکه از منظر ایشان «مردمسالاری دینی، دارای دو وجه است که یک وجه آن نقش مردم در تشکیل حکومت و انتخاب مسئولان و وجه دیگر آن رسیدگی به مشکلات مردم است که بر همین اساس، مسئولان باید مشکلات مردم را به طور جدی پیگیری و رسیدگی نمایند.»