سرویس تاریخ جوان آنلاین: در ماههای اخیر در حوزه تاریخ نگاری انقلاب اسلامی، یک اتفاق شوقانگیز روی داده است. روزنگاشتهای مهندس موسی کیخا از فعالان انقلاب اسلامی در شهر کاشان، به اهتمام هادی لطفی تدوین یافته و با عنوان «پایان مجسمه» روانه بازار نشر شده است. این اثر تاریخی- که قطعاً میتواند دستمایه تحلیلنگاری مورخان انقلاب گردد- مختصاتی دارد که توسط تدوینگر به شرح ذیل مورد اشارت قرار گرفته است:
«در این کتاب شما کمترین تغییر و دستکاری در متن را میبینید. شرح کار کوچکی که کردهام در انتهای کتاب با عنوان شیوهنامه تصحیح دفاتر آمده است. اما دانستن چند نکته را برای آشنایی و خوانش بهتر متن در اینجا لازم میدانم:
یک: یادداشتهای روزانه کیخا از فروردین ۵۷ شروع میشود، اما سفر زیارتی او به قم اولین انگیزههای این کار را به او میدهد. به همین دلیل فصول کتاب را از آغاز فروردین قرار دادهام و یادداشتهای او را در قم به عنوان پیشگفتار این کتاب آوردهام.
دو: یادداشتهای کیخا سه دسته است: روایت وقایع و رویدادها، اخبار روزنامههای رسمی کشور و تحلیلها و برداشتهای شخصیاش از اتفاقات. متن اصلی در کتاب حاضر به روایت رویدادها و وقایع روزهای کاشان اختصاص دارد. گزارش اخبار مهم روزنامهها را که نویسنده از ترس توقیف یا معدوم شدنشان هر روز یادداشتبرداری نموده است به دلیل موجود بودن آرشیو تمامی آنها و نیز کمبود جا در این کتاب حذف کردهایم. اما تحلیلها و تفسیرهای شخصی او از اتفاقات را آوردهایم. هر جا تورفتگی در متن میبینید نشانه تحلیلی شدن یادداشت و خارج شدن از روایت رویداد روزانه است.
سه: یادداشتهای کیخا در تمامی دفترهایش پانوشت ندارد. اما در اینجا همه روایتهای فرعی او را که مرتبط با متن اصلی و توضیح بیشتر برای آن بوده است به پانوشت انتقال دادهایم تا خط اصلی روایت گم یا کمرنگ نشود. تمامی پانوشتهای کتاب به قلم او و بخشی از متن او بوده است و هیچ پانوشتی افزوده مصحح نیست.
چهار: کتاب پس از پایان تصحیح یادداشتها جهت ارزیابی در اختیار برخی صاحبنظران قرار گرفت. نکات و توضیحات این عزیزان در توضیح برخی ابهامات در پینوشت انتهای کتاب آمده است.
پنج: موسی کیخا اصالتاً زابلی است. پنج سال بیشتر نیست که به کاشان آمده و در این شهر رخت دامادی پوشیده و با برادرانش کابینتسازی سیستانی راه انداخته است. او هنوز برخی روندها، آدمها و جریانهای آن روز این شهر را نمیشناسد. از این رو نامی از زنان فعال در جریان انقلاب نمیبینیم یا القاب روحانیون مبارز با دقت حوزوی نوشته نشدهاند یا او کمتر به پشت صحنهها و جلسات مخفیانه برنامهریزی پرداخته است. یادداشتهای او بیشتر حاصل مشاهدات میدانیاش است.
امیدوارم چاپ اولین کتاب به قلم تاریخنگاران مردمی انقلاب اسلامی زمینهساز شناسایی و چاپ آثاری از این دست شود. بر خود واجب میدانم از اعتمادی که دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و شخص آقای محسن صفاییفرد به این حقیر داشتند قدردانی کنم. باید اذعان کنم اگر راهنماییهای ایشان نبود کتاب به این مرحله نمیرسید. گروه هفت نفره حروفنگاران دفتر مطالعات جبهه فرهنگی در کاشان با وسواس و دقت خاصی وظیفه حروفنگاری را انجام دادند. آقای رحمتالله نوری نمونهخوانی بخشی از متن را انجام دادند. خانم فاطمه بابایی زحمت اعلامنویسی را بر عهده داشتند و همچنین تصاویری از اعلام جمعآوری نمودند که متأسفانه در این نوبت به چاپ نرسید. آقای حمیدرضا ضیغم علاوه بر ملاحظه کتاب و ذکر نکات راهگشای برادرانه پیگیر مراحل نهاییسازی کتاب در کنار ما بودند. دکتر علیرضا چیتسازیان و دکتر امیرحسین چیتسازیان هم پیش از انتشار کتاب را مطالعه کردند و در مدت کوتاهی ارزیابی و نکات سودمندی را گوشزد نمودند.»