سرويس ايران جوان آنلاين: موضوع آب و خشکسالیهای ناشی از کم آبی در استانهای ایران، آنقدر تکرار شده که گویی دیگر گوش شنوایی برای شنیدن و چشمی برای دیدن اتفاقات ناشی از آن وجود ندارد. اتفاقی که حالا به بحران نزدیک شده و در برخی از استانهای کم آب مثل یزد به یک حرکت و برنامهای منسجم و اضطراری احتیاج دارد. اما با این حال باز هم متولیان امر حتی هشدارهای همدیگر را هم نمیشنوند، چه برسد به صدای کارشناسان و حافظان محیطزیست. درست مثل مدیر عامل شرکت آب منطقهای یزد که با اشاره به مصرف ۸۵ درصد آب این استان در بخش کشاورزی گفته: «با وجود کم آبی در یزد هنوز نتوانستهایم جهادکشاورزی را متقاعد به اخذ استعلام تأمین آب برای واحدهای نیازمند آب کنیم.»
بیشک آب، بیشتر مادهای است که در روی کره زمین وجود دارد و بر اساس آمارها ۷۰ درصد کل این کره خاکی را آب تشکیل میدهد. اما نکته حائز اهمیت این است که میزان ناچیزی از کل آبهای موجود قابل استفاده است. یعنی چیزی کمتر از سه درصد آب زمین، آب شیرین است که نصف همین مقدار هم در یخچالها و صفحات یخی قطبهای زمین قرار دارد. این وصف عمومی کره زمین است و اگر قرار باشد مناطق کم آب و خشک مورد بررسی قرار گیرند، وضع خیلی خرابتر از این حرفهاست.
وضعیت بحرانی آب در یزد
یزد از جمله استانهای ایران است که به خاطر اقلیمش، در تقسیمبندیهای کلی جهانی هم در لیست مناطق خشک و کم آب قرار دارد. جایی که مردمانش آموختهاند چطور با کم آبیها کنار بیایند و مشاغلشان را براساس میزان آب موجود ایجاد و اجرا کنند. ولی متأسفانه ناهمانگی بین مسئولان و متولیان امر موجب شده تا بخش زیادی از آب استان هدر برود و در این میان کسی هم پاسخگو نیست. روز گذشته بود که مدیرعامل شرکت آب منطقهای یزد با اشاره به مصرف ۸۵ درصد آب این استان در بخش کشاورزی که اشتغال آن به مراتب از بخش صنعت و خدمات پایینتر است، گفت: «متأسفانه با وجود کم آبی در استان هنوز نتوانستهایم جهادکشاورزی را متقاعد به اخذ استعلام تأمین آب برای واحدهای نیازمند آب کنیم.» محمدمهدی جوادیانزاده که در نشستی با حضور اعضای شورای اداری آب منطقهای یزد و محمد حاج رسولیها مدیرعامل شرکت منابع آب ایران شرکت کرده بود، با بیان اینکه عمده آب استان یزد غیر قابل شرب است، گفت: «لازم است همه فعالیتهای صنعتی و معدنی در استان در چارچوب استاندارهای محیطزیستی و کیفی منابع آب انجام شود.» وی با تأکید بر اینکه مسئولیت شرکت آب منطقهای تأمین آب پایدار و سالم برای کلیه مردم است، به مقایسه یزد با استانهای کشور در میزان آب تجدیدپذیر پرداخت و ادامه داد: «طبق مطالعات، استان یزد و قم کمترین میزان آب تجدیدپذیر را در کشور دارند و این در حالی است که یزد، رتبه هفتم کشور را در کسری مخزن دارد بنابر این وضعیت یزد در منابع آبی بحرانی است.»
آبرسانی به ۳۰۰ روستا با تانکر
یزد از نظر مساحت، رتبه هشتم کشوری را دارد. در این استان ۸۴ درصد جمعیت در شهر و ۱۶ درصد باقیمانده در روستاها سکونت دارند. بحران آب در یزد وقتی بیش از پیش مشخص میشود که بدانیم هم اکنون آب شرب ۳۰۰ روستا به علت کمبود منابع آبی از طریق تانکر تأمین میشود. کاری که اولین و کمترین اثر آن افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها است. در مقابل نزولات ناچیز آسمانی در یزد، آمارهای نشان میدهند که این استان رکورد تبخیر کشور را به خود اختصاص داده است. از آبهای باقیمانده هم بخش عمده آن غیر قابل شرب و با EC بالای ۲ هزار است به نحوی که شوری آب در برخی نقاط بیابانی یزد از دریا شورتر است. در چنین شرایطی عملکرد مسئولان استان یزد بسیار دیدنی است. در همین رابطه مدیر عامل آب منطقهای یزد با بیان اینکه همه مشکلات و معضلات را میدانیم و وضعیت بحرانی آب را هم به اطلاع همگان رساندهایم، گفت: «در شرایطی که با کمبود شدید منابع آب شرب مواجه هستیم، برداشت معادن، موقعیت شهرکهای صنعتی، کشتارگاههای دام و طیور و فرآوری معادن، پتانسیلهای آلایندگی منابع آب را تشدید میکند که لازم به پایش مستمر این واحدهاست.» جوادیانزاده با اشاره به اینکه ۸۵ درصد آب استان یزد در بخش کشاورزی، ۱۱ درصد در بخش شرب و بهداشت و چهار درصد نیز در صنعت استفاده میشود، ادامه داد: «این در حالی است که ایجاد اشتغال در بخش کشاورزی با مصرف بالا از صنعت و خدمات پایینتر است.» وی با تأکید بر اینکه توسعه پایدار در استان نیاز به همکاری و هماهنگی همه دستگاههای ذیربط دارد، یاداور شد: «متأسفانه هنوز نتوانستهایم سازمان جهادکشاورزی استان را متقاعد کنیم در مورد کلیه واحدهایی که نیاز به آب دارند و اخیراً در حال توسعه یا ساخت هستند، از شرکت سهامی آب منطقهای استعلام تأمین آب شود.»