سرویس اقتصادی جوان آنلاین: تمرکز بر کاهش هزینهها و بهبود کارایی، دستاوردهای بزرگی به دنبال داشته است. در زمانهای دشوار بودن شرایط بازار، صنعت پاییندستی نیز با آسیبپذیری روبهرو خواهد شد. در چهارمین فصل سال ۲۰۱۹ میلادی، نتایج عملکرد شرکتهای پاییندستی در مقایسه با سال ۲۰۱۵ میلادی تاکنون، ضعیفترین میزان بوده است. در صنعت پتروشیمی نیز شاهد شرایط کم و بیش مشابهی هستیم. در این بخش به دلیل سرمایهگذاری زیاد، شاهد کاهش درآمدها هستیم. شاخصهای مالی پالایشگاهها با فشار زیادی روبهرو است و در کمترین میزان در ۲۰ فصل اخیر قرار دارد. آلن گلدر، مدیر بخش پالایش در وود مکنزی با اشاره به دو موضوع تأثیرگذار میگوید: «در گذشته پیشبینیها نشان میداد که اجرایی شدن مقررات مربوط به سوختهای دریایی به بهبود شاخصهای مالی پالایشگران کمک خواهد کرد، اما با گذشت چند هفته از سال ۲۰۲۰ میلادی، نشانههای قابلتوجهی برای بهبود بازار به چشم نمیخورد. براساس مقررات سازمان جهانی دریانوردی همه شناورها باید از ابتدای سال ۲۰۲۰ میلادی از سوختهای دارای گوگرد محلول کمتر از ۵/۰ درصد استفاده کنند. نرخ مجاز این میزان گوگرد در سالهای گذشته ۵/۳ درصد بوده است. »
با اجرایی شدن این مقررات باید شاهد کاهش تقاضای سوختهای کمارزش نظیر نفت کوره دارای گوگرد بالا و افزایش تقاضای سوختهای دریایی کمگوگرد باشیم، اما ظرفیت پالایشگاهها برای تولید این سوختهای پاک محدود است. تعدادی از شناورها به دلیل کمبود عرضه به مصرف گازوئیل روی آوردهاند، ولی در مجموع در ماههای آینده شاهد بهبود شاخصهای سودآوری به نفع سوختهای دارای گوگرد کمتر خواهیم بود. »
حال باید به آن روی سکه نیز توجه کرد. با افزایش قیمت سوختهای کم گوگرد به سرعت شاهد مشخص شدن کمبود عرضه این سوختها بودیم. تغییر در فرآیندهای پالایشگاهها پرهزینه و زمانبر است. در تابستان سال ۲۰۱۹ میلادی، خوراک ارزان بر سودآوری پالایشگاهها تأثیر قابلتوجهی داشت. میزان ذخایر نفت کوره دارای گوگرد کم نیز افزایش یافت. بسیاری از معاملهکنندگان نفت کوره کمگوگرد توانستند سودهای کلانی به دست آورند، اما در مجموع، رشد تقاضا برای این سوختها کمتر از پیشبینیهای اولیه بوده است.
به دلیل زمستان نهچندان سرد کنونی در نیمکره شمالی، تقاضای گازوئیل از رشد چندانی برخوردار نبوده است. رشد پایین اقتصادهای دنیا نیز در افت تقاضای سوخت دیزل تأثیرگذار بوده است. به همین دلیل، شاهد رکود در بازار فروش گازوئیلهای ذخیره شده و افول شاخصهای پالایشگران هستیم.
سقوط تقاضا ادامه دارد
پیشبینیهای ارائه شده در مورد رشد تقاضای جهانی نفت به سرعت در حال کاهش هستند. ما با مشکلی فراتر از عوامل بنیادین روبهرو هستیم. مهمترین تهدید کنونی بازار، ویروس کروناست. تقاضای روزانه نفت چین ۶۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و تا پایان فصل نخست ۲۰۲۰ میلادی، این وضعیت ادامه خواهد یافت. در یک دهه اخیر هیچگاه شاهد کاهش تقاضای نفت در بازار چین نبودهایم. در سایر نقاط دنیا نیز کرونا به کاهش تقاضای نفت دامن زده است.
یک مدیر بازرگانی ارشد در شرکت سینوپک که بزرگترین پالایشگر نفت چین است، اعلام کرد این شرکت ناچار خواهد بود خرید نفت در بازار محمولههای تک را کاهش دهد، زیرا تقاضای داخلی برای نفت به شدت افت کرده و فعالیتهای بخش صنعتی، تولیدی و ساختوساز دچار انقباض شده است.
سینوپک که بزرگترین پالایشگر نفت جهان از نظر ظرفیت است، اخیراً مجموع پالایش نفت خود را به میزان حدود ۱۳ درصد کاهش داد و پالایشگاههایش در سراسر چین در فوریه با حداقل ظرفیتشان فعالیت خواهند کرد.
دورنمای صنعت پالایش در ۲۰۲۰
مازاد عرضه سوختهای کمگوگرد در کوتاهمدت به شرایط تعادل خواهد رسید. هر چند ظرفیت تولید سوختهای کمگوگرد کمتر از تقاضا در سالهای فرارو است. بخشی از این کمبود باید از طریق مصرف گازوئیل جبران شود. با گذار از فصل نخست سال ۲۰۲۰ میلادی، بازار پاییندستی به دوره ثبات بازخواهد گشت. در سال ۲۰۰۳ میلادی و پس از شیوع بیماری سارس در آسیا نیز شاهد شرایط کم و بیش مشابهی بودیم. بازار پالایش به انتظار بهار و تابستان آینده و بهبود تقاضا نشسته است، اما فشار برای کاهش هزینهها و بهبود کارایی و افزایش جریان نقدی همچنان ادامه دارد. پالایشگران به تحولات بازار چین به دقت مینگرند. بازار نفت با چالشها بهعنوان بخشی جداناشدنی عادت کرده است.
منبع: Wood Mackenzie