کد خبر: 993780
تاریخ انتشار: ۱۴ اسفند ۱۳۹۸ - ۰۷:۳۱
اثر خوش خلقی بر رفتار و کلام و روان انسان
یکی از آثار مهم و اساسی خوش‌خلقی این است که وقتی شخصی در رفتارش با مردم با بردباری و گذشت و انواع صفات شایسته برخورد کند، همین باعث می‌شود تا در گفتارش نیز آثار این روحیات خود را نشان دهد. یقیناً کسی که عصبی باشد زبانش در اختیار خودش نیست و چه بسا حرف‌هایی بر زبان جاری می‌کند که بعد از اینکه به حالت طبیعی برگشت خود نیز از آن حرف‌ها ابراز پشیمانی می‌کند، اما انسان صبور وقتی کسی با او بد برخورد می‌کند با صبر و بردباری و تسلط کامل بر روح و روان خود طبیعتاً این آرامش در زبان او خود را نشان می‌دهد و گفتارش طیب و پاک می‌شود
حجت‌الاسلام علیرضا فرهنگ*
سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: از مسائل بسیار مهمی که امروزه در تربیت انسان‌ها نقش اساسی ایفا می‌کند بحث الگوگیری برای رسیدن به اهداف خود در زندگی است. انسان‌ها بر اساس فطرت خود دوست دارند از رفتار دیگران برای رسیدن به اهدافشان استفاده کنند. هرچند در انتخاب الگو و در مصادیق آن بعضا اشتباهاتی صورت می‌گیرد، اما اصل این موضوع بر همگان روشن است. از طرفی هر کسی برای زندگی دنیایی خود بر یک روش و سبکی پایبند بوده و طبق آن برنامه‌ریزی می‌کند. نکته مهم در الگوبرداری این است که با فطرت و خلقت انسان سازگاری داشته باشد. متأسفانه امروزه بعضی از انسان‌ها قدرت تشخیص خوب و بد را از دست داده و بدون هیچ تفکر و تأملی فقط بر مبنای نیاز‌های کاذب یا برداشت‌های غلط خود در نوع لباس و پوشش و همچنین نوع صحبت کردن و حتی سبک زندگی تحت تأثیر جوامع منحط غربی قرار گرفته‌اند. از این رو یکی از دستورات دین ما استفاده درست از الگو‌های الهی در زندگی است.

بردبارى، خوش اخلاقی و پارسایى
امروزه زنان و مردان بسیاری که در اخلاق و رفتار خود باید الگو گرفته از پیامبر و اهل بیت (ع) باشند، متأسفانه سراغ الگو‌های نامناسب غربی می‌روند. در واقع در گفتار و رفتارشان تضادی آشکار وجود دارد. یعنی در ظاهر می‌گوییم باید پیرو مکتب انسان ساز اهل بیت (ع) باشیم، اما زندگی و به ویژه اخلاق ما تحت تأثیر سبک زندگی غیر از این مکتب است.
پیامبر گرامی اسلام شروط اصلی و اساسی پیرو واقعی بودن ائمه و معصومین (ع) را هماهنگی بین اخلاق و رفتار آدمی می‌دانند. حضرت فرمودند: «سه چیز است که هر کس نداشته باشد نه از من است و نه از خداوند عزوجل.» عرض شد: «اى رسول خدا! آن‌ها کدامند؟» فرمودند: «بردبارى که به وسیله آن جهالت نادان را دفع کند، اخلاق خوش که با آن در میان مردم زندگى کند و پارسایى که او را از نافرمانى خدا باز دارد.» پس آنچه باعث می‌شود انسان به عنوان یک همراه همیشگی و امت واقعی پیامبر (ص) شناخته شود، اخلاق خوب و رفتار شایسته با مردم است.

بهشتی بودن انسان خوش خلق
یکی از برکات خوش خلقی این است که خدای متعال زمینه عاقبت بخیری و استفاده از نعمت‌های آخرتی را برای انسان خوش خلق فراهم می‌کند. برای انسان خوش خلقی که به دستورات دین عمل می‌کند وعده بهشت داده شده است. یکی از دلایل اصلی این امر این است که زن و مرد در زندگی با اخلاق شایسته زندگی کنند و آرامش که گمشده امروزی برای بشریت است، با اخلاق خوب در زندگی آن‌ها حاکم و برایشان فراهم شود.

غیر از بهشت چیز دیگری نمی‌تواند پاداش این ثواب و این کار بزرگ باشد، چراکه هرچند اخلاق خوش را دیگران احساس می‌کنند، اما آنقدر دایره برکات انسان خوش خلق وسیع است که نمی‌شود در این دنیای کوچک به انسانی که این توفیق را دارد پاداش قابل تقدیری داد. چه انسان‌های خوش خلقی که یک زندگی یا یک شهر و دیار را به سبب این اخلاق خوبشان آباد کرده‌اند.
امام صادق (ع) در این باره می‌فرمایند: «اِنَّ لاَهْلِ الْجَنَّةِ اَرْبَعَ عَلاماتٍ: وَجْهٌ مُنْبَسِطٌ وَ لِسانٌ لَطیفٌ وَ قَلْبٌرَحیمٌ وَ یدٌ مُعْطیةٌ: بهشتى‌ها چهار نشانه دارند؛ روى گشاده، زبان نرم، دل مهربان و دست دهنده.» یقیناً کسی که با روی باز و زبانی نرم و پر از محبت و دستی برای باز کردن گره‌های مردم اقدامی انجام دهد غیر از بهشت برایش پاداشی نباشد. بهشتیان زمینی با این صفات در دنیای مادی زندگی می‌کنند و به جایگاه اصلی خود برمی‌گردند. پس چه خوب است در این دنیا و چند روز آن از اخلاق و رفتار خوب غافل نشویم تا در این مسیر به رستگاری برسیم.

اثر خوش خلقی بر کلام آدمی
یکی از آثار مهم و اساسی خوش خلقی این است که وقتی شخصی در رفتارش با مردم با بردباری و گذشت و انواع صفات شایسته برخورد کند، همین باعث می‌شود تا در گفتارش نیز آثار این روحیات خود را نشان دهد. یقیناً کسی که عصبی باشد زبانش در اختیار خودش نیست و چه بسا حرف‌هایی بر زبان جاری می‌کند که بعد از اینکه به حالت طبیعی برگشت خود نیز از آن حرف‌ها ابراز پشیمانی می‌کند، اما انسان صبور وقتی کسی با او بد برخورد می‌کند با صبر و بردباری و تسلط کامل بر روح و روان خود طبیعتاً این آرامش در زبان او خود را نشان می‌دهد و گفتارش طیب و پاک می‌شود. از این رو امام على (ع) می‌فرمایند: «اِذا حَسُنَ الْخُلْقُ لَطُفَ النُّطْقُ: با اخلاق نیکو، گفتار نرم می‌شود.»

در حالات امام حسن مجتبی (ع) اسوه صبر و بردباری و نمونه گفتار نیک آمده است: روزی یکی از اهالی شام وارد مدینه شد. مردی را دید که بر اسب بسیار زیبایی سوار شده است. به او علاقه‌مند شد و از مردم پرسید: این شخص کیست؟ گفتند: ایشان حسن‌بن علی (ع) هستند. آن مرد به خاطر کینه‌هایی که از خاندان رسالت در قلبش داشت، پر از خشم شد و حسد سراسر وجودش را گرفت که چرا باید علی (ع) چنین فرزندی داشته باشد. پس نزد او رفت و گفت: «تو پسر علی (ع) هستی؟» حضرت فرمودند: «آری». مرد شروع به فحاشی کرد. حضرت ساکت بودند و هیچ نگفتند تا اینکه آن مرد خجالت کشید و ساکت شد.

امام حسن (ع) با لبخندی فرمودند: «گمان می‌کنم در این شهر غریبی و از اهل شام هستی؟» مرد پاسخ داد: «آری». حضرت فرمودند: «همراه من بیا تا اگر محل سکونت می‌خواهی تو را جای دهم، اگر نیاز به پول داری به تو پول بدهم و هر حاجتی داری برآورده کنم!» آن مرد بسیار خجالت زده شد و از اخلاق نیکوی امام شیعیان تعجب کرد و رو به مردم گفت: «اینک آنقدر به او علاقه‌مند شدم که هیچ کس را به اندازه او دوست نمی‌دارم.»
زن و مرد اگر از اخلاق خوب برخوردار باشند، حتی اگر در ناملایمات مقداری صبر و تحمل خود را از دست دادند، باز هم بر وجود خود مسلط می‌شوند و به خود اجازه نمی‌دهند با الفاظ یا صحبت‌هایی ناپسند یکدیگر را برنجانند. بر خانواده‌شان سخت نمی‌گیرند و آنان را در رفاه اخلاقی قرار می‌دهند.

خوش خلق‌ها از لقمه حرام دوری می‌کنند
کسانی که از اخلاق خوب برخوردارند به خود اجازه نمی‌دهند کاری برخلاف دستورات خداوند متعال در زندگی انجام دهند. از گناه و مسائل غیر اخلاقی دوری می‌کنند. دنبال کار‌های حلال مخصوصاً کسب و رزق حلال می‌روند. از این جهت همین لقمه حلال و دوری کردن از کار‌های حرام به آنان فرصت می‌دهد با اهل و عیال خود با اخلاق خوش و روی باز برخورد کنند. کسانی که در زندگی دچار گناه و معصیت بوده و مراقب لقمه خود نیستند، در واقع از رفتار خوب با اهل خود بی‌نصیبند، چراکه ظرفیت خود را از حرام پر کرده و نسبت به حلال خود یقیناً کم می‌آورند. از این رو امام على (ع) درباره برخی از آثار خوش خلقی می‌فرمایند: «خوش اخلاقى در سه چیز است: دورى کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه براى خانواده.» وقتی این رفاه و آسایش به صورت آشکار خود را نشان می‌دهد که مرد به عنوان نان‌آور خانه نسبت به حلال و حرام احتیاط کند. برخی هستند که با وجود عدم برخورداری از مال و منال دنیوی و ثروت‌های آنچنانی، تنها به خاطر رعایت این قبیل مسائل مهم و اساسی همیشه در آرامش کامل روحی- روانی بوده و زندگی باصفایی را تجربه می‌کنند.

*کارشناس مذهبی و پژوهشگر سبک زندگی
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار