سرویس جامعه جوان آنلاین: پارک طبیعت پردیسان وابسته به سازمان حفاظت محیط زیست، مرکز تکثیر و بازپروری یوزپلنگ است. کلینیک حیات وحش پارک پردیسان هم حیوانات محافظت شده بیمار و مصدوم را معالجه میکند تا پس از درمان توانایی بازگشت به طبیعت را داشته باشند، اما این پارک طبیعت در سالهای اخیر حاشیههای زیادی داشته است.
در پناه کرونا
در تازهترین دسته گل به آب دادن پارک پردیسان، آنگونه که دیدهبان محیط زیست گزارش کرده، مأموران سازمان حفاظت محیط زیست با استفاده از موقعیت همهگیری ویروس کرونا و تعطیلی تهران در روزهای ۱۴ و ۱۷ فروردین ماه، برخلاف پروتکلهای مربوط به یوزپلنگها، به طور غیرقانونی و بدون اطلاع سازمان دامپزشکی کشور، اقدام به انتقال سه یوزپلنگ نگهداری شده در پارک پردیسان تهران به سمنان کردند.
مأموران سازمان حفاظت محیط زیست برای انتقال یوزپلنگهای نگهداریشده از پارک پردیسان تهران به سمنان در اقدامی کاملاً غیرحرفهای با شلیک دارت بیهوشکننده حاوی مواد خطرناک، جان این یوزهای حفاظتشده را به خطر انداختند.
۴ساعت تعقیب و گریز
ویدئوهای منتشر شده از نحوه بیهوشکردن یوزپلنگها برای انتقال نشان میدهد مأموران محیط زیست که آموزشهای لازم را ندیدهاند، به سمت یک یوز نگونبخت با دارت شلیک میکنند. ناتوانی این مأموران در هدفگیری، حتی احتمال داشت که آسیب جدی به این جانور از ناحیه چشم یا اندام حیاتی آن بزند.
این افراد حدود چهار ساعت به تعقیب و گریز با یوزپلنگهای پارک پردیسان پرداختند ولی نتوانستند یوزها را بیهوش کنند. این تعقیب و گریز طولانی در محوطه نگهداری یوزها، باعث ایجاد استرس در این جانوران شده که طبق گفته کارشناسان حیاتوحش، مشکلات فراوانی از جمله ضعف سیستم ایمنی، مشکلات عضلانی و ضعف در تولید مثل را در آنها موجب میشود.
غذا در برابر قفس
از طرفی، دارت مورد استفاده مأموران محیط زیست، حاوی پنج سیسی ماده خطرناک بدون مجوز از سازمان دامپزشکی به نام «مدتومیدین» بوده که در صورت اصابت به یوزها، میتوانست منجر به کما، ایست تنفسی، ایست قلبی و نهایتاً مرگ شود. تزریق بیش از اندازه این ماده، عوارضی، چون نابینایی برای یوزها دارد، حتی بنا بر نقلی گروه اعزام کننده به مسئولان پردیسان گفته بودند که چند روز به هیچ کدام از یوزها غذا ندهید تا گرسنه بمانند و سپس با قرار دادن غذا در قفس بتوانیم آنها را زنده بگیریم!
جابه جایی هماهنگ نشده
آنگونه که دیدهبان محیط زیست کشور افشا کرده این گروه دوباره روز یکشنبه به پردیسان رفته و دوباره اقدام به پرتاب دارت بیهوشی به سمت یکی از یوزپلنگها کردهاند و پس از برملا شدن این پروژه، با استفاده از وانت نیسان حامل یک باکس غیراستاندارد فلزی، یوز را از تهران خارج کردهاند.
بنا به اعلام مدیر قرنطینه دامپزشکی تهران، این جابهجایی غیرقانونی بوده و هماهنگ نشده است و مجوزهای لازم را از سازمان دامپزشکی کشور دریافت نکرده بود. پس از رسانهای شدن این رفتار مأموران سازمان محیط زیست، همزمان در روز یکشنبه ۱۷فروردین، عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست نامهای مبنی بر درخواست انتقال این یوز به سازمان دامپزشکی نوشت!
آخرین امیدهای حفظ ذخیره ژنتیک
ایمان معماریان دامپزشک حیات وحش هم با اظهار نگرانی از دنبال کردن این پروژه به روش غیرعلمی گفته است: «با این دوز داروی در نظر گرفته شده، در صورت اصابت دارت به دلبر یوز ماده، بدون تردید این یوزپلنگ ارزشمند به حالت کما میرفته و دچار ایست قلبی و تنفسی در نهایت مرگ میشده است. این گروه برخلاف وجود پروتکلهای مربوط به یوزپلنگهای موجود در اسارت، در حال تلاش برای زندهگیری به بهانه معاینات دورهای به وسیله قفسهای غیراستاندارد بودند.»
کوشکی یوزپلنگی از خطه میاندشت خراسان شمالی است که در سال ۱۳۹۶ در دوران ریاست معصومه ابتکار بر سازمان محیط زیست برای «احیای یوز ایرانی» به تهران منتقل شد، اما به دلیل ضعف مدیریت در سازمان محیط زیست، اکنون آخرین امیدهای حفظ ذخیره ژنتیک این گونه حیوانی، یعنی سه یوزپلنگ در اسارت در پارک پردیسان تهران (دلبر، کوشکی و ایران) در معرض خطر قرار گرفته است.
سازمان حفاظت محیط زیست پیش از این نیز در جریان اجرای پروژه انتقال گورخرها به پارک ملی کویر، باعث مرگ پنج رأس گورخر رو به انقراض شد و تعداد دیگری از آنها نیز بعد از استقرار در محوطه قرنطینه فرار کردند!