ایست ۳ ساله اقتصاد غرب

سرویس اقتصادی جوان آنلاین: همه این‌ها در شرایطی است که جهان با اذعان به ناشناخته بودن عملکرد ویروس و ناتوانی پیش‌بینی دقیق آینده، فعلاً در دایره حدس و گمان گرفتار است و البته در بدبینانه‌ترین و خوش بینانه‌ترین سناریو‌ها نیز ملاحظات سیاسی و اجتماعی را از نظر دور نمی‌دارد و بلکه به آنچه ابراقتصاد‌های بزرگ جهان آرزو می‌کنند نیز بیشتر وفادار است و کمتر از منویات وال‌استریت سرپیچی می‌کند.

بیش از ۳ میلیارد نفر در جهان قرنطینه هستند؛ همه چیز به هم خورده است و اعداد و ارقامی که درباره خسارت‌های اقتصادی به گوش می‌رسد نشان می‌دهد یک ویروس چگونه می‌تواند همه معادلات اقتصادی را بر هم بزند. در بین همه کشور‌هایی که خسارات کرونا را تحمل می‌کنند امریکایی‌ها که خود را تافته‌ای جدا‌بافته از جهان می‌دانند، نسخه‌های لیبرالی و نئولیبرالی خود را عاری از هرگونه خلل ارزیابی می‌کردند، اما امروز در چاهی گرفتار شده‌اند که برای برون‌رفت از آن، دچار مخصمه بزرگی شده‌اند و همراه با اروپا تا سه سال دیگر افقی که پیش روی خود می‌بیند بسیار تیره است تا جایی که مؤسسه مکنزی می‌گوید اقتصاد اروپا و امریکا زودتر از ۲۰۲۳ به قبل از کرونا باز نمی‌گردد و این برای چین تا سال ۲۰۲۱ است.

اقتصاد جهان به واسطه کرونا دچار بحران شده‌است؛ بحرانی که با وضعیت فعلی قیمت نفت تشدید شده‌است و هنوز مشخص نیست، برنامه کشور‌های بزرگ تولیدکننده نفت برای کاهش تبعات اقتصادی این ویروس چیست؟

با ایجاد مازاد ۱۵ میلیون بشکه‌ای در بازار نفت به دلیل کاهش مصرف، حوزه‌های مختلف اقتصادی هم دچار بحران شده‌است. بر اساس آخرین آمار‌ها بالاترین ضرر متعلق به بخش جهانگردی و هتلداری است که با ۴۷ درصد از درآمد خود را از دست داده‌اند. صنعت اتومبیل‌سازی هم با کاهش ۳۷ درصدی تولید و پس از آن بخش حمل و نقل با سقوط ۳۶ درصدی سهم خود مواجه شده‌اند. در اغلب کسب و کار‌های دنیا رکود کم نظیری حاکم شده‌است.

بد نیست به اوضاع امریکا و کشور‌های دیگر نگاهی بیندازیم؛ مؤسسه اقتصادی مکنزی که یک نهاد مهم و دست اول در حوزه اقتصادی است، در گزارش جدید خود روز‌های سختی را برای اقتصاد این قاره و البته امریکا پیش‌بینی کرده‌است. این مؤسسه معتبر سناریوی اول خود را بر اساس ادامه شیوع ویروس کرونا و عدم بهبودی اقتصادی قرار داده و نوشته است با تداوم این شرایط، بازگشت اقتصاد به حالت قبل از شیوع این بیماری در کشور امریکا تا فصل اول سال ۲۰۲۳ به طول خواهد انجامید. تاریخ بازگشت اقتصاد چین نیز فصل دوم سال ۲۰۲۱ خواهد بود. بر اساس نمودار‌های این مؤسسه، متوسط جهانی برای بازگشت وضعیت اقتصاد به حالت قبل از شیوع COVID- ۱۹ فصل سوم سال ۲۰۲۲ خواهد بود.

این درحالی است که اروپا با ۷/ ۹ درصد رشد منفی در تولید ناخالص ملی خود در سال ۲۰۲۰، بیشترین آسیب را خواهد دید و بازگشت اقتصاد منطقه یورو تا فصل سوم ۲۰۲۳ به طول خواهد انجامید.

از سوی دیگر، صندوق بین‌المللی پول هم در گزارشی نوشته‌است اقتصاد اروپا پس از کرونا کوچک‌تر از حجم فعلی‌اش خواهد بود و باید انتظار تأثیرات شدید بر اقتصاد کشور‌های اروپایی را داشته باشیم. این گزارش همچنین تأکید می‌کند که «ابعاد بحران تا آن اندازه بزرگ است که سیستم‌های بانکی برخی از کشور‌ها به سرمایه‌گذاری دوباره و حتی بازسازی ساختار بانکی احتیاج خواهند داشت.» به همین دلیل است که اعضای اتحادیه اروپا ۲۰۰ میلیارد یورو بسته‌های محرک اقتصادی برای کاهش تأثیر کرونا بر اقتصادهایشان تصویب کرده‌اند که معادل ۵/ ۱ درصد از کل اقتصاد این مجموعه است. بانک مرکزی اروپا نیز یک بسته ۷۵۰ میلیارد یورویی را تصویب کرده‌است.

تولید ناخالص ملی واقعی امریکا از فصل چهارم ۲۰۱۹ تا فصل دوم ۲۰۲۰ نیز به میزان ۹ /۳ درصد کاهش خواهد یافت. همین عدد برای اقتصاد بزرگ چین نیز پیش‌بینی شده‌است. بنا بر این گزارش، متوسط تولید ناخالص ملی واقعی کشور‌های جهان نیز از فصل چهارم ۲۰۱۹ تا فصل دوم ۲۰۲۰ به میزان ۲/ ۶ درصد کاهش خواهد داشت.

امریکا متضرر اصلی
مؤسسه مودیز آنالتیکس هم در این باره گزارشی منتشر کرد و هشدار داد: محدودیت‌های اجتماعی که تقریباً در تمام ایالت‌های امریکا با هدف کنترل شیوع ویروس کرونا اعمال شده‌است، ۲۹ درصد از تولید ناخالص داخلی روزانه امریکا را از بین برده‌است.

بنا به ارزیابی مؤسسه مودیز، که در زمان بسته‌شدن فعالیت‌های اقتصادی غیرضروری در ۴۱ ایالت امریکا انجام شده، نشان می‌دهد که ایالت کالیفرنیا به تنهایی به دلیل اعمال این محدودیت‌ها روزانه ۸/۲ میلیارد دلار ضرر کرده‌است که برابر با ۵/۳۱ درصد کل تولید ناخالص داخلی روزانه این ایالت است.

ضرر اعمال محدودیت برای کنترل ویروس کرونا در ۱۵ ایالتی که مجموعاً ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی امریکا را بر عهده دارند روزانه ۵/۱۲ میلیارد دلار است و ۳۰ ایالت دیگر به همراه واشنگتن دی‌سی هم شاهد پایین آمدن ۹/۴ میلیارد دلار از تولید ناخالص داخلی روزانه خود هستند.

بر اساس آخرین اخبار منتشر شده، شرکت بوئینگ به تازگی تحت تاثیر شیوع گسترده ویروس کرونا، تعطیلی کارخانه هواپیماسازی خود در واشنگتن را تا اطلاع ثانوی تمدید کرد. رویترز در این باره نوشت در آن زمان تصور می‌شد که این تعطیلی تنها به مدت یک هفته یا مدت کوتاهی به طول می‌انجامد، اما حالا به نظر می‌رسد که با شیوع گسترده ویروس کرونا در بسیاری از کشور‌های جهان از جمله ایالات متحده و افزایش شمار قربانیان این بیماری، از سرگیری فعالیت و تولید این کارخانه در هاله‌ای از ابهام فرو رفته‌است.

نظم نوینی که دیگر نیست
امریکا طی چند دهه اخیر خود را محور نظم نوین جهانی معرفی کرده‌است؛ کشوری که در اثر کرونا حالت‌شکننده‌ای دارد حتی نتوانست گاوشیرده خود را برای افزایش قیمت نفت متقاعد کند. اوضاع به حدی به هم ریخته است که عربستان «فعلاً» به کار خود مشغول است تا اقتصاد امریکا در وضعیت بغرنجی قرار بگیرد. ترامپ هم میان حفظ جان مردمش و اعداد، اعداد را انتخاب کرده و سعی دارد با عادی جلوه دادن شرایط بستر‌های لازم را برای بازگرداندن شرکت‌های امریکایی به چرخه کار را آماده کند هرچند که این تلاش‌های وی با مخالفت و انتقاد‌های شدید مردم این کشور مواجه شده‌است.

روزنامه ایندیپندنت در گزارشی اوضاع امروز امریکا را به لحظه چرنویل تشبیه کرده و نوشته‌است کرونا امریکا و ترامپ را که خود را ورای هر مشکلی جهانی می‌دانستند، به خطر انداخته‌است. ۸۰۰ پایگاه نظامی این کشور در سراسر جهان، تحقیر سایر کشورها، جنگ فرقه‌ای و... تا نشانگر افول کشوری باشد که خود را شکست‌ناپذیر می‌دانست.

نا امیدی چنان در جامعه نئولیبرال‌ها رخنه کرده‌است که واشنگتن پست به نقل از منابع خود در حوزه بهداشت و درمان نوشت: میزان تلفات ویروس کرونا در این کشور بسیار بیشتر از آمار‌های اعلام شده است. بر اساس آخرین آمار، تا کنون ابتلای بیش از ۳۲۷ هزار نفر در امریکا به ویروس کرونا قطعی شده که از این تعداد ۹ هزار و ۳۲۵ نفر جان خود را از دست داده‌اند.

در چنین شرایطی، مدیر مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی امریکا روز یک‌شنبه هشدار داد که نباید انتظار داشت در سال ۲۰۲۰ بتوان بر ویروس کرونا چیره شد.