سرویس اقتصادی جوان آنلاین: ماه گذشته بود که در مجموع قرار شد، حدود ۲۰ میلیون بشکه نفت از بازار حذف شود. در این میان نقش اوپکپلاس از همه سازمانها مهمتر بود. اوپک و متحدانش در واکنش به نابودی تقاضا بر اثر بحران ویروس کرونا و سقوط قیمتها، اوایل آوریل با کاهش تاریخی تولید به میزان ۷ /۹ میلیون بشکه در روز موافقت کردند. قیمت نفت که در آوریل به پایین ۲۰ دلار سقوط کرده بود، با اجرای توافق کاهش تولید و بهبود تدریجی تقاضا بیش از دو برابر رشد کرد، اما بلاتکلیفی اوپک پلاس درباره تمدید کاهش تولید در سطح فعلی باعث افزایش فشارهای کاهشی روی قیمتهای نفت در روزهای اخیر شده است.
طبق توافق اولیه اوپک پلاس که ۲۳کشور در آن حضور دارند، مقرر شد که تولید نفت به میزان ۷/ ۹ میلیون بشکه در روز در طول ماههای مه و ژوئن کاهش داده شود و سپس محدودیت عرضه تا پایان سال ۲۰۲۰ به ۷/۷ میلیون بشکه در روز و از سال ۲۰۲۱ تا سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ به ۸/ ۵ میلیون بشکه در روز تسهیل شود.
بررسیها نشان داده است که اوپک در ماه مه در تلاش برای برقراری مجدد توازن بازار نفت، به سه چهارم از کاهش تولیدی که متعهد شده بود، عمل کرده است. این پایبندی تحت تأثیر عملکرد عراق و نیجریه قرار گرفت که کمتر از نیمی از سهمیه کاهش تولید تعیین شده را انجام دادند.
عربستان سعودی و روسیه برای تمدید کاهش تولید گروه اوپک پلاس به میزان ۷ /۹ میلیون بشکه در روز به مدت یک ماه دیگر به توافق اولیه رسیدهاند، اما پیشنهاد الجزایر که ریاست دورهای اوپک را برعهده دارد برای دیدار تولیدکنندگان در روز پنجشنبه به دلیل مذاکرات بر سر عملکرد ضعیف برخی از اعضای گروه به تأخیر افتاد.
عراق، دردسرساز شد
هنوز مشخص نیست که آیا عراق میتواند کاملاً به قرارداد کاهش تولید عمل کند و تولید خود را طبق سهمیهاش از این قرارداد پایین بیاورد یا نه. اوپک و روسیه تمدید قرارداد فعلی کاهش تولید را تا پس از ماه ژوئن مستلزم رعایت سهمیههای اعلام شده توسط تمام اعضای آن میدانند. مهلت قرارداد فعلی کاهش تولید تا پایان ژوئن است.
روسیه و عراق هر دو توافق کردهاند که سطح فعلی کاهش تولید حداقل یک ماه دیگر ادامه داشته باشد، به این شرط که تمام کشورها طبق سهمیههای خود تولید کنند.
عراق تنها کشوری نیست که به قرارداد کاهش تولید پایبند نبوده است؛ نیجریه، آنگولا و قزاقستان هم به تعهدات خود عمل نکردهاند. اوپک سعی دارد همه این کشورها را وادار به تبعیت از قرارداد کند. به جز عراق، سه کشور دیگر این اطمینان را به اوپک دادهاند؛ عراق هیچ قولی برای کاهش تولیدش در ماه ژوئن نداده است. اگر عراق با کاهش تولید موافقت نکند، نشست اوپک هم در این هفته برگزار نمیشود.
عراق چالشهای منحصر به فردی برای کاهش تولید دارد که یکی از این دلایل وابستگی به شرکتهای نفت بینالمللی است که بیشترشان در منطقه نیمه خودمختار کردستان فعالیت میکنند. عراق از یک طرف نمیخواهد این شرکتهای بزرگ بینالمللی را از دست بدهد و از طرف دیگر سعی دارد اتفاقات منطقه کردستان را مدیریت کند. فضای سیاسی پرآشوب عراق هم بر این مشکلات افزوده است. سه منبع آگاه اوپک اظهار کردند، تمدید کاهش تولید فعلی به شرط پایبندی بالا خواهد بود. کشورهایی که در ماه مه و ژوئن بالاتر از سهمیهشان تولید کردهاند باید قول دهند که به اهداف تولیدشان پایبند بمانند و قبول کنند با کاهش بیشتر در ژوئن، تولید بالاتری که داشتهاند را جبران کنند.
سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی در نامهای که به اوپک پلاس ارسال کرده و توسط رویترز مشاهده شده است، خواستار بهبود پایبندی به پیمان نفتی شده است.
وی در این نامه نوشت: به عنوان نماینده امارات متحده عربی، برای من غیرقابل قبول و مأیوسکننده است که برخی از تولیدکنندگان بزرگ مانند عربستان سعودی و روسیه ۱۰۰درصد یا بالاتر به تعهدشان عمل کردهاند، در حالی که سایر تولیدکنندگان بزرگ کمتر از ۵۰ درصد متعهد بودهاند.
نیجریه هم هفته گذشته در بیانیهای اعلام کرده که تلاشهایی را برای پایبندی به سهمیه تولید خود انجام داده و به این تلاشها ادامه خواهد داد. تیمپره سیلوا، وزیر نفت نیجریه اظهار کرد که این کشور قصد دارد تا پایان ماه جاری به پایبندی کامل دست پیدا کند؛ پایبندی نیجریه در ماه مه ۵۲درصد بوده است.
موضع محکم مکزیک
در این میان، مانوئل لوپز اوبرادور، رئیسجمهور مکزیک گفت: کشورش در شرایطی قرار ندارد که تولید خود را بیش از آنچه در ماه آوریل با گروه اوپک پلاس توافق کرده بود، پایین بیاورد.
مکزیک متعهد شد تولید خود را در ماههای مه و ژوئن ۱۰۰ هزار بشکه در روز پایین بیاورد. این در حالی بود که سایر تولیدکنندگان نفت اصرار داشتند کاهش تولید مکزیک تا ۴۰۰ هزار بشکه در روز برسد. رئیسجمهور مکزیک گفت: در آن زمان امریکا توافق کرده ۳۰۰ هزار بشکه دیگر را جبران کند. لوپز اوبرادور در یک کنفرانس خبری از کشورهایی که هنوز به تعهدات خود برای کاهش تولید عمل نکردهاند، خواست تولید خود را پایین بیاورند و گفت مکزیک تولید خود را بیش از این کاهش نمیدهد. وی افزود: «ما نمیتوانیم بیش از این کاری انجام دهیم. ما سهم خود را انجام دادهایم و همان طور که میبینید بیشتر از سهمیه خود نفت استخراج نکرده و همان ۱۰۰ هزار بشکه را از تولید خود کم کرده ایم.»
لوپز اوبرادور با اشاره به اینکه اقدامات بعدی بستگی به شرایط اقتصاد جهان و تقاضا برای نفت دارد، گفت: «حالا کشورهایی که به تعهد خود عمل نکردهاند باید تولید خود را پایین بیاورند.»
فعلاً انفعال روسیه
در چنین شرایطی، تولیدکنندگان از اینکه محدودیت عرضه تا حدودی افت تقاضا بر اثر شیوع ویروس کرونا را جبران کرده است، آسوده خاطر شدهاند. کاهش محدودیتهای قرنطینه به بهبود تدریجی تقاضا کمک کرده است.
طبق گزارش خبرگزاری اینترفکس، الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه روز پنجشنبه اعلام کرد که بازار جهانی نفت با توجه به توافقی که اوپک پلاس به آن خواهد رسید، ممکن است در ژوئن با کمبود عرضه نفت به میزان ۳ تا ۴ میلیون در روز روبهرو شود.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین اظهار کرده است که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه هیچ برنامهای برای صحبت با دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا یا سران کشورهای دیگر در این خصوص ندارد، اما گفت که بازارهای نفت در هفتههای اخیر تثبیت شدهاند.