سرویس ایران جوان آنلاین: هم اکنون واردات بی‌وریه بسیاری از اقلام ضروری و پایه‌ای صنایع در حالی انجام می‌شود که تولیدکنندگان زیادی به سمت ورشکستگی در حرکت هستند و همین مسئله از کار افتادن چرخ‌های کارخانجات و به تبع آن بیکاری‌های گسترده را به همراه دارد. سال‌هاست که اعلام می‌شود خام فروشی در معادن آنقدر زیاد شده که تقریباً می‌توان گفت صددرصد منابع استخراج شده از معادن استان‌ها به همین صورت به فروش می‌رسد. مهم نیست در کدام استان و در کنار چه معدنی قرار داشته باشیم. آنچه قبل از هر چیز به چشم می‌خورد، این است که هر آنچه از معدن خارج می‌شود به همان صورت به فروش می‌رسد. این یعنی پایین‌ترین قیمت برای گران بها‌ترین منابع و ثروت ملی.
خام‌فروشی مواد معدنی فروش ثروت ملی است، موضوعی که بار‌ها و بار‌ها مسئولان در رده‌های مختلف در مورد آن نظر داده و البته قول‌هایی هم داده‌اند که در نهایت مشخص شده و عده‌ای بیش نبوده.
به عنوان مثال قرار بود زنجیره فولاد کشور چنان تکمیل شود که هیچ ماده استخراج شده‌ای مرتبط با این محصول خام فروشی نشود. اما این چرخه سال‌هاست منتظر تکمیل باقیمانده است. ماه گذشته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم با بیان اینکه در سال جهش تولید به منظور افزایش سطح درآمدزایی فعالیت اقتصادی در حوزه معادن استان، روند خام فروشی مواد معدنی در قم اصلاح می‌شود، گفت: «قم ظرفیت‌های مهمی در حوزه معادن دارد و در این بخش توانایی تولید ثروت و ایجاد اشتغال گسترده به خصوص در حوزه فرآوری مواد معدنی فراهم است.» محمود سیجانی تأکید کرد: «اصلاح خام فروشی مواد معدنی در قم یک ضرورت است و این مواد در واحد‌های مجهز فرآوری به محصولات متنوع تبدیل و سپس به بازار مصرف عرضه شود تا ارزش افزوده فعالیت در این بخش به میزان مورد انتظار برسد.» وی ادامه داد: «برای این منظور در صدور مجوز‌های موردنیاز برای فعالیت واحد‌های فرآوری در کنار معادن قم با رعایت استاندارد‌های محیط‌زیستی، تسهیلات خوبی در نظر گرفته شده است و از سرمایه‌گذاران در این بخش حمایت می‌شود.» در کنار دعوت از سرمایه‌گذاران نباید فراموش کرد که سرمایه‌گذاری انجام شده در ۵۰ سال گذشته، بیشتر در ذخایر شناخته شده بزرگ، با عیار بالا، کیفیت بالا، باطله کم و نهایتاً کم عمق انجام شده است و سرمایه‌گذاران به خاطر حمایت نشدن، برای معادن دیگر اقبالی از خود نشان نمی‌دهند.
هر وجب از خاک ایران طلاست
به جرئت می‌توان گفت در اکثر استان‌های ایران معادنی وجود دارد که هر کدام به عنوان منابع و ذخایر مهمی به شمار می‌آیند. در کلامی ساده‌تر، تنوع فراوانی در تولید فرآورده‌های معدنی در ایران وجود دارد و کشفیات معدنی نشان داده تا به امروز ۶۷ نوع ماده معدنی در ایران ثبت شده که توانسته این کشور را به عنوان یکی از مناطق معدنی با پتانسیل بالا در جهان به خصوص غرب آسیا معرفی کند. اما متأسفانه میزان استخراج از معادن با ذخایر معدنی هیچگونه تناسبی ندارد و همین امر موجب شده ایران در سبد تولیدات جهانی معدنی، جایگاهی نداشته باشد. اگر از نفت و گاز شروع کنیم معلوم می‌شود ایران به لحاظ جغرافیایی از ثروت بسیار بالای خدادادی بهره‌مند است و اگر معادن دیگر را هم به این‌ها بیفزاییم آن وقت به ضرورت تبدیل این منابع به محصول نهایی و ایجاد حلقه‌های ارزش آفرین پی می‌بریم که می‌توانند در سطوح مختلف به تولید و اشتغال منتهی شوند.
خراسان‌رضوی از جمله مناطق کشور است که سرشار از معادن غنی است، معادنی که فقط فیروزه‌هایش می‌تواند اقتصاد خطه خورشید را متحول کند، اما آنچه تاکنون رخ داده آنقدر ناچیز است که در محاسبات اقتصادی نمی‌شود روی آن حساب باز کرد و تاکنون از این مزیت به درستی استفاده نشده است و بیشتر مواد معدنی به صورت خام صادر می‌شود. با این حال خوب است بدانیم این استان با ذخیره معدنی ۶۰۰ میلیون تن سنگ آهن دومین ذخایر این نوع ماده معدنی در کشور را دارد ظرفیتی که اگر به درستی به کار‌گیری شود، افراد زیادی در منطقه مشغول به کار شده و چرخ اقتصاد هم شتاب بیشتری می‌گیرد. مازندران نیز با داشتن حدود یک میلیارد تن ذخایر معدنی، گنجینه‌ای است که به دلیل خام فروشی نتوانسته به جایگاه مطلوب برسد. از معادن زغال‌سنگ و فلورین و سرب گرفته تا پوکه معدنی، سنگ‌های تزئینی، باریت، سیلیس و انواع دیگر مواد معدنی.
از مجموع انبوه مواد معدنی شناسایی شده در حال حاضر ۱۷ نوع ماده معدنی با ظرفیت ۲۲ میلیون تن در مازندران استخراج می‌شود، اما به اذعان صاحب‌نظران و کارشناسان زمین‌شناسی، هر منطقه استان مملو از ذخایر و گنج‌های پنهانی بوده که هنوز استخراج نشده است.
