کد خبر: 1011067
تاریخ انتشار: ۲۸ تير ۱۳۹۹ - ۰۱:۰۰
گریز از اعتیاد با تغییر نگرش و رفتار
هرگاه ناتوانی و ناکامی و شکست بر فرد مستولی و چیره شد، آنگاه راه تمایل به سوء مصرف مواد مخدر بازگردیده و شخص با وابستگی به آن، توان مدیریت ذهن خویش را نداشته و انگل اجتماع می‌شود!.
بهنام صدقی
سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: اعتیاد به هر نوع وابستگی و عدم توانمندی ذهنی فرد نسبت به مقابله با تمایلات و خواسته‌های بیمار گونه‌ای است که ترک آن‌ها برایش مقدور نیست. به تعبیر بهتر هر چیزی که فرد را ناخواسته به خود وابسته کند اعتیادآور بوده و فرد در پی آن از شخصی سالم به بیماری معلوم تبدیل خواهد شد. از منظر علوم رفتاری و روانشناختی، احساس نقص، شرم، گناه و شکست‌های مکرر از بالاترین موارد و دلایل تمایل به مصرف سوءموادمخدر صنعتی و سنتی است. ناکامی و ناامیدی در مرتبه و جایگاه بعدی عوامل زمینه ساز یا اولیه اعتیاد هستند. رویکرد‌های رابطه محور و مهارت‌های زندگی، عدم اعتماد به نفس و وجود والد و معلم سختگیر را از دلایل و عوامل وابستگی به مواد افیونی تشخیص داده و سبک زندگی آمرانه و تأکیدی و ناهیانه را سبب تمایلات بعدی می‌دانند. از همین رو با دکتر داود اسماعیلی، روانشناس و مدرس دانشگاه گفتگو کرده ایم که ماحصل گفته‌های وی را در ادامه می‌خوانید.

جهت هم افزایی و دانش افزایی عمومی و اجتماعی باید از سنین کودکی و در دوران دبستان که هنوز تأثیرات گروه همسالان مانند نوجوانی و جوانی مخرب و ناکارآمد نگردیده است، مشاوران و مربیان علوم رفتاری و انگیزشی ورودی مفید و مؤثر و کارآمد به مدارس و مرکز آموزشی داشته باشند. الگو‌های والدینی نیز نیازمند بازنگری‌های پیاپی بوده و فرد را تحت کنترل عوامل متعددی قرار می‌دهد. رفتار‌ها و چالش‌های روانی فرد معتاد خود آسیب‌رسان (مازوخیسم) و دیگر آسیب‌رسان (سادیسم) بوده و تاب و توان اطرافیان به سر آمده و قطعاً پس از مدتی فرد مطرود خانواده و اجتماع و محیط کار و تحصیل و دوستان و آشنایان می‌شود.

بحث دلایل و آسیب‌شناسی اعتیاد نیز نیازمند نگاه جامعه شناختی است و با تک محوری و نگاه تک بعدی صرفاً روانشناختی نمی‌توان راهکار و راهبرد مفید و مؤثری در نظر گرفت، اما مهم‌ترین راهکار مفید و مؤثر و کارآمد دیدگاه‌های راه حل محور روانشناسی اجتماعی بر مبنای رویکرد تعأمل با گروه یا همنوایی گروهی و خرد ورزی جمعی است.

هرگاه ناتوانی و ناکامی و شکست بر فرد مستولی و چیره شد، آنگاه راه تمایل به سوء مصرف مواد مخدر بازگردیده و شخص با وابستگی به آن، توان مدیریت ذهن خویش را نداشته و انگل اجتماع می‌شود!.

در کل معضل اعتیاد از منظر علم روانشناسی و جامعه شناسی عبارت است از: تغییر خلق‌و‌خو و عادت برخلاف تصور عامیانه، هرگونه وابستگی و چسبندگی عاطفی و احساسی و هیجانی به هر چیزی اعم از عنصر مادی، معنوی و انسانی، در فرد تغییر خلق و خو و فکر و انگیزه و کنش به وجود می‌آورد. این موضوع از دید نخست، یک پدیده دگردیسی و تغییر حالت و استحاله نامیده می‌شود. اعتیاد خود یک امر ثانویه و معلول یک علت است. ابتدا باید خود علت شناسایی و آسیب شناسی شود. به قول بزرگی: عادت کنیم به مواد عادت نکنیم! ترک عادت موجب مرض است و در حوزه علوم رفتاری وجود امراض اگر شامل شدت، مدت و فراوانی شود، اصطلاحاً فرد دچار اختلال شده و نیاز به درمان، تغییر، اصلاح و در نتیجه بهبود و رشد دارد.

محیط یکی از مؤثرترین زمینه‌ها و علل ابتلا به انواع اعتیاد و عادات و سوء رفتار آدمی است. بر‌اساس تعریف علم روانشناسی که بررسی و مطالعه فرآیند‌های ذهنی و رفتاری فرد در تعامل با محیط است، اهمیت حوزه شناخت، ارتباط و ادراک، مشخص می‌شود. چنانچه ارتباط و ادراک صحیح صورت گیرد، عوامل و مداخلات پیشگیرانه و آگاهانه در فرآیند بلوغ عقلی و عاطفی رخ خواهد داد.

بی تردید احساس خلأ و پوچی، نقطه شروع گرایش به اعتیاد و آسیب‌های اجتماعی است. احساس خلأ و پوچی و تهی بودن در فرد، وی را به سوی سوء مصرف مواد سوق می‌دهد. اعتیاد به تفکر نادرست سر منشأ تمامی اعتیاد‌ها و ریشه مفاسد بشری است. انسان‌های سلیم النفس اعتقاد راسخ به این جمله معروف: «عقل سالم در بدن سالم است»، دارند، چراکه از کوزه همان برون تراود که در اوست. اگر باور‌ها و نظامات ارزشی افراد تغییر کند، به هیچ عاملی اعتیاد پیدا نکرده، بلکه خود منشأ و اثر تغییرات و تحولات در جامعه می‌شود. علاج و راه برون رفت از هر نوع اعتیاد، تغییر افکار و در نتیجه تغییر رفتار است. این اصل رویکرد معرف حوزه روانشناسی یا همان رویکرد شناختی - رفتاری است. اگر افکار را تغییر دهیم، رفتار نیز تغییر می‌کند. ورزش، نشاط و سرگرمی سالم، شادکامی و تندرستی روح و جسم و فکر را به همراه دارد.
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار