کد خبر: 1011235
تاریخ انتشار: ۲۸ تير ۱۳۹۹ - ۱۸:۵۰
علیرضا کیان‌پور*
جامعه ایران جامعه‌ای با عمق تاریخی و تمدنی است که در طول تاریخ به رغم تکثر قومی و فرهنگی وحدت ملی و همبستگی اجتماعی خود را حفظ و از فراز و نشیب‌های فراوان تاریخی عبور کرده است. در طول سه دهه گذشته، اما برخی شرایط بر جامعه ایران عارض شده که زمینه بروز شکاف اجتماعی را تا حدودی فراهم کرده است. از جمله این دلایل می‌توان به سه دلیل مهم اشاره کرد:

۱- سیاست‌های اقتصادی نئولیبرال در ۳۰ سال گذشته که به گسترش فقر، فساد و تبعیض و شکاف طبقاتی انجامیده و این مهم‌ترین دلیل شکاف اجتماعی است.

۲- در یکصد سال گذشته و با ورود آرام مدرنیته به کشور زمینه بروز تغییرات فرهنگی و دگردیسی در سبک زندگی در جامعه ایران رخ داده که این روند هرچند در مقطعی با ظهور انقلاب اسلامی کند گردید لیکن در طول ۳۰ سال گذشته و به‌‍ ویژه در دو دهه اخیر و با رشد شبکه‌های اجتماعی، ماهواره‌ای و اینترنت شتاب فراوانی گرفته است و موجب تکثر در سبک زندگی‌ها شده که در پی آن به شکاف سنتی - مدرن در جامعه دامن زده است.

۳- در طول بیست و چندسال گذشته و به طور خاص پس از دوم خرداد ۷۶ استراتژی برخی جریانات سیاسی پیشبرد اهداف سیاسی از طریق تعمیق شکاف اجتماعی، دوقطبی‌سازی و موج سواری سیاسی بوده است. ادبیات جریان اصلاحات در دوره دوم خرداد و پروژه‌هایی از قبیل فتح سنگر به سنگر، فشار از بالا چانه زنی از پایین و... مؤید این معناست. متأسفانه جریان موسوم به اصلاحات به جای تعقیب افکار و شعار‌های خود از طریق تعامل و گفت‌وگوی انتقادی با تبدیل عرصه اجتماعی به میدان جنگ به تعمیق تضاد ایدئولوژیک در بدنه جامعه و موج سواری سیاسی از طریق رویکرد پوپولیستی اقدام نمود.

در مجموع به نظر می‌رسد تعمیق شکاف اجتماعی می‌تواند در بلندمدت موجب گسترش بدبینی عمومی و انباشت کینه در بدنه جامعه شود. جامعه ایران دیگر تاب و توان تعمیق شکاف اجتماعی را ندارد و لذا پر کردن و ترمیم این شکاف‌ها باید به طور جدی و با عطف نظر به اینکه جامعه ایران به لحاظ ذاتی دارای وحدت و همبستگی تاریخی و روحیه تعاون و ایثار اجتماعی است مورد اهتمام حاکمیت و خصوصاً دولت آینده قرار گیرد. برای این منظور سه اقدام عاجل ضروری است:

۱. اصلاح سیاست‌های اقتصادی که به گسترش فقر، نابرابری اجتماعی، فساد و ویژه‌خواری انجامیده است.

۲. بازنگری در سیاست‌های اجتماعی با توجه به واقعیت تکثر فرهنگی جامعه ایران در سیاستگذاری‌های اجتماعی و اهتمام ویژه به حقوق شهروندی.

۳. جریان‌های سیاسی باید از راهبرد مخرب دو قطبی‌سازی و موج سواری روی تضاد‌های اجتماعی و مطالبات انباشته عمومی دست کشیده و به فرایند آرامش، مدارا و تعمیق برادری و همزیستی در فضای اجتماعی کمک کنند.
بدیهی است این تنها راهبرد عقلانی در مواجهه با مشکلات فراوان اقتصادی و فشار‌های دشمنان خارجی جمهوری اسلامی و ملت ایران خواهد بود.
 
* دانشجوی دکترای حقوق عمومی و پژوهشگر حقوق اساسی 
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار