به گزارش جوان آنلاین به نقل از خبرگزاری بسیج، هر ساله با وقوع گرما، بار شبکه سراسری برق افزایش پیدا می‌کند و وزارت نیرو به عنوان متولی تأمین مطمئن و پایدار برق، باید برای تأمین این مقدارِ حداکثر برنامه‌ریزی کند. تأمین برق مطمئن و پایدار مستلزم کفایت سطح تولید برق و توسعه مناسب شبکه برق است. از آنجا که ضریب بار شبکه برق در ایران بسیار پایین است، به این معنا که فاصله بین مقدار متوسط مصرف و مقدار حداکثر آن بسیار زیاد است، به بخش زیادی از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در بخش تولید برق در طول سال نیاز نیست و تنها برای مدت محدودی صنعت برق مجبور هست سرمایه‌گذاری کلانی انجام دهد. راهکار‌های متنوع مدیریت مصرف می‌تواند زمینه کاهش این سرمایه‌گذاری را فراهم آورد. در این راستا سازمان بسیج مهندسین صنعتی کشور و مرکز بسیج وزارت نیرو پویش ملی #به-وقت-روشنایی را با هدف مشارکت بسیجیان سراسر کشور در مدیریت بار‌های سرمایشی راه‌اندازی کردند. در این خصوص با جناب آقای دکتر شهبازی رئیس سازمان بسیج مهندسین صنعت و معدن کشور گفت و گویی انجام داده ایم که باهم می‌خوانیم:
*جناب آقای دکتر پویش به-وقت-روشنایی چه هدفی را دنبال می‌کند؟
یکی از موضوعات بسیار مهم در صنعت برق که هر ساله در تابستان اتفاق می‌افتد، بحث پیک برق شبکه سراسری است. با توجه میزان ضریب بار پایین، کشور مجبور هزینه‌های زیادی را در بخش تولید برق صرفاً جهت استفاده در ساعات محدودی از سال متحمل شود. عمده پیک شبکه برق ایران نیز ناشی از بار‌های سرمایشی است که در کشور‌های مختلف سعی می‌شود با استفاده از راهکار‌های اقتصادی نسبت به کنترل آن اقدام کنند. از جمله راهکار‌های بسیار مهم در کنترل پیک بار شبکه، روش کنترل مستقیم بار (DLC) است. مطابق با این روش، که در بسیاری از کشور‌های دنیا اجرا می‌شود، در زمان پیک، بار‌های مشترکین، مانند بار‌های سرمایشی به صورت مستقیم توسط شرکت توزیع و با نصب تجهیزات هوشمند بر روی آن کنترل می‌شود و مشترکین در قبال مشارکت در این طرح درآمد کسب می‌کنند. در ایران به دلیل ساختار تعرفه برق عملاً فضای تجاری مناسبی برای ورود مشترکین در چنین طرح‌هایی وجود ندارد.
از طرفی در سال گذشته بر أساس ابلاغیه‌های وزارت نیرو شرایطی فراهم شده است که بخش خصوصی بتواند به عنوان تجمیع‌کننده در طرح‌های کاهش پیک مشارکت کنند و به ازای مقدار کاهش یافته پیک بار پاداش دریافت کنند که به نظر می‌رسد با توجه به نرخ‌های تعریف شده برای این موضوع، عملاً جذابیت اقتصادی مناسبی نداشته باشد.
بر أساس این ملاحظات و با توجه به اینکه سازمان بسیج به عنوان بزرگترین سازمان مردم نهاد در جهان مطرح است، می‌تواند به عنوان یک تجمیع‌کننده مطرح باشد و با همکاری بسیجیان دغدغه‌مند سراسر کشور، که همواره در شرایط مختلف نشان دادند آماده حضور در عرصه‌های مختلف هستند، بتواند در قالب یک پویش ملی و همگانی، نسبت به مدیریت بار‌های سرمایشی در کشور اقدام کند و در قبال آن وزارت نیرو بر أساس آن منافع حاصل آن را در اختیار سازمان بسیج جهت اجرای طرح‌های محرومیت‌زدایی مشخص قرار دهد.
در واقع به طور خلاصه می‌توان گفت هدف اصلی از راه‌اندازی این پویش، محرومیت‌زدایی در مناطق محروم کشور از طریق مشارکت بسیجیان در طرح‌های کاهش پیک شبکه می‌باشد.
*منافع مالی حاصل از این طرح چگونه تأمین و هزینه می‌شود؟
همانطوری که بیان شد، در حال حاضر شرکت توانیر بر اساس دستورالعمل‌های مشخص با تجمیع‌کننده‌هایی که در حوزه کاهش پیک مایل به فعالیت هستند قرارداد می‌بندد و این نهاد‌ها بر اساس همان دستورالعمل‌های مرتبط، به ازای هر کیلووات کاهش توان در هر ساعت ۳۰۰ تومان پاداش دریافت می‌کنند. با همان مکانیزم‌های موجود سازمان بسیج مطابق با یک نهاد تجمیع‌کننده عمل خواهد کرد و با توجه به رویکرد بسیج در محرومیت‌زدایی منافع حاصل از آن به طور کامل در طرح‌های محرومیت زدایی هزینه خواهد شد.
*سازوکار اجرای این پویش چیست؟
سازوکار مربوطه به این شکل است که بر أساس اطلاع‌رسانی‌هایی که به صورت پیامکی به بسیجیان سراسر کشور صورت میگیرد، هر بسیجی خود را موظف می‌داند در زمانی که به ایشان اعلام می‌شود نسبت به کنترل بار یک کولر، به طریقی که آن هم نیز آموزش داده می‌شود، اقدام کند. با فرض اینکه هر کولر به طور متوسط حداقل ۲ کیلووات در پیک شبکه موثر باشد و. با فرض فعالیت ۲ میلیون بسیجی در این طرح امکان کنترل ۴۰۰۰ مگاوات بار شبکه توسط بسیجیان فراهم شود. لازم به ذکر است پس از فعال شدن بسیجیان در این طرح، در زمان اجرای طرح، پیامکی به بسیجیان ارسال می‌شود که هر فرد بسیجی تنها به مدت ۱۵ دقیقه کولر و یا هر وسیله برقی در دسترس دیگری را خاموش کند. در چنین شرایطی با فرض مشارکت ۲ میلیون بسیجی در این طرح، حداقل به میزان ۱۰۰۰ مگاوات در یک ساعت کاهش می‌یابد. پاداش این همکاری معادل ۳۰۰ میلیون تومان هست که این رقم برای طرح‌های محرومیت زدایی هزینه می‌شود. در واقع تنها با مشارکت ۱۵ دقیقه‌ای ۲ میلیون بسیجی در این طرح، ۳۰۰ میلیون درآمد در طی یک ساعت حاصل خواهد شد که می‌توان هر روز با این رقم طرح‌های محرومیت زدایی مناسبی را درکشور اجرا کرد.
*نحوه سنجش میزان مشارکت چگونه است؟
یکی از نکات بسیار مهم در ارزیابی عملکرد تجمیع‌کننده‌ها، همین ارزیابی نتایج عملکرد آن‌ها است، چرا که تجمیع‌کننده‌ها در یک منطقه جغرافیایی محدود و مشخصی فعالیت خواهند کرد که ارزیابی عملکرد آن‌ها مستلزم نصب لوازم اندازه‌گیری در نقاط مختلف است. با این حال در پویش#به-وقت-روشنایی، از آنجا که مشارکت حداقل ۲ میلیون بسیجی برنامه‌ریزی شده است، میزان کاهش مصرف در زمان پیک به گونه‌ای است که میزان آن به صورت تجمیعی در سامانه‌های مجموعه وزارت نیرو قابل رویت است.
*سخن پایانی
پویش #به-وقت-روشنایی پویشی است که هدف اصلی آن مشارکت گسترده بسیجیان سراسر کشور در طرح‌های محرومیت زدایی هست که با خاموش کردن یک سیستم سرمایشی و یا هر وسیله برقی دیگر تنها به مدت ۱۵ دقیقه در زمانی که به آن‌ها اعلام خواهد شد، هر فرد معادل ۱۵۰ تومان در طرح‌های محرومیت زدایی مشارکت خواهد کرد که انشاالله با مشارکت گسترده بسیجیان، چندین طرح محرومیت‌زدایی در کشور اجرا شده و روزانه اقدامات انجام شده به آن‌ها اطلاع رسانی خواهد شد.
