سرویس اقتصادی جوان آنلاین: در حالی که متولیان تولید دام کشور از افزایش عرضه و تولید مازاد در کشور خبر میدهند و حتی بارها درخواست صادرات کردهاند، اما قیمت گوشت در بازار همچنان افزایشی است و تنها در هفته گذشته قیمت گوشت گوساله ۵ هزار تومان در هر کیلو افزایش یافت و قیمت گوشت گوسفندی هم از کیلویی ۱۰۵ هزار تومان عبور کرد. افزایش قیمت در شرایط عرضه بیشتر نافی قوانین اقتصادی است. سادهترین قانون اقتصاد این است که در شرایط عرضه بیشتر باید قیمت پایین بیاید و زمانی که عرضه کمتر است، قیمت افزایش یابد. متأسفانه واقعیتهای موجود بازار گوشت قرمز چیز دیگری است. از یک سو دامداران از انباشت دام سنگین در دامداریها و افزایش وزنشان به بیش از یک تن خبر میدهند و از سوی دیگر خبر میرسد که سفیر برزیل در ایران به دنبال رایزنی برای صادرات گوشت منجمد به ایران است. آیا در شرایطی که دامدار دامش را به کشتارگاه نمیبرد و مردم مجبور به خرید با قیمت گران هستند، زمان واردات گوشت برزیلی آن هم به صورت قسطی است؟
پایگاه اطلاعرسانی شرکت پشتیبانی امور دام کشور، اخیراً خبری را منتشر کرده که براساس آن «رودریگو دی آزر دو سانتوس» سفیر کشور برزیل در جمهوری اسلامی ایران در دیدار با طلایی مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام کشور بر گسترش مناسبات اقتصادی و رفع موانع موجود تأکید کرد و خواهان افزایش تبادلات میان شرکتهای برزیلی شد که در حوزههای مرتبط با فعالیتهای شرکت پشتیبانی امور دام فعال هستند. طلایی نیز در این دیدار ضمن تأکید بر روابط مناسب تجاری بین دو کشور، گسترش این مناسبات استفاده از همه ظرفیتهای تجاری از جمله تهاتر و خرید اعتباری با کشور برزیل بهعنوان شریک تجاری خوب و مطمئن برای ایران را خواستار شده است!
دامها روی دست دامداران ماند
دامداران که نهادههای دامی را به زحمت با قیمت بالا تهیه میکنند، معتقدند که قیمت تمام شده هر کیلو دام زنده بیش از ۳۵هزار تومان است، در حالی که بازار هر کیلو را ۲۵تا ۲۷هزار تومان خریداری میکند و دولت نیز با روش مبهمی که خرید تضمینی گوشت را انجام میدهد، هر کیلو دام زنده را ۳۲هزار تومان میخرد به این شرط که فقط پنج قطعه اصلی تحویل داده شود و سایر اجزای گوساله مانند گردن، دم، آلایش حیوان و... رو دست دامدار باقی میماند.
از این رو دامداران ترجیح میدهند که دامشان را روانه کشتارگاهها نکنند و به امید گرانی قیمتها نشستهاند. به عبارت دیگر طرحی که قرار بود از دامداران حمایت کند، به نفع جیب دولت تمام میشود. هر ساله در آستانه عیدقربان قیمت انواع گوسفند و گوساله گران میشد، اما امسال به دلیل شیوع کرونا، کاهش تقاضا و کاهش قدرت خرید مردم، قیمت دام زنده ارزان و لاشه آنکه بهدست مصرفکننده میرسد، گران شده است. ظاهراً متولیان تنظیم بازار که باید بازار تولید و مصرف را کنترل کنند، بازار گوشت را به حال خود رها کردهاند و همچنان درمقابل انتشار خبر واردات قسطی گوشت از برزیل سکوت اختیار کردهاند.
اخیراً سلطانی مدیرعامل اتحادیه دامداران کشور در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اینکه دامداران نقشی در افزایش قیمت دام ندارند، گفته است: «با توجه به انباشت دام در واحدهای دامداری، دامداران با سودهای حداقلی به امر تولید مشغولند، به همین خاطر بارها اعلام کردهایم که مقصر گرانی گوشت دامداران نیستند چراکه صنف قصاب مستقیم از دامدار، دام خریداری نمیکند.» سلطانی از دپوی ۳۰۰هزار رأس گاو در واحدهای دامداری خبر داده و اعلام کرده است: «در حال حاضر وزن گاوهای دپو شده به یک تن رسیده که با این وجود ممکن است حالت سکته به دام دست دهد که از مسئولان انتظار میرود تدابیری برای این موضوع بیندیشند.»
مقصر کشتارگاهها هستند
رئیس شورای تأمین دام کشوربه جای اینکه از واردات گوشت برزیلی انتقاد کند یا طرح ناپخته دولت را زیر سؤال ببرد، کشتارگاهها را دلیل زیان دامداران و مردم معرفی کرده و گفت: «قوانین خودساخته کشتارگاهها حلقه اول زیان دامداران و مردم است. تولید دام کشور افزایش یافته و عرضه دام هم در بازار بیشتر شده است، اما خود ما هم قبول داریم که به رغم این افزایش قیمت در بازار هم رشد کرده و قصد پایین آمدن ندارد، اما مسئله مهم این است که آیا این گوشت تولیدی به نحو مناسب در سبد مصرفی خانوار قرار میگیرد؟ پاسخ منفی است.» پوریان با اشاره به نقایص موجود در حلقه زنجیرهها از تولید تا رسیدن به دست مصرفکننده گفت: «مثلاً یکی از اشکالات کار در کشتارگاههاست. اکثر کشتارگاهها به رغم اینکه خصوصی هستند، قوانین عجیب و غریبی هم برای خودشان در نظر گرفتهاند. مثلاً زمانی که دام را به کشتارگاه میبرید آلایش دام را برای خودشان برمیدارند.» همچنین این کشتارگاهها دامهای بزرگ را کشتار نمیکنند و برمیگردانند. «مثلاً یکی از کشتارگاهها ۱۲ رأس دام ما را برگرداند و اجازه کشتار و ذبح نداد.»
رئیس شورای تأمین دام کشور افزود: «کشتارگاهها میگویند دامی که وزن آن از ۶۰۰ و ۷۰۰ کیلوگرم بالا باشد، حجیم است و کشتار نمیکنند؛ در حالی که طی سه فصل به دلیل واردات بیرویهای که وجود داشته، دام در دست دامدار مانده و بزرگ و حجیم شده و برگرداندن آنها از سوی کشتارگاه هزینه زیادی را به دامدار تحمیل میکند؛ ضمن اینکه گوشت تولیدی آنها روی دستشان باقی میماند و نمیدانند چه کار باید بکنند.»
۳۰۰ هزار رأس دام سنگین روی دست دامداران مانده است
پوریان نیز به دپو ۳۰۰ هزار رأس دام سنگین اشاره کرد و گفت: باید فکری به حال این دامها بکنیم. تقاضای دام در بازار متناسب با تولید نیست و اشکالات زیادی در نحوه خرید و شکل خرید از دامدار وجود دارد. خرید از دامدار چارچوب مشخصی ندارد و هر کسی سلیقه خود یا منفعت خود را به دامدار تحمیل میکند که نمونه آن کشتارگاهها هستند. وی دلیل دیگر را وجود واسطهها عنوان کرد و گفت: واسطههای زیادی در چرخه تولید تا مصرف وجود دارد و باعث میشود که در این فرآیند دام با قیمت بیشتری به دست مصرفکنندگان برسد. این مسئول بالا رفتن قیمت نهادهها و خوراک دام را عامل دیگری برای بالا رفتن قیمت گوشت در بازار عنوان کرد و گفت: خوراک دام به قیمتهای سه تا چهار برابر به دست تولیدکنندگان میرسد و همه اینها قیمت تمامشده تولید را افزایش میدهد.
تصمیمات در حوزه گوشت ناقص است
رئیس شورای تأمین دام کشور در گفتگو با فارس با تأکید بر اینکه تصمیماتی که در حوزه گوشت گرفته میشود ناقص است، گفت: دولت باید تولید گوشت منجمد از تولید داخل را در دستور کار قرار دهد که هم میتواند به عنوان ذخیره استراتژیک باشد و هم اینکه در زمان نیاز از آن استفاده شود. علاوه بر اینکه دولت صادرات را به صورت مقطعی میتواند آزاد کند که در زمان مازاد تولید، تولیدکنندگان متضرر نشوند.
وی تأکید کرد: در صورتی که دولت از تولید داخل گوشت منجمد تولید کند بسیاری از حوزههای دیگر مانند صنایعبستهبندی فعال خواهند شد و کارگران زیادی در این حوزه به کار گرفته میشوند. همچنین کشتارگاهها هم با ظرفیت بیشتری کار خواهند کرد.
پوریان ادامه داد: به دلیل پایین بودن درآمد مردم و همچنین شیوع کرونا مصرف گوشت پایین آمد و همین عاملی شد تا درکنار تولید بیشتر مازاد وجود داشته باشد، بنابراین دولت باید خیلی زودتر از اینها با تصمیم خود از ضرر و زیان تولیدکنندگان جلوگیری میکرد.