سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: از این نظریههای پزشکی همه ما داشتهایم و گاهی حتی خودمان برایش دارو تجویز کردهایم. آدمهای بدبین با کوچکترین نشانه دنبال عیب و دردهای بزرگ هستند. برعکسشان آنهایی که بیمارند و علائم کاملاً مشخصی دارند، اما حس میکنند خوبند و نیازی به مراجعه برای درمان ندارند. هر دوی این گروهها خطرناک هستند.
فرض کنید یکی فشار خون دارد. با خوردن تخمه شور یا یک غذای خاص رخسارش سرخ میشود و سرش میسوزد. معلوم است که فشارش بالاست. همسرش میگوید نباید فلان غذا را میخوردی و او میگوید من خوبم. لابد مال فشار کار است. قندش بالاست، اما با انکار بیماری اصرار دارد بگوید سالم است و فقط یک شوک عصبی این رقم را بالا برده است. یکی از فشار بالا چشمش قرمز میشود، اما خودش میگوید از بیخوابی است. به رختخواب میرود و آسوده میخوابد. میگویی فلانی چاق هستی و این برایت خطرناک است. میگوید من زیاد نمیخورم. فقط، چون اهل حرصخوردنم چاق میشوم. این آدمها برای هر دردی یک بهانه دارند. همه دردها طبیعی هستند و هرگز قرار نیست کسی به بیماری خاصی مبتلا شود. احتمالاً با یکی دو تا جوشانده گیاهی که اتفاقاً برای همه دردها یکسان تجویز میشود حالشان خوب میشود یا بسیاری از ما آدمها عادت خطرناکی داریم و آن استفاده سرخود از آنتیبیوتیکهاست.
اگر دندانمان درد بگیرد لابد عفونت است. اگر یک کیست چربی روی پوستمان باشد حتماً نشانه عفونت است. اگر انگشت دستمان با سیم ظرفشویی زخم شده و ورم کرده باشد حتماً عفونت است. فرقی هم نمیکند عفونت در کدام موضع باشد. برای همه آنها یک مدل دارو آنهم با دوز مشخص مصرف میکنیم. برای پایین آوردن فشار خون لیوانهای آبغوره خانگی را پیاپی سر میکشیم، بیآنکه علت این بالا پایین شدنها را دقیق بدانیم و برایش چاره اصولی بیندیشیم. سرتان را درد نیاورم، همه ما برای خودمان یک پزشک متخصص هستیم و اغلب خودمان میتوانیم نیمی از دردهای خود را درمان کنیم. بیاغراق میتوانم بگویم پرطرفدارترینهای چای نبات و نعنا در جهانیم. انگار برایمان مفهوم خاصی دارد. نکته جالب این خوددرمانیها، وقتی اوج میگیرد که یک ویروس بدقلق مانند کرونا باب میشود. یک جهان در تکاپو هستند تا ریشه آن را بخشکانند و آرامش را به دنیای آدمها برگردانند، اما عدهای خونسردانه در خانههایشان نشستهاند و به ریش کرونا میخندند. اگر سرفه کنند و شما بترسید با خنده جواب میدهند چیزی در گلویشان پریده و اگر عطسه کنند میگویند حساسیت است شما نترسید! این آدمهای به شدت خونسرد هیچ چیزی را جدی نمیگیرند.
اگر نصفشب با سرفه بیدار شوند حتماً جلوی کولر خوابیده و سرما خوردهاند. اگر بدنشان کوفته باشد حتماً بد خوابیدهاند یا کمرشان سرما خورده است. اگر تهوع داشته باشند لابد چند خوراکی ناهمسان را همزمان خوردهاند. اگر فشارشان پایین باشد لابد زیاد سر پا ایستادهاند و کارشان زیاد بوده است. برای هر یک از این علائم توجیه خودشان را دارند و هرگز زیر بار ویروس نمیروند. آنقدر با این سادهانگاری پیش میروند تا یکجا دستشان توی پوست گردو میماند و مغلوب این ویروس لعنتی میشوند. افسوس که دیگر دیر است تا بدانند کروناویروس سرماخوردگی نیست که گردنِ باد کولر و کنار رفتن پتو از روی پهلوها بیندازند. حالا برویم سراغ خودپندارها. آنهایی که مدام توهم بیماری دارند. زیادی روی جسم خود متمرکز هستند و با کوچکترین تغییری در ظاهر دچار نوسان روحی شده و برای خودشان قصهسرایی میکنند. این دسته از آدمها از آن طرف پشت بام افتادهاند. ۲۴ ساعت گوشی دستشان است و دارند در اینترنت ردی از یک بیماری که نشانههایش را دارند دنبال میکنند. این اصطلاح در روانشناسی به کسانی گفته میشود که بهرغم برخورداری از سلامت بدنی همچنان خود را بیمار میدانند. در حالی که بررسیهای کامل پزشکی هیچ مشکلی را نشان نمیدهد. خود بیمار قویاً به ابتلا به یک بیماری جدی یا مرگبار معتقد است. این افراد به طور دائم خیال میکنند به یک بیماری خطرناک مبتلا هستند و حتی اگر پزشک معالج آنها را از سلامتیشان آگاه کند آنها قانع نمیشوند و همچنان روی نشانههای بیماری تأکید دارند. امروز به هزار و یک دلیل استخوانهایشان درد میکند. اینها نمیگویند سرما خوردهایم یا نمیگویند به خاطر پیادهروی است. یکراست میروند توی اینترنت و دنبال خاصترین بیماری میگردند. احتمالاً اماس دارند یا سرطان مغز استخوان. مدتی است دچار سوزش معده ناشی از اضطرابهای اخیر هستند، اما آنها خود را در بدترین حالت، یک توده سرطانی میپندارند و از ترسشان مراجعه به پزشک را به تأخیر میاندارند. حاضرند رنج یک توهم تلخ را به جان بخرند، اما با واقعیت سلامتی خود از طریق چکاپ روبهرو نشوند. این بیمارهای خودپندار این روزها تعدادشان بیشتر شده است. آدمهای زیادی را میبینیم که مدام دنبال نشانه کرونا در خودشان میگردند. به محض یک تک سرفه یا گرفتگی گلویشان سر صبح ترس برشان میدارد و در صف آزمایش میایستند. مراقبت خوب است. باید نسبت به این ویروس موذی هوشیار بود و علائم را جدی گرفت ولی اگر قرار باشد با هر تنشی در بدن احساس بیماری کنیم و خودمان را ببازیم زندگی مختل میشود. آنقدر تنوع نشانههای ابتلا به کرونا متفاوت و متغیر است که اگر بخواهیم هر کدام از آنها را به تنهایی ملاک بیماری قرار دهیم، پس هر روز باید روانه درمانگاه باشیم و مدام استرس ابتلا را در جانمان بپروریم. خوب است این روزها حالت اعتدال را حفظ کنیم. نه آنقدر بیخیال که بگذاریم ویروس تمام ریهمان را درگیر کند و از شدت تنگی نفس یا تب بالا به پزشک مراجعه کنیم و نه آنقدر حساس که با کوچکترین عطسه و سرفهای فکر تست دادن بیفتیم.
یادتان باشد چه الان و چه هر وقت دیگری خوددرمانی و بهتر بگویم خودتشخیصی بیماری خطرناک است. معنی ندارد تا کمی حالتان متفاوت بود به دنیای اینترنت پناه ببرید و خودتان از روی علائم پیشبینی کنید. لازم نیست جواب آزمایشتان را مو به مو در اینترنت تفسیر کنید و نتیجهگیری نمایید. اگر قرار بود با یک کلیک روی دکمهها تمام اطلاعات پزشکی در اختیارمان قرار بگیرد پس درس خواندن و خون دل خوردن برای پزشک شدن چه سودی دارد؟!