سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: اگرچه کمکاری سینما و تلویزیون در پرداختن به قیام عاشورا کاملاً به چشم میآید، اما معدود آثاری که با محوریت عاشورا و امام حسین (ع) ساخته شدهاند، آنقدر در میان مردم به محبوبیت رسیدهاند که به بخشی از خاطره جمعی و فرهنگ عامه مردم تبدیل شدهاند. سریال مختارنامه، ساخته ماندگار داوود میرباقری از این دست تولیدات است. با وجود آنکه صداوسیما هر سال تلاش میکند کمبود تولیدات عاشورایی را با بازپخش این سریال جبران کند، اما مختارنامه آنقدر قوی ساخته شده که پخشهای مکرر آن نتوانسته از جذابیتهای ذاتی این سریال فاخر بکاهد. اهمیت این سریال در بیان وقایع عاشورا و تأثیر آن بر هنرمندان و مردم را در سخنان بازیگران این سریال میتوان مشاهده کرد. چند تن از هنرمندانی که در «مختارنامه» ایفای نقش کردهاند به مناسبت ایام محرم در مصاحبههایی به بیان خاطرات خود پرداختهاند.
همه چیزم را از نوکری امام حسین (ع) دارم
انوش معظمی، بازیگر نقش حرمله درباره بازتاب نقشش در میان مردم میگوید: «این بازتابها جزو زیباییهای کار بازیگری است. هر چقدر ما ناسزا بشنویم، نشان میدهد بنده به عنوان بازیگر کارم را درست انجام دادهام. البته خیلیها بودند در این میان کمک کردند تا من بتوانم نقش خودم را درست ایفا کنم؛ در رأس این هرم، داوود میرباقری بود که خیلی راهنمایی کردند تا من به حرمله نزدیک شوم. از طرف دیگر ما دارای اعتقاداتی هستیم؛ هر چقدر این ناسزاها بیشتر شوند، احساس میکنیم ثواب بیشتری بردهایم. خدا را شکر میکنم و این ناسزا شنیدن برایم شیرین است».
معظمی که از قدیمالایام هیئتی بوده درباره نگاه بچه هیئتیها به خودش میگوید: «البته قبلاً هم امام حسین (ع) به ما آبرویی داده بود و در هیئت فعالیت میکردیم و مورد توجه بودیم، اما با ایفای این نقش کانون توجهات چند برابر شد. به طوری که خیلی از هیئتها با دیدن این نقش به یاد من میافتند و به هیئتهای مختلفی دعوت میشوم، در آن چند دقیقه حضور هم مرا تکریم میکنند و به من احترام میگذارند. من همهچیز را از نوکری امام حسین (ع) دارم.»
وقتی بازیگر شمر از امام حسین (ع) یاری طلبید
محمد فیلی، بازیگر نقش شمر در یکی از سکانسهای سریال منقلب میشود و گریه میکند. فیلی درباره خاطره آن روز میگوید: «جایی که خیلی منقلب شدم و حتی کار لحظاتی متوقف شد همان پایان کار شمر است. شمر با آن شکل مفتضحانه فرار میکند و در یک خرابه ساکن میشود و در شرایطی قرار میگیرد که دیگر از آن سفرههای رنگین دارالخلافه خبری نیست و نان و ماستی میخورد و در واقع ذلیل شده است. یک یار برایش مانده و سوای نوکری که رفته خرید کند، ابن ضبابی کنار او نشسته و از او میپرسد الان پشیمان هستی که این کار را کردی که او میگوید نه. این نه گفتن یک مقدار برای من سخت شد. اینجا با خودم کلنجار رفتم که چرا این «نه» از دهانم بیرون آمد یا دیالوگ دیگری که گفتم چند بار هم مرا بکشند و زنده شوند دوباره با حسینبنعلی مقابله میکنم. در این سکانس بههم ریختم، به طوری که نمیتوانستم این دیالوگها را ادا کنم. داوود میرباقری متوجه این ماجرا شد و لحظاتی کار را متوقف کرد». فیلی در ادامه عنوان میکند: «من و بسیاری از دوستان در «مختارنامه» در لحظات سخت میگفتیم یا امام حسین (ع) خودتان کمک کنید و واقعاً این یاری را به چشم خودمان میدیدیم. همه بازیگران دلسپرده بودند و از خود حضرت اباعبدالله (ع) کمک میخواستند. در حالت عادی برای من که سالها عزادار امام حسین (ع) بودهام، خیلی سخت است حتی در عرصه نمایش خودم را مقابل امام حسین (ع) ببینم!»
تشنگی برای رسیدن به حال زهیر در روز عاشورا
محمود اردلان، چند نقش را در سریال مختارنامه بازی کرده است که یکی از آنها «زهیر بن قین» است. وی درباره رسیدن به این نقش میگوید: «همان زمان درباره این شخصیت تحقیقاتی کردم و بعد از اینکه در فضای صحرای کربلا قرار گرفتم و گیرایی و جذبه این شخصیت را از نزدیک دیدم همه چیز فرق کرد. حتی برای آن سکانسها آب نخوردم که خشکی لبها و دهانم واقعی باشد و با اینکه خیلی سخت بود، به خاطر طبیعی درآمدن نقش و اینکه واقعاً دوستش داشتم، این کار را کردم.» اردلان درباره تأثیر حضور در این سریال بر زندگی شخصیاش عنوان میکند: «برای همه ما عوامل و بازیگران کل سریال مختارنامه برکت بود. هم از لحاظ مادی و هم معنوی همه چیز را در زندگی من تغییر داد و برایم مثل یک دانشگاه بود. از نظر معنوی نیز نگاهم را به زندگی تغییر داد و در کارهای بعدیام هم خیلی موفق بودم.»
بازیگری که هنوز او را «کیان ایرانی» صدا میکنند
تسنیم مصاحبهای با رضا رویگری، بازیگر نقش کیسان ابوعمره یا همان کیان ایرانی داشته و نوشته است: «وقتی با او صحبت کردیم، خودش هم بیننده سریال «مختارنامه» بود؛ خدا را شکر میکرد که توانست با ایفای این نقش نوعی ادای دین به امام حسین (ع) داشته باشد. بسیار علاقهمند به شخصیت حضرت عباس (ع) است، اما ناراحت است که چرا هنگام پخش سریال «مختارنامه» به بهانه نقش کیان با او تماس میگیرند و پس از آن دوباره خبری نمیشود. خوشحال است که این نقش آنقدر در ذهن و دل مردم جا باز کرده که هنوز هم در کوچه و خیابان وقتی با او مواجه میشوند «کیان» صدایش میزنند.
رویگری مثل گذشته خیلی اهل صحبت کردن نیست؛ احتمالاً دوری از صحنه تئاتر، سینما و تلویزیون آنقدر آزارش داده که از همه چیز و همهکس دلخور است، اما خودش میگوید که آنچیزی که روحیه میدهد و انگیزهاش را بالا میبرد، توجه مردم است که او را در کوچه و خیابان به نام کارهای ماندگارش خصوصاً «کیان» به یاد میآورند. امیدوار است که مشکل جسمانیاش برطرف شود و هرچه زودتر به صحنه هنرمندی و هنرنمایی برگردد.
واکنش مردم به دیدن خولی در خیابان
صدرالدین حجازی در سریال «مختارنامه» ایفاگر نقش «خولی» بود، یکی از شخصیتهای منفی و منفور واقعه عاشورا. حجازی درباره واکنشهای مردم بعد از مواجهه با خولی میگوید: «یادم هست که چندین بار مردم در خیابان وقتی من را میدیدند، فحش میدادند، از این واکنشها متوجه میشدم که از عهده این نقش به خوبی برآمدهام که اینطور نزد مردم منفور شدهام، حتی خیلیها میگفتند ما شخصیت خولی را با شما شناختیم، به همین خاطر از ذهنمان بیرون نمیرود.» وی با اشاره به شخصیت خولی که علاوه بر رذالت و جنایت، عاشقپیشه هم بوده، تأکید میکند: «ایفای چنین نقشی باید طوری درمیآمد که مردم حس نفرتشان از این شخصیت منفی کم نشود و دقیقاً عین تاریخ را بیان کند. من نیز باید به این شکل عمل میکردم و فکر میکنم اصلاً سریال مختارنامه کلاس درس است.»