سرویس اقتصادی جوان آنلاین: یکی از انتقادات وارده به وزیر نفت بی‌توجهی به پالایشگاه‌سازی است؛ به عقیده کارشناسان و البته با نگاهی به پرونده ۱۶ ساله وزارت زنگنه در نفت می‌توان به این نکته پی برد که وی علاقه به ساخت پالایشگاه نداشته و ندارد، هرچند که با طرح‌های کاغذی که از همان ابتدا شکستش مشخص بود، سعی داشت تلقین کند که طرفدار پالایشگاه‌سازی است.
وزارت نفت طی چند سال گذشته با مانور بر پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس که کار طراحی، مهندسی و اجرای آن در دولت گذشته انجام شده است، می‌خواهد بگوید که بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات گازی جهان از سوی دولت یازدهم و شخص وزیر نفت بنا نهاده شده، در حالی که اصولاً این واحد پالایشی ارتباطی به دولت فعلی ندارد و وزارت نفت تنها آن را تکمیل و راه‌اندازی کرده است.
زنگنه که بیشترین عمر وزارت نفت در تاریخ جمهوری اسلامی ایران را دارد، طی ۱۶ سال وزارت خود حتی یک پالایشگاه نساخته است که همین موضوع می‌تواند ثابت کند، اساساً و اصولاً جلوگیری از خام‌فروشی در نگاه وزارت نفت وی جایگاهی ندارد.
ماجرای ستاره خلیج‌فارس
زنگنه می‌گوید کار ساخت این پالایشگاه در زمان دولت اصلاحات شروع شد و خودش هم آن را در دولت تدبیر و امید پایان داده است، اما این گزاره درست نیست؛ فرهاد احمدی مدیرعامل اسبق شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران در این‌باره به فارس گفته است: در سال ۱۳۸۳ زمانی که فاز‌های یک تا پنج پارس‌جنوبی به بهره برداری رسید، حجم تولید میعانات گازی به حدود ۷۵ تا ۸۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت. تا آن زمان ما صادرات میعانات گازی نداشتیم و باید برای این حجم تولید چاره‌ای اندیشیده می‌شد، بنابراین دو ایده مطرح بود؛ یکی بحث صادرات میعانات گازی و دیگری پالایش آن. با توجه به اینکه رهبری بر جلوگیری از خام‌فروشی تأکید داشتند، بحث پالایش میعانات گازی در دستور کار قرار گرفت. این ایده که باید برای مصرف میعانات گازی پالایشگاه ساخت در اواخر سال ۱۳۸۳ مطرح شد، اما طرح تا زمانی که توجیه اقتصادی و مطالعات امکان‌سنجی آن ارائه نشود، نام پروژه را به خود نمی‌گیرد.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۸۴ کار مطالعات امکان سنجی ستاره خلیج‌فارس از سوی شرکت ایرانی طراحی و ساختمان نفت و شرکت هندی ETL انجام شد. این پروژه ابتدا به عنوان یکی از طرح‌های شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران بود و مجری آن هم آقای مهندس حاج‌رسولی‌ها بود. اگر به این مطالعات نگاه کنید، نام این پروژه تحت عنوان طرح میعانات گازی پالایشگاه بندرعباس بود و اسمی از ستاره خلیج‌فارس نبود تا اینکه در دی سال ۱۳۸۵ به عنوان پالایشگاه (پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس) به ثبت رسید. احمدی تصریح کرد: براین اساس پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در دی ۱۳۸۵ رسماً به عنوان پالایشگاهی با ظرفیت ۳۶۰ هزار بشکه به ثبت رسید. علت نامگذاری پالایشگاه با نام ستاره خلیج‌فارس هم به حضور یک شرکت اندونزیایی به اسم «استار پترولیوم» برمی‌گردد که جز سهامداران بود و نام ستاره از کلمه استار این شرکت گرفته شد.
پیشرفت قبلی، خاک بازی بود!
وزارت نفت برای آنکه خود را صاحب ستاره خلیج‌فارس نشان دهد و این پالایشگاه را به عنوان دستاورد خود مصادره کند، آمارسازی کرده و معتقد است: در دوران قبل، کاری خاصی انجام نشده بود و همه اقدامات در این دوره بوده است، اما نامه سال ۹۲ زنگنه را فراموش کرده است!
برخلاف ادعای وزارت نفت، بیژن زنگنه در تاریخ ۲۷ /۸/ ۱۳۹۲ نامه‌ای به اسحاق جهانگیری نوشته و در این نامه به صراحت پیشرفت پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را ۶۹ درصد اعلام کرده است. از سوی دیکر، عباس کاظمی معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت سابق پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران هم در مصاحبه با روابط عمومی وزارت نفت (شانا) در تاریخ اول آذر ۹۲، درصد پیشرفت کنونی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را ۶۵ درصد اعلام کرده بود.
این اعداد و ارقام به‌خوبی نشان می‌دهد، نقش وزارت نفت در دوره روحانی، نقش تکمیل‌کننده پروژه‌ای بوده که وزارت نفت قصد دارد آن را تمام و کمال به سود خود مصادره کند و این‌گونه القا کند که ما طرفدار پالایشگاه‌سازی هستیم و به آن عمل کردیم، در حالی که پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس اصولاً در دوره‌ای جز دوره زنگنه بنا نهاده شده است.
در همین دوره اخیر پالایشگاه‌های هرمز، خوزستان، آناهیتا، سیراف و... از سوی وزارت نفت یا مجوز خوراکشان باطل شده یا به حال خود رها شده‌اند که همین موضوع نشان می‌دهد، وزارت نفت علاقه‌ای به پالایشگاه‌سازی ندارد و اگر ستاره خلیج‌فارس هم بیش از ۶۵ درصد پیشرفت نداشت، نظام هم برای تکمیل آن اصراری نمی‌کرد و این پالایشکاه هم به سرنوشت سایر پالایشگاه‌هایی که خاک می‌خورند، دچار می‌شد.
