سرویس بین الملل جوان آنلاین: رایزنیها برای تشکیل دولت در لبنان در جریان است و مرکز بحثها هم بر این است که دولت لبنان بایستی سیاسی باشد یا فنسالار. توافق طائف که برای خروج لبنان از جنگ منعقد شده، مبنا را تشکیل دولتی سیاسی قرار میدهد، دولتی که بر اساس شکافهای طایفی در این کشور ۷ میلیون نفری شکل میگیرد. حالا، اما ظاهراً امریکا و فرانسه انفجار فاجعه بار ماه قبل بیروت را فرصت خوبی برای جراحی لبنان در مسیر اهداف خود میدانند. هرچند سیدحسن نصرالله در سخنرانی اخیر خود گفت که با شکلگیری مبنایی جدید، فراتر از توافق طائف مشکلی ندارد، ولی ظاهراً امریکا و فرانسه قصد دارند در کوتاه مدت، این روند را تغییر و لبنان را در مسیر تشکیل دولتی غربگرا قرار دهند. تا همین چند هفته قبل که انفجار بیروت اتفاق افتاد، حدس بر این مبنا بود که فرانسه به دلیل نفوذ سنتی در لبنان، رویکردی متفاوت البته مستقل از امریکا دنبال میکند، ولی شواهد نشان میدهد همانطور که روزنامه لبنانی الاخبار نوشته، این دو در لبنان «توزیع نقش» کردهاند و در حالی که پاریس اهداف عملیاتی مانند «تشکیل دولت» را دنبال میکند، امریکا ترسیم دولت مد نظر را کانالیزه میکند.
اولین گام تحریمی علیه حزب الله
دفتر نظارت بر سرمایهگذاریهای خارجی در وزارت خزانهداری امریکا سه شنبه شب تحریمهایی را ضد «علی حسن خلیل» معاون سیاسی نبیه بری رئیس مجلس نمایندگان لبنان و یوسف فنیانوس وزیر سابق لبنانی به اتهام همکاری با حزبالله اعمال کرد. علی حسن خلیل عضو دفتر سیاسی جنبش «امل» است و این جنبش با برگزاری نشستی فوقالعاده اعلام کرد که این اقدام امریکا به هیچ وجه منجر به تغییر اصول ملی و داخلی نخواهد شد. دیوید شنکر معاون وزیر خارجه امریکا با اشاره به تحریم این دو مقام سابق لبنانی گفته که این پیامی روشن به مقامات بیروت است که هر کسی با حزبالله همکاری کند، در فهرست تحریم قرار میگیرد، هشداری که نشان میدهد تحریم این دو احتمالاً اولین گام از زنجیره اقداماتی است که امریکاییها در دستور کار دارند. شنکر این دو مقام لبنانی را به شرکت در عملیات فساد در ارتباط با حزبالله متهم کرده و گفته است: «این تحریمها پیامی به حزبالله و متحدان آن است که زمان اتخاذ سیاست دیگری فرا رسیده است.»شنکر میگوید: «ما میان شاخه نظامی و سیاسی این جنبش تفاوتی قائل نیستیم» و تأکید کرده که این نقطه «اختلاف ما و فرانسه است» با این حال، معاون پمپئو میگوید: «ما در مسئله لبنان با فرانسه هم عقیده هستیم و تنها اختلاف ما مربوط به موضع ما در قبال حزبالله است.»
کابینهسازی از کانال تحریم و تهدید
نکته قابلتوجهی که نزدیکی اهداف امریکا با پاریس را نشان میدهد، تأکید معاون وزیر خارجه امریکا بر این است که گفته ما «به شخصیت نخستوزیر لبنان نگاه نمیکنیم، بلکه به دنبال کاری هستیم که دولت انجام خواهد داد.»شنکر توضیح داده است: «اگر دولتی روی کار بیاید که بی طرفی را باور داشته باشد و به خواستههای مردم لبنان و مبارزه با فساد بپردازد، ما نیز از آن حمایت خواهیم کرد.»این جملات در واقع نقطه تلاقی اهداف واشنگتن با پاریس در فضای بعد از انفجار فاجعه بار بیروت است که به کشته شدن دستکم ۲۰۰ نفر و زخمی شدن بیش از ۶ هزار لبنانی منجر شد. در رویکردی موازی، منابع لبنانی میگویند که به فاصله یک هفته بعد از سفر دوم امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه به بیروت، پاریس لیستی شامل ۱۵ نفر برای تشکیل دولت جدید لبنان ارائه داده است. صحبتهایی هم از لیستی با ۲۴ وزیر شده است که البته فرانسویها با آن موافق نیستند. ماکرون در جریان سفر دوم خود به بیروت در یک موضع آغشته به تهدید در گفتگو با پلیتیکو هشدار داده بود: «سه ماه آینده برای ایجاد تغییرات واقعی، اساسی است و اگر این اتفاق رخ ندهد من روش خودم را عوض میکنم و اقدامات تنبیهی شامل لغو برنامه نجات مالی بینالمللی (برای لبنان) و نیز تحریم طبقه حاکم این کشور را در پیش خواهم گرفت.» روزنامه النهار لبنان نزدیک به جریان غربگرای ۱۴ مارس دیروز نوشت منابع آگاه پیشبینی میکنند که دولت لبنان قبل از پایان مهلت دو هفتهای «امانوئل ماکرون» رئیسجمهور فرانسه تشکیل شود. به نوشته النهار، پاریس خواستار یک دولت کوچک متشکل از تکنوکراتها است نه سیاستمداران و ظاهراً حدود ۱۵ نام برای وزرای دولت پیشنهاد داده که تقریباً نیمی از آنها در خارج و در زمینههای بانکی، صنعت، ارتباطات و انرژی کار میکنند. مصطفی ادیب که به تازگی برای نخستوزیری رأی اعتماد گرفته، مشکلی با لیست ماکرون ندارد. بر اساس این گزارش، برونو فوشیه سفیر فرانسه در لبنان با حزبالله در این خصوص تماس گرفته، ولی حزبالله از دادن پاسخ تا زمانی که بر ساختار تکمیلی دولت آگاه نشده خودداری کرده و بر ضرورت تطبیق تجربه و شناخت سیاسی تأکید کرده است.
تضعیف حزبالله از ۲ مسیر
تحت چنین شرایطی، خبرگزاری فرانسه نوشته که هرچند امریکا و فرانسه دو روش جدا را در لبنان انتخاب کرده اند، ولی هدفی یکسان دارند. خبرگزاری فرانسه با اشاره به موضع چند روز قبل امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه، که در پاسخ به برخی انتقادها در خصوص رویکرد او در قبال حزبالله لبنان گفته که اگر او میخواست از همان آغاز حزبالله لبنان را محکوم کند، دیگر نمیتوانست منشأ اثر برای پایان دادن به بحران این کشور باشد، نحوه برخورد با حزبالله را جزو اختلافات دو طرف میداند. الاخبار لبنان در تحلیلی تکمیلی معتقد است که سیاستمداران عالی رتبه لبنانی تأکید میکنند که اقدام امریکا در چارچوب فشارهای مکمل طرح امانوئل ماکرون دنبال میشود، چرا که فرانسه و امریکا با وجود اختلاف ظاهری که در سیاستهای خود در قبال لبنان دارند، هر دو به دنبال یک هدف هستند که همان تضعیف حزبالله و متحدانش است. چنین اوضاعی ممکن است لبنان را مجدداً دچار بحران کند. سه شنبه عصر درگیری مسلحانه بین گروهی از جوانان در منطقه طریق الجدید بیروت رخ داد که باعث شد شیخ «عبداللطیف دریان»، مفتی اعظم اهل تسنن لبنان پس از دیدار با «محمد فهمی»، وزیر کشور دولت پیشبرد امور لبنان درباره این درگیریها ابراز تأسف کند و درباره ایجاد فتنه جدید در لبنان هشدار دهد.