سرویس ایران جوان آنلاین: غار نمکی جزیره قشم یکی از زیباترین جاذبههای طبیعی و منحصربهفرد هرمزگان به شمار میآید که در مجموعه ژئوپارک این جزیره قرار دارد. این ژئوپارک یک بار در سال ۱۳۸۵ ثبت جهانی شد، اما در دی ماه ۱۳۹۱ به دلیل آنچه مشکلات مدیریتی و ناتوانی مدیران سازمان منطقه آزاد قشم در انجام معیارهای ثبت جهانی ژئوپارک اعلام شد، کارت قرمز گرفت و از فهرست یونسکو خارج شد. با اینکه فکر میشد بعد از این اتفاق، مسئولان به فکر سامان دادن به اوضاع و مراقبت از این مجموعه میافتند ولی واگذاری اراضی در جزیره قشم از سال ۱۳۹۶ در حالی شروع شد که در همان سال، پروژه ژئوپارک این جزیره موفق شده بود دوباره به فهرست ژئوپارکهای یونسکو بازگردد. با اینکه طی ۳ سال اخیر بارها و بارها گفته شده بود که واگذاری اراضی در محدوده طولانیترین غار نمکی جهان به مرکز پرورش میگو بهعنوان جدیترین تهدید برای خروج ژئوپارک قشم از یونسکو مطرح است در نهایت روز گذشته رئیس کل دادگستری استان هرمزگان اعلام کرد طبق مصوبه شورای حفظ حقوق بیتالمال در اراضی ملی و منابع طبیعی استان، هرگونه عملیات اجرایی و فعالیت در محدوده ژئو پارک قشم و غار نمکدان متوقف میشود و این مصوبه به دادستان عمومی و انقلاب شهرستان قشم جهت اجرا ابلاغ خواهد شد.
ژئوپارک قشم آنقدر زیبا و منحصربهفرد است که یونسکو را مجبور کند تا آن را در لیست آثار جهانی ثبت کند. اما در مقابل آن، اقدامات و بیمسئولیتی و بیتوجهی مدیران داخلی هم آنقدر است که بتواند این آثار را از جهانی بودن به سمت تخریب و از بین رفتن سوق دهد. هنوز شش سال از ثبت جهانی ژئوپارک قشم نگذشته بود که در سال ۱۳۹۱ ناتوانی مدیران سازمان منطقه آزاد قشم در انجام معیارهای ثبت جهانی ژئوپارک با کارت قرمز یونسکو همراه شد. در آن زمان نصب تابلو و علائم راهنمایی، احداث راههای دسترسی، ساخت اماکن اقامتی مانند هتل و مجموعه عوامل پشتیبانی برای حضور گردشگران در منطقه از جمله درخواستهای یونسکو بود که باید در منطقه ژئوپارک قشم ایجاد میشد، اما به آن توجه نشد و موجب خروج این اثر از لیست جهانی شد. اما وقتی در سال ۱۳۹۶ دوباره این مجموعه به لیست جهانیها بازگشت اینبار واگذاری اراضی که بیشتر با هدف احداث اقامتگاه، مرکز پرورش میگو و آبزیان، پلاژ و شهرکهای صنعتی بود، این ژئوپارک را بار دیگر در معرض تهدید قرار داد. اواخر سال گذشته سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قشم با اعلام اینکه تخریب حریم میراث طبیعی ملی و جهانی غار نمکی قشم طبق مستندات قانونی جرم است، گفت: «با وجود پیگیریها و مکاتبات قضایی متعدد برای جلوگیری از این تخریب، عملیات ساخت مرکز پروش میگو نه تنها متوقف نشده، بلکه همچنان ادامه دارد و همین، خطر خروج ژئوپارک قشم را از فهرست جهانی یونسکو جدی کرده است.»
تمام عملیاتهای اجرایی متوقف
روز گذشته خبری منتشر شد که دل همه دوستداران و محافظان محیطزیست را شاد کرد و آن هم اینکه با دستور رئیس کل دادگستری هرمزگان، تمام فعالیتها در محدوده ژئو پارک قشم متوقف خواهد شد. رئیسکل دادگستری استان هرمزگان با اعلام اینکه طبق مصوبه شورای حفظ حقوق بیتالمال در اراضی ملی و منابع طبیعی استان، با اکثریت آرا، هرگونه عملیات اجرایی و فعالیت در محدوده ژئوپارک قشم و غار نمکدان متوقف میشود و از همین امروز (شنبه ۲۲ شهریور ماه) این مصوبه به دادستان عمومی و انقلاب شهرستان قشم جهت اجرا ابلاغ خواهد شد، گفته: «اهمیت ژئو پارک قشم به عنوان تنها ژئو پارک منطقه خاورمیانه و همچنین غار نمکدان به عنوان بزرگترین و طولانیترین غار نمکی جهان بر کسی پوشیده نیست. این پدیده کم نظیر و استثنایی نیازمند مراقبت و دقت زیاد برای حفظ آن است چراکه این جاذبه طبیعی میراثی ارزشمند برای آیندگان و سرمایهای برای کشور محسوب میشود.» علی صالحی ثبت جهانی این اثر مهم را در یونسکو، نشان از جایگاه ویژه آن برشمرد که افتخاری بزرگ برای جمهوری اسلامی ایران و خصوصاً استان هرمزگان به شمار میآید.
عالیترین مقام قضایی استان هرمزگان حفظ این میراث گرانبها را وظیفه همگانی دانست و جلوگیری از واگذاریهای غیرکارشناسی و غیر مسئولانه اراضی پرورش میگو در حریم این ژئو سایت و ممانعت از ادامه عملیات اجرایی در محدوده غار نمکدان را مطالبه همه دلسوزان اعلام کرد و ادامه داد: «دستگاه قضایی استان هرمزگان در راستای حمایت از تولید اقدامات مؤثری را در دستور کار قرار داده است و حمایت از سرمایهگذاری مشروع و در چارچوب قانون را با جدیت دنبال خواهد کرد.» رئیس شورای حفظ حقوق بیتالمال در اراضی ملی و منابع طبیعی استان هرمزگان ضمن تأکید بر حفظ حقوق سرمایهگذارانی که در پروژههای پرورش میگو در این اراضی سرمایهگذاری کردهاند خاطرنشان کرد: «باید میزان خسارت به سرمایهگذاران مشخص شود و اقدامات لازم برای جبران خسارات یا اختصاص زمین مناسب در محلی دیگر و خارج از محدوده ژئو پارک صورت پذیرد.» رئیس کل دادگستری استان هرمزگان همچنین گفت: «پیش از هر چیز در روند واگذاریها باید توجه به دسترسی مردم و حفظ جاذبههای طبیعی و گردشگری مورد توجه قرار گیرد و عدم توجه به حقوق عامه در برخورداری از دریا به عنوان یک نعمتالهی به هیچ وجه قابل قبول نخواهد بود، لذا دستگاه قضایی استان هرمزگان با قاطعیت و بدون هیچ اغماضی با متجاوزان به حریم دریا و تضییع کنندگان حقوق بیتالمال برخورد خواهد کرد.»