سرویس اقتصادی جوان آنلاین: از سال گذشته تاکنون دعوای بانک مرکزی با صادرکنندگان بر سر عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات بالا گرفته است.
پیش از این صادرکنندگان به ازای صادراتی که انجام می‌دادند، ودیعه‌ای مانند ملک یا پول نزد بانک مرکزی گرو می‌گذاشتند تا ارزشان را در سامانه نیما تحویل دهند، اما بیش از یک سال است که این ودیعه از شرط صادرات کالا حذف شده و از آن زمان تاکنون بسیاری از صادرکنندگان بزرگ مانند پتروشیمی‌ها از بازگرداندن ارز حاصل از صادراتشان به کشور سرپیچی می‌کنند.
در برخی از موارد به جای ارز کالا وارد می‌شود، اما در اغلب مواقع ارز حاصل از صادرات به ملک یا حساب بانکی در خارج از مرز‌های ایران تبدیل می‌شود.
این داستان که ماه‌هاست رسانه‌ای شده، باعث شده بانک مرکزی شرایط سختگیرانه‌تری را برای تخصیص ارز جهت واردات کالا در نظر بگیرد که دود این بگیر و ببند‌ها به چشم بیمارانی می‌رود که ماه‌هاست در انتظار واردات دارو هستند، به‌ویژه بیماران خاص که هم با کمبود دارو مواجهند و هم با افزایش قیمت دارو.
به عنوان مثال در ماه‌های اخیر بیماران دیابتی به سختی انسولین و نوار سنجش قند خون خود را خریداری می‌کنند و بیش از یک ماه است که دیگر در داروخانه‌ها نیز توزیع نمی‌شود.
سایر بیماران خاص نیز با همین مشکل مشابه روبه‌رو هستند، به طوری که اخیراً نامه سرگشاده‌ای خطاب به رئیس‌جمهور از سوی ۱۲۰ نفر از پزشکان فوق‌تخصص غدد و متابولیسم درباره وضعیت نابسامان مبتلایان به دیابت کشور در دسترسی به انسولین و نوار سنجش قند خون ارسال شده، اما رئیس‌جمهور به جای رئیس کل بانک مرکزی به وزیر بهداشت دستور رسیدگی داده است.
وزیر بهداشتی که هفته گذشته به دلیل عدم دریافت تسهیلات از صندوق توسعه ملی نامه‌ای گلایه‌آمیز نوشته بود. نمکی در این نامه از تخصیص تنها ۴۴۰ میلیون یورو در هفت ماه گذشته انتقاد کرده بود.
این اظهارات نمکی که انعکاس زیادی در فضای مجازی داشت و سؤالاتی درباره سرنوشت مبلغ برداشتی از صندوق توسعه ملی بابت مقابله با کرونا در افکار عمومی ایجاد کرد، واکنش بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه کشور را به دنبال داشت.
یکی از مسئولان ارشد سازمان برنامه و بودجه کشور در گفتگو با فارس ضمن اشاره به اینکه تاکنون ۴۰۰ میلیون یورو از رقم مذکور پرداخت شده است، عنوان کرد: «علت ملاحظه و تأخیر در مابقی منابع به دو موضوع بازمی‌گردد؛ بانک مرکزی به دلیل آثار پولی که تبدیل یورو به ریال دارد، ملاحظاتی داشته است. همچنین ارز صندوق توسعه ملی نیز در دسترس نیست.»
همچنین عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی با انتشار یادداشتی در صفحه اینستاگرام خود تلویحاً به دلنوشته وزیر بهداشت پاسخ داد و اعلام کرد: «بانک مرکزی برای کنترل ترازنامه خود و مهار تورم، چاره‌ای جز مقاومت در برابر خواسته‌هایی که در جای خود شاید ضروری باشد، ندارد. اجتناب از تسعیر ریالی تخصیص‌های ارزی صندوق توسعه ملی نیز در این راستاست.»
به عبارت دیگر در شرایطی که بیماران در تهیه دارو‌های مورد نیازشان با مرگ دست و پنجه نرم می‌کنند و تعدادی به دلیل گرانی قیمت دارو و مصرف دارو، دوران مداوای خود را کنار گذاشته‌اند، رئیس کل بانک مرکزی نگران آثار پولی تبدیل یورو به ریال است و اعلام می‌کند از آنجایی که ارز‌های صندوق توسعه ملی غیرقابل دسترس است، تبدیل منابع ارزی صندوق به ریال منجر به چاپ پول، افزایش پایه پولی و در نهایت بالا رفتن نقدینگی و تورم بیشتر در جامعه خواهد شد، به همین دلیل، بانک مرکزی در برابر اجرای سریع درخواست وزارت بهداشت مقاومت می‌کند و تخصیص منابع ارزی درخواستی این وزارتخانه از صندوق توسعه ملی به کندی صورت می‌گیرد.
