سردبیر روزنامه شرق در سرمقاله روز شنبه این روزنامه، از دلیل فعال شدن اصلاحطلبان برای انتخابات ۱۴۰۰ رونمایی کرده است. او صریح نوشته که «احتمال پیروزی بایدن» در انتخابات ریاست جمهوری امریکا باعث شده تا اصلاحطلبان بهرغم اینکه «تا چندی پیش ناامید بودهاند»، تصمیم بگیرند که «وارد فضای انتخاباتی بشوند». در سرمقاله شرق آمده که بایدن عامل «تکرار اصلاحات» است.
یادداشت احمد غلامی، آنچنان که از تیتر آن هویداست، نوشته شده تا بگوید که «چرا اصولگرایان میگویند ترامپ و بایدن فرقی ندارند»، اما در واقع، بیشتر از آن، دارد بیان میکند که چرا اصلاحطلبان برای حضور در انتخابات ۱۴۰۰ امیدوار شدهاند! آنچه وی در مورد اصولگرایان نوشته، یک تحلیل است و میتواند همچون هر تحلیل دیگری، غلط یا درست باشد؛ بخصوص آنکه در مورد رقبای سیاسی نوشته و احتمال ضعیفی دارد که از جهت گیری و غرض ورزی سیاسی خالی باشد، اما آنچه در مورد جناح خود بیان میکند، دیگر نامش تحلیل نیست و خبر از درون است. خبری که خالی از نگاه تأیید و تبعیت نسبت به جناح خود نیست و طبعاً کوشیده تا خالی از هرگونه وجه منفی باشد. با این حال، آنچه او بیان کرده، چنان منفی است که تعجب را برمیانگیزد؛ تعجب نه از آن رو که او به وجهی منفی از جناح خود پرداخته، بلکه از این رو که چطور توانسته این گزاره منفی و حتی عجیب را به عنوان یک اتفاق معمولی و حتی مثبت در جریان اصلاحات به توصیف بنشیند! از همین رو است که گزارههایی که او در مورد ارتباط میان فعال شدن انتخاباتی اصلاحطلبان و نتیجه انتخابات ریاست جمهوری امریکا مینویسد، میتواند به رسم ادبیات حقوقی، «اقرار علیه خود» نام گرفته و مطابق قواعد حقوقی «مسموع» و قابل اعتنا باشد. به همین دلیل از آنچه روزنامه شرق در مورد اصولگرایان نوشته، میگذریم که از این نوشتهها علیه رقبای سیاسی در رسانهها زیاد است و به آنچه این رسانه در مورد جناح خود یعنی اصلاحطلبان نوشته، میپردازیم.
در سرمقاله روزنامه شرق آمده: «اصلاحطلبان که تا چندی پیش ناامید بودند، با افزایش احتمال پیروزی بایدن به این باور رسیدهاند که شاید برای انجام اصلاحات و برجام دیر نشده باشد. از اینرو اندکاندک به شیوه متفاوتی وارد فضای انتخاباتی شدهاند».
اولین نکته در مورد یادداشت شرق آن است که میگوید «احتمال» پیروزی بایدن به اصلاحطلبان امیدواری داده که به صحنه انتخابات بیایند. در واقع، اگر بر فرض بپذیریم که بایدن شرایط مناسبتری را نسبت به ترامپ برای ایران فراهم میکند، یادداشت شرق میگوید که ما اصلاحطلبان فقط اهل کار کردن در همین روزهای «بهتر» ریاست جمهوری جو بایدن هستیم و اگر ترامپ رأی بیاورد، مرد روزهای سخت نیستیم و خداحافظ و ما با انتخابات قهر هستیم و اصلاً چرا شورای نگهبان کاندیداهای ما را فلان سال رد صلاحیت کرد! نکته دوم هم همین است که شرق تلویحاً اذعان کرده که رد صلاحیت و دغدغه دموکراسی و جمهوریت و نگذاشتند کار کنیم و امثال اینها که همیشه اصلاحطلبان برای کنار کشیدنهایشان از فضای سیاسی ردیف و انتخابات را تحریم میکنند، دروغی بیش نیست و اگر فضا را از سوی دوستان غربی خود مناسب ببینند، خیلی هم به حضور در فضای انتخابات علاقهمند هستند. نکته سوم فریاد زدن اوج یک وابستگی به عوامل خارجی است. جریانهای سیاسی یک کشور ممکن است به دولتی خارجی تعلق خاطر یا حتی وابستگی داشته باشند. اما این امر در میان افکار عمومی اغلب مذموم شمرده میشود. با این حال، عکس نشان دادن ارزشها و جابهجا کردن مثبت و منفیهای سیاسی چنان در میان برخی اصلاحطلبان پا گرفته که روزنامه شرق ابایی ندارد که این وابستگی را در سرمقاله خود فریاد کند و آن را شرمآور هم نمیداند. شرق «تنها راه پیروزی احتمالی اصلاحطلبان» را «پیروزی بایدن» میداند و آن را «احیای دوباره امید» نامیده است. با این حساب، گذشته از آنکه این جماعت اصلاحطلب، داخلیترین وقایع ایران را بر مبنای وقایع خارجی کشور دوست و برادرشان تحلیل میکنند، انتظار بیجایی است از آنان داریم که در اداره کشور چشم به داخل داشته باشند و وابسته به غرب نیندیشند؛ آنانی که حتی رسمیت بخشیشان به دموکراسی در داخل کشور که از مسیر شرکت در انتخابات است، وابسته به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری یک کشور دیگر است.