سرویس اقتصاد جوان آنلاین: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده در بسیاری از این اتفاقات نقشی کلیدی و تأثیرگذار داشته و سیاست و اقتصاد جهانی در دوره چهار ساله ریاست جمهوری وی با تحولاتی روبه‌رو شده است. مهم‌ترین اقدام ترامپ را باید آغاز جنگ تجاری علیه دولت چین دانست. تا پیش از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، چینی‌ها گام‌های بزرگی در جهت تبدیل شدن به قدرت نخست اقتصاد جهانی برداشته بودند. آنها با ارائه طرح ۴تریلیون دلاری راه ابریشم جدید (یک کمربند، یک راه) امیدوار بودند تا با اتصال مناطق کلیدی دنیا، جهان را به زیر سلطه خویش درآورند. پرداخت وام‌های کلان به دولت‌های مسیر و بدهکار کردن آنها، مهم‌ترین ابزار پکن برای تحقق این دورنما بوده است. جنگ تجاری باعث شد تا صنعت شیل ایالات متحده که با مازاد تولید روبه‌رو بود، با آسیب‌های زیادی مواجه شود، همچنین بازار جهانی نفت بیش از گذشته تضعیف گردید. جنگ تجاری ترامپ به تغییر در موازنه قدرت آنها و چین منجر شد و رهبران این دو کشور تلاش کردند تا رویا‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی خود را برای ادامه این رقابت بازنگری کنند.
بازنگری در روابط
در سایه این اتفاقات، سایر کشور‌ها در مورد آینده روابط و راهبرد‌های خود در تجارت با چین به بررسی و بازنگری پرداختند. دولت‌های خاورمیانه، مدیترانه، اروپای شرقی و آفریقا که میزبان راه ابریشم جدید چین هستند، باید تصمیم‌های بزرگ و سرنوشت‌سازی بگیرند. هرچند در خاورمیانه، افغانستان، پاکستان و آسیای میانه، اجرای پروژه‌های زیرساختی و حمل‌و‌نقل راه‌ابریشم جدید چین با تأخیر‌های زیادی روبه‌رو شده است. بسیاری از دولت‌ها در مورد سودآوری بلندمدت پروژه‌های تأمین مالی شده از سوی شرکت‌های چینی تردید دارند. کاخ سفید نیز تلاش می‌کند تا دولت‌های دنیا را از همکاری‌های راهبردی با پکن بازدارد.
خروج از یک توافق
ترامپ با خروج کشورش از معاهده آب و هوای پاریس نیز جهانیان را بهت‌زده کرد. بدین ترتیب، غول‌های نفتی امریکایی تعهدی در برابر کاهش آلودگی‌ها و گذار به انرژی‌های پاک نخواهند داشت. ترامپ با نادیده‌انگاری واقعیت‌ها و حقایق مربوط به فاجعه تغییر آب و هوا و گرمایش جهانی، شرکت‌های نفتی امریکایی را ترغیب به تولید بیشتر نفت می‌کند. در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، کشورش به بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت خام دنیا تبدیل شده، اما این رشد تولید به ایجاد مازاد نفت در بازار و به دنبال آن سقوط دامنه دار قیمت نفت منجر شده است. در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده در ماه نوامبر، صنعت نفت این کشور در حالت توقف قرار گرفته و همه در انتظار نتایج انتخابات ریاست جمهوری و برنده این دوئل نفس‌گیر هستند. اگر بایدن پیروز شود، شاهد تحولی بزرگ در راهبرد‌های حاکم بر صنعت نفت امریکا و گذار به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر همراه با رقبای اروپایی (شامل بی‌پی، شل، توتال، آنی و...) خواهیم بود. این شرکت‌ها گذار از عصر نفت به انرژی را آغاز کرده‌اند.
بازار نفت در انتظار انتخابات چهارم نوامبر
تحریم‌های اقتصادی ترامپ علیه ایران و به دنبال آن ناآرامی در خلیج‌فارس بر عرضه جهانی نفت و قیمت آن تأثیر قابل توجهی داشته است، اما تولیدکنندگان نفت شیل به سرعت کمبود عرضه را جبران کردند. هرچند پس از جنگ تعرفه‌های تجاری با چین و کاهش تقاضای اژد‌های زرد، صنعت نفت شیل با چالشی بزرگ روبه‌رو گردید، اما روشن است که نتیجه ناخواسته جنگ تجاری ایالات متحده با چین و تحریم اقتصادی ایران توسط واشنگتن، نزدیک‌شدن سیاسی، اقتصادی و نظامی سه دولت روسیه، چین و ایران بوده است. به نظر می‌رسد دولت‌های بلوک شرق یک بلوک قدرتمند جدید پدید آورده‌اند که ممکن است در آینده با ایالات متحده درگیر شود. بلوک غرب به دلیل روابط ضعیف ترامپ و اتحادیه اروپا در ضعیف‌ترین شرایط خود قرار دارد و بروز چنین شرایطی از مدت‌ها پیش قابل پیش‌بینی بود.
جنگ انرژی دو بلوک شرق و غرب
رهبران کرملین در سال‌های اخیر ظرفیت صادرات نفت و گاز خود به چین را افزایش چشمگیری دادند. رهبران روسیه و چین برای صدور نفت ایران به بازار‌های جهانی در شرایط تحریم‌های کاخ سفید نیز اقدامات قابل توجهی انجام داده‌اند. این سه کشور در برابر طرح تأمین امنیت عرضه نفت خلیج‌فارس اجرا شده توسط ایالات متحده با یکدیگر همکاری نزدیکی دارند.
اروپایی‌های وابسته به واردات نفت و گاز در میانه رقابت ایالات متحده و چین برای صدور گاز طبیعی روسیه و ال ان جی امریکا قرار گرفته‌اند.
کاخ سفید با تحریم خط لوله نورد استریم۲ که از دریای بالتیک عبور کرده و به ساحل آلمان می‌رسد، به دنبال حفظ بازار صدور ال‌پی‌جی خود به اروپایی‌هاست، اما روس‌ها اعلام کرده‌اند با وجود تحریم‌های دولت ترامپ، عملیات ساخت این پروژه ۱۱ میلیارد دلاری را تکمیل خواهند کرد.
انتخابات ماه آینده ایالات متحده، نتایج مختلفی به دنبال خواهد آورد. بایدن و ترامپ دیدگاه‌های متفاوتی در بسیاری از مسائل جهانی و حوزه انرژی دارند. به همین دلیل، همه دنیا به ویژه چین و روسیه به نتایج این انتخابات می‌نگرند. بازار نفت نیز به نتایج انتخابات چهارم نوامبر حساسیت زیادی دارد. شاخص قیمت‌ها در بازار انرژی بیش از هر زمان دیگر به بازی مهره‌های پوکر وابسته شده است.
منبع: Business Daily
مترجم: محسن داوری
