سرویس ایثار و مقاومت جوان آنلاین: بسیج وزارتخانهها و ادارات به عنوان یکی از اقشار بسیج میتواند در بسیاری از ابعاد برای کشور نقشآفرینی کند. وجود بیش از ۳ میلیون کارمند در سراسر کشور، بسیج وزارتخانهها و ادارات را به یکی از اقشار مهم بسیج تبدیل کرده است. کارمندان به واسطه حضور مستقیم در جامعه و تأثیرگذاری روی بخشهای مهم جامعه از اهمیت بالایی برخوردارند. برنامهریزی و سرمایهگذاری روی این قشر، میتواند منشأ اتفاقات بسیاری خوبی برای کشور باشد. برای در جریان قرارگرفتن برنامههای این سازمان، با سیدحمیدرضا قریشی، فرمانده بسیج وزارتخانهها و ادارات سپاه محمدرسولالله (ص) گفتوگویی انجام دادیم که در ادامه میخوانید.
شما از چه زمانی عهدهدار مسئولیت در بسیج وزارتخانهها و ادارات شدید؟
من در دوران دفاع مقدس به صورت متناوب سه سال در جبهه حضور داشتم و در قسمت معاونت آموزش لشکر ۲۷ بودم. سال ۱۳۶۱ اولین سال ورودم به جبههها بود. آن زمان جوانی ۱۶-۱۷ ساله بودم که به جبهه میرفتم. بعد از جنگ به دانشگاه امام حسین (ع) رفتم و پس از اینکه ۳۰ سال در دانشگاه امام حسین (ع) خدمت کردم، پیشنهاد دادند فعالیتی در بسیج وزارتخانهها و ادارات داشته باشم. اردیبهشت سال گذشته مسئولیت فرماندهی بسیج وزارتخانهها و ادارات را برعهده گرفتم و در این مدت سعی کردم کارها را با برنامه انجام دهم.
چه کار عمدهای در این مدت صورت گرفته است؟
ما در این مدت به دنبال همافزایی بودیم. دوست داشتیم بین ردههای مختلفی که به صورت جزیرهای در نظام عمل میکردند یک نقش اتصالی ایجاد و اینها را به هم نزدیک کنیم و بتوانیم از پتانسیل هر کدام به نحواحسن استفاده کنیم. با این ایده وارد شدیم و من روز دوم مرداد که وارد شدم در روز ۲۷ مرداد همه بسیجیها و حراستیها را زیر یک سقف جمع کردم و گفتم ما باید در وزارتخانهها و ادارات نقشآفرینی کنیم. تفاهمنامهای نوشته شد و یک قواره خیلی خوبی شکل گرفت و همه همقسم شدیم کارها را انجام دهیم. در آبان ماه آن سال یعنی سه ماه بعد، موفق شدیم یکی از مصوبات شورای عالی امنیت ملی را به خودمان اختصاص دهیم و بسیج وزارتخانهها و ادارات طلایهدار فعالیتی جدید تحت عنوان دفاع از مقر شد. یعنی برای ساختمانهای هر وزارتخانهای در بحث دفاع از مقر تقسیم کار انجام دادیم و گفتیم بسیجیهای وزارتخانهها و ادارات باید در مکان خودشان که مکان حساسی هم است از آن مکان در زمان هرگونه حوادث غیرمترقبه چه طبیعی و چه غیرطبیعی حفاظت و حراست کنند. باید از همین الان برنامه داشته باشند اگر زلزله، طوفان، آتشسوزی و حتی اغتشاش اتفاق افتاد آماده باشند و به نوعی پدافند غیرعامل خودشان را ساماندهی کنند. آموزش تجهیز و به کارگیری را انجام دادیم و به صورت مانور ماهانه و سالانه کارها پیش رفت. باید گفت اینکه بسیج به تنهایی این کارها را انجام دهد شدنی نبود. حراست و ناجا هم به تنهایی نمیتوانستند این کارها را انجام دهند. پس این سه بخش دور هم جمع شدند و با وام گرفتن از مصوبه شورای امنیت ملی در روز ۱۱ آبان ۹۹ توانستند یک رزمایش دفاع از مقر در کل کشور انجام دهند. ما امروز مطمئنیم که اگر حادثهای برایمان اتفاق بیفتد هر ساختمان اداری و هر وزارتخانهای یک نهاد، یک متعهد و متکفل دارد و یک نفر مسئولیت آن را بر عهده دارد و آن هم شخص رئیس آن اداره است. مثلاً وزارت نفت ۸۰۰ ساختمان در تهران و در کل کشور هزاران ساختمان دارد. برای تمام ساختمانهایش شناسنامه تهیه کردیم و طرح دفاع از مقر دادیم و گفتیم آقای رئیس شما موظفید کاستیهای ساختمان را جبران کنید و هر عملی را که شورای سه نفر بسیج، حراست و ناجا ارائه دهد، پیاده کنید. این کار مشکل ساختمانهای ما را برای همیشه حل کرد. حتی برای عابربانکها هم امسال برنامه داریم و دیگر مثل گذشته نیست که این دستگاهها به راحتی از بین برود و بودجه مردم حرام شود. این اولین کاری بود که در بسیج وزارتخانهها و ادارات انجام دادیم.
در دیگر زمینهها چه کارهایی صورت گرفت؟
به موازات این کارهای دیگری هم انجام دادیم. در اول شهریور سال گذشته، قبل از خطبههای نماز جمعه نقشه راهی را برای مردم تشریح کردم. گفتم آحاد مردم باید کمک کنند و از بسیج وزارتخانهها و ادارات کار بخواهند. آنجا مطرح کردیم از هر ساختمانی ۵۰ متر را به ما واگذار کنند و ما بالای هر ساختمان یک نیروگاه خورشیدی بگذاریم و برق تولید کنیم. این کار بزرگی است که به صورت نهضت روشنایی در وزارت نیروی کار میشود. در آن خطبه نمازجمعه مطرح کردم که این کار مزیتهای مهمی مثل مزیت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، دفاعی و امنیتی دارد. مثلاً از نظر اقتصادی اگر هر خانوادهای که این ۵۰ متر را به ما بدهد و ما این پنج کیلو وات برق را تولید کنیم در ماه یک میلیون تومان برق را میخریم و مبلغش را به خانواده میدهیم. یا از نظر دفاعی و امنیتی، اگر دشمن نیروگاههای ما را بزند، سیستم برق و روشنایی در کشور پراکنده میشود و هر محلهای برای خودش برق خودکفا دارد و حتی میتواند به همسایهاش هم برق بدهد.
در استان اصفهان استقبال زیادی از این طرح شده است. هم منطقه کویری دارد و هم از نظر اقتصادی مردم آمادگی استفاده از این طرح را داشتند. دومین شهر هم یزد است. در تهران، چون در آپارتمانها افراد مختلفی زندگی میکنند کمی کار را سخت کرده است. اگر مردم به وزارت نیرو زنگ بزنند در قالب طرح روشنایی ساماندهی میشود و انجام میدهد.
در رابطه با مباحث مربوط به کارمندان و مدیران چه برنامههایی اجرا شده است؟
کار دیگری که در این مدت انجام دادیم این بود که در روز چهارم شهریور ۹۸ روز کارمند را به عنوان اولین جشنواره کارمند تراز انقلاب اسلامی کلید زدیم و در این طرح نو، از تمبر کارمند تراز انقلاب اسلامی رونمایی کردیم. آنجا مطرح کردیم که میتوانیم فرمهایی را برای خوداظهاری به کارمندان بدهیم و هر کارمندی که احساس میکند میتواند کارمند تراز انقلاب اسلامی شود این فرم را پر کند. ما سه دیگراظهاری هم برای راستیآزمایی دادیم تا در نهایت به کارمند تراز انقلاب اسلامی برسیم. پارسال توانستیم در کل کشور ۵ هزار نفر را در بخش کارمند و مدیر تراز شناسایی کنیم. کار بعدی کنگره وزرای شهید بود. ما به همراه شهید بهشتی ۱۴ وزیر شهید داریم که اول شهریور امسال برای این شهدا کنگره و بزرگداشت برگزار کردیم. ما به دفتر رهبری نامه زدیم و درخواست کردیم سند چشمانداز حکمرانی نظام جمهوری اسلامی توسط مجمع تشخیص کلید بخورد. کارهای اجرایی در حال انجام است تا ما بتوانیم در نظام جمهوری اسلامی یک سند نظاممند برای حکمرانی داشته باشیم و بدانیم خصوصیات رئیسجمهور و نمایندگانمان چیست و اصلاً رجل سیاسی به چه کسی گفته میشود. همچنین سه طیف مدیریتی در کشور نیاز به بانک اطلاعاتی دارد. این بانک اطلاعاتی در اولین و دومین جشنواره کارمند تراز ما با ۵ هزار نفر شروع شد. چند دوره که جشنواره برگزار شود بانکمان فربه میشود و طرح نوینی است که باید پخته شود. امرز در بانک اطلاعاتی مدیر تراز افرادی را داریم که در کشور حضور دارند و هیچ رانتی هم دنبالشان نیست و ما اینها را شناسایی کردیم و امروز میتوانیم اگر رئیس جمهور خواست وزیر صمت انتخاب کند شش ماه دنبال نفر نگردد و ما چهار نفر را معرفی میکنیم و میگوییم این نفرات مناسب این پست هستند.
برای امیدآفرینی به کارمندان و دورکردن آنها از روزمرگی چه ایدههایی دارید؟
وقتی که به صحنه اداری کشورمان نگاه میکنیم افراد به نوعی روزمرگی بهشان مسلط شده است. این روزمرگی با فعالیت جهادی و بسیجی رفع میشود. کسی که یاد گرفته دیکتهوار کاری را انجام دهد از ساختارش درمیآوریم و در کالبد جدیدی به کار میگیریم. خودشان میگویند حرف جدیدی برای گفتن داریم. احساس میکنیم فضایمان عوض شده و وارد فرایند جدیدی میشوند که بدون ساختار و سازمان حرف دلشان را بزنند. حالا چقدر این حرف بجا و قابل قبول باشد بحق بحث دیگری است. در قواره بسیج میتوانید این فرصت را به افراد بدهید که ابراز وجود کنند و خودشان را نشان دهند.
در زمینه کرونا چه اقداماتی انجام شده است؟
اولین کاری که در بحث کرونا کردیم روز ۱۴ اسفند سال گذشته تفاهمنامهای با بچههای فنی و حرفهای در وزارت کار امضا کردیم. گفتیم امسال که عید نداریم و این کارگاههای فنی و حرفهای که در کشور موجود است و لباس تولید میکردند که شب عید بفروشند را تغییر کاربری دهیم. ۴۲۰ کارگاه را در سطح تهران بزرگ تغییر کاربری دادیم تا از تولید لباس به تولید ماسک برسیم. با همکاری سپاه تهران پارچه ماسک از اصفهان و یزد خریدیم. عمدتاً زنان سرپرست خانوار همکاری کردند و شب عید بودجه خوبی دستشان را گرفت. آن زمان روزی یک میلیون ماسک در کشور تولید کردیم و برای سترون و ایزوله کردن با وزارت بهداشت انرژی اتمی کار کردیم. همچنین در نمازهای جمعه میز خدمت گذاشتیم. همه وزارتخانههای خدمترسان را پای کار آوردیم و میز خدمت گذاشتیم. مثلاً کارهای مربوط به ثبتنام کارت ملی هوشمند را انجام دادیم یا مسائل مربوط به انشعابات، بیمه و تسهیلات بانکی، مشاورههای حقوق را به نماز جمعه بردیم. وزارت کار به افراد جویای کار شغل پیشنهاد داد. این کارها تحت عنوان خدمت جهادی به جایی رسید که حضرت آقا در سال گذشته در جمع بسیجیان مطرح کردند که یک کار قابل تقدیری در بسیج وزارتخانهها انجام دادند. فرمودند بسیج وزارتخانهها با برقراری میز خدمت، خود را به مردم نزدیک کرد. برای تحقق بهتر منویات رهبری، امسال که نماز جمعه برگزار نشد تصمیم گرفتیم به نیابت از مردم میز خدمت را به داخل بیمارستان ببریم. وارد بیمارستان شدیم و میز خدمت جهادی را برای مدافعان سلامت بردیم. در قالب طرح شهید سلیمانی با شش وزارتخانه در هفت بیمارستان حضور پیدا کردیم. مردم استقبال خیلی خوبی کردند. این اتفاق مبارکی است که درگیر مسائل روزمره مردم هستیم و مدافعان سلامت که در این روزها نمیتوانند کار اداری و شخصیشان را انجام دهند ما کار اداریشان را داخل بیمارستان میبریم و بدون تشریفات انجام میدهیم. میز خدمت در بیمارستان امام خمینی به ما قول دادند که این میز در این بیمارستان دائمی باشد. یک نفر از وزارت بهداشت دائماً آنجا مینشیند و به مشکل پرستاران رسیدگی میکند.
برای تحقق شعار سال که جهش تولید نام دارد چه برنامهای در نظر دارید؟
در بحث جهش تولید چند تفاهمنامه با وزارتخانههایی مثل صنعت و معدن و کار امضا کردیم. برای اینکه جهش تولید صورت بگیرد اینها را در اتاقهای فکر و هیئتهای اندیشهورز ساماندهی کردیم. مثلاً برای بحث گرانی ۲۷ راهحل به عنوان بسیج پیشنهاد کردیم.
جهش تولید یک نقطه حساسی است که اگر به تولید بپردازیم مشکلات اقتصادی کشور برطرف میشود. اشتغال تولید میکند و سبب کاهش استفاده از وسایل و لوازم خارجی میشود. در رابطه با مسائل آموزش عزیزانمان در وزارت نیرو موضوعی را مشاهده کردیم و بلافاصله تصمیم به پیگیریاش گرفتیم. قبلاً اگر در سدهایمان اتفاقی میافتاد، باید غواص از نروژ میآمد و به یورو پول میگرفت. اول اینکه زمان زیادی میبرد تا آن شخص بیاید. دوم اینکه با شرایط تحریم برایمان ناز میکردند و سوم اینکه از کشور ارز خارج میشد. ما آمدیم برادران داوطلبمان را از وزارت نیرو گرفتیم و با همافزایی که با وزارت کار و امورر اجتماعی انجام دادیم، استخرهایی را که زیرمجموعه وزارت کار بود، در اختیار گرفتیم. در این استخرها بسیجیها آموزش دیدند. وقتی که غواص شدند، آنها را به کیش بردیم تا داوران بینالمللی به اینها گواهینامه بدهند. در اردیبهشت ماه امسال ۱۴۶ بسیجی گواهینامه بینالمللی غواصی گرفتند. الان در همه سدها غواص داریم و نیازمان به خارج رفع شد. فرهنگ بسیجی، فعالیتهای انقلابی و مدیریت جهادی تنها راه برونرفت از سیستم بوروکراسی اداری است که روزمرگی به آن اضافه شده است و به صورت جزیرهای عمل میکند.
در بحث مبارزه با فساد و رانتخواری کار خاصی انجام شده است؟
سیستم بوروکراتیکیای که الان در کشور حکمفرماست یک سیستم غربی است. از قدیم هم بوده و افرادش هم عوض نشدهاند و نسل در نسل این کاره بودهاند. یعنی ما افرادی را داریم از گذشته پدرشان در بایگانی یک قسمت کار میکردند و حالا حضور فرزندشان ادامه دارد. قوارهای گذاشته شده و هر کسی که میخواسته بازنشست شود پسرش را جای خودش میگذاشته است. حدود ۳۰، ۴۰ درصد کسانی که زمامدار کارهای اداری هستند دنبال گذشتهشان هستند و همان سیستم را ادامه میدهند. ما باید کار جهادی، علمی و پژوهشی را جایگزین این سیستم کنیم. ضمن اینکه این سیستم را از کار نیندازیم و به موازات جلو برود. این تفکر بسیجی بهترین انتخاب است. اگر این را به صورت ارزش در ادارتمان معرفی کنیم و این اندیشهورزی را که انجام میشود بتوانیم به صورت نهادینه مطرح کنیم، قطعاً در درازمدت جواب میگیریم. به شرطی که این کار با نقشه راه صورت بگیرد. سندچشماندازی میخواهد که اگر ابلاغ شود ضمانت اجرایی دارد. این فعالیت خیلی خوبی است که قابل اجراست. متأسفانه وقتی میخواهیم وارد تغییری شویم همه مقاومت میکنند و میگویند وضع موجود بهترین وضع است. حضرت آقا در گام دوم انقلاب به این مسائل خاتمه دادند. سه مطلب اساسی فرمودند. فرمودند که ما گذشتهای داریم که به آن مینازیم، در گذشته کارهایی کردیم و تصمیماتی گرفتیم که به آن افتخار میکنیم. دومین موضوع فرمودند ما در جایگاهی هستیم که امروز میتوانیم به آن افتخار کنیم. سومین مطلب این است که ما آینده درخشانی در انتظارمان است. با این جوانان و ارتباطاتی که در اختیار داریم میتوانیم این کارها را انجام دهیم و جوانان هستند که همه کارهای نظام را در آینده انجام میدهند. ما در این راستا دنبال این هستیم افرادی که در بسیج بازنشسته میشوند جایشان افراد جوان مستعدی را پای کار بیاوریم که امروز بحث نخبهپروری در بسیج وزارتخانهها و ادارات اولویت اول است. الان بودجههای خیلی خوبی میدهیم و همین جا از خوانندگان این گفتگو میخواهیم هر نخبهای که میتواند اختراعی داشته باشد به ما معرفی کنند. بودجه خوبی در اختیار فرد قرار میدهیم. اگر شهرستانی باشد در طول مدت مطالعاتی او، خوابگاه در اختیارش میگذاریم و کاملاً آمادگی حمایت داریم. در صورتی که یک طرح به نتیجه نرسد ایرادی ندارد. اما اگر به نتیجه برسد پنج برابر آن به فرد نخبه بودجه میدهیم تا کار را انجام بدهد و به بازار برساند.
آیا این فعالیتها با کارهای بسیج جامعه علمی تداخل پیدا نمیکند؟
ما بودجهای داریم که به موازات کار آنهاست. گاهی وقتی میخواهیم به قلهای برسیم ممکن است پنج نفر همراه هم کوهپیمایی کنند. نمیتوانیم بگوییم شما کار نکن. این ارتباط باید باشد. ما با آقای سورنا ستاری هم ارتباط گرفتیم و آنها هم استقبال کردند تا ما بتوانیم همافزایی کنیم. ما دوست داریم با همه ردهها همکاری کنیم. ما اگر بخواهیم کار موازی کنیم و مخالف روندی باشد که در کشور هست یا بودجهای را ما بدهیم و آنها ندهند موجب دلسردی برخی میشود و درست نیست. یا اینکه ما موضوعی را مطرح کنیم که با روند آنها مخالف باشد، درست است. اگر ارتباطات باشد همه میخواهیم به یک هدف برسیم و هیچ ایرادی نمیتواند داشته باشد.
برنامهتان برای تحقق سبک زندگی ایرانی- اسلامی چیست؟
آقای محسن رضایی در مجمع تشخیص مصلحت عهدهدار تحقق پروژه دولت اسلامی هستند. در این راستا به ما پیشنهاد کردند که سبک زندگی ایرانی -اسلامی را دستور کارمان قرار دهیم. کارمندان بهترین گروه اجتماعی هستند که میتوانند با آنها درباره سبک زندگی کار کرد. این کار به نحو مطلوبی با دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت جلو میرود. ما الان در مرحله دولت اسلامی هستیم که باید شکل بگیرد و بعد از این جامعه اسلامی خواهیم داشت و در نهایت تمدن نوین اسلامی ارائه میشود. باید دنبال این باشیم که دولت اسلامی شکل بگیرد و یک الگوی ایرانی- اسلامی را آماده کنیم. باید گام به گام پیش برویم تا دولت اسلامی شکل بگیرد. در بحث حکمرانی سه جنبه را باید در نظر بگیریم. نخست ساختار و سازمانی که این شکل را ایجاد میکند. دوم روابط سازمانی و سوم نیروی انسانی است که باید عهدهدار این اقدامات باشد. ما دنبال این هستیم با بحث کارمند تراز انقلاب اسلامی و مدیر تراز حرف جدیدی برای گفتن داشته باشیم.