سرویس سیاست جوان آنلاین: سابقه همکاری اروپا با دموکرات‌ها برای ایجاد دست‌انداز در پیشرفت صنعت هسته‌ای ایران بسیار موفقیت‌آمیز بوده است و امروز بعد از گذشت چهار سال سران سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس در تلاشند تا با تیم جدید وزارت خارجه امریکا که بر اساس اخبار رسانه‌های معتبر امریکایی شاکله و رویکرد تیم دوران باراک اوباماست، در فرصت چند ماهه تا انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران، بستر امتیازگیری مجدد از کشورمان را فراهم کنند.
امریکایی‌ها معتقدند ناگهان خیلی زود دیر می‌شود
پایگاه خبری جاست سکیوریتی در همین زمینه می‌نویسد: در حالی که تنها پنج ماه میان مراسم تحلیف جو بایدن رئیس‌جمهوری منتخب امریکا و انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ماه ژوئن فاصله است، انتظار می‌رود بایدن تلاش کند بازگشت ایران به تعهدات برجامی خود را تضمین کند.
به گزارش فارس، این رسانه امریکایی در ادامه می‌نویسد که دلیل بازگشت «پاک» امریکا به برجام در ازای بازگشت کامل ایران به محدودیت‌های تحت چارچوب توافق هسته‌ای، پیش از هرگونه مذاکره برای یک توافق احتمالی گسترده‌تر، این است که پنجره عقب راندن ایران از توسعه فعالیت‌های هسته‌ای که در جریان سیاست «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه ایران به وجود آمده است، کوتاه است.
همانگونه که این رسانه و برخی از اندیشکده‌های طی یک هفته اخیر نوشته‌اند اهمیت پنج ماه مراسم تحلیف بایدن تا انتخابات ریاست جمهوری ایران برای طرف امریکایی- اروپایی بسیار حائز اهمیت است؛ چراکه به زعم آن‌ها کار کردن با افرادی در ایران که نگاه خوش‌بینانه‌ای به طرف غربی داشته و معمولاً برای وعده‌های شفاهی به دنبال تعهدات مکتوب و حقوقی نیستند کار چندان دشواری نیست. از سوی دیگر با توجه به تحولات اقتصادی - معیشتی صورت گرفته طی سه سال اخیر در ایران و اثبات ناکارآمدی جریان خوش‌بین به غرب در داخل ایران، احتمال رأی‌آوری جریان رقیب بسیار است و موکول کردن اصل مذاکره درباره بازگشت امریکا به برجام یا دخل و تصرف در متن آن ریسک فراوانی دارد.
شور اروپا برای شور کردن آش برجام
بر همین اساس است که اروپایی‌ها در کنار مواضع تند و گستاخانه روز‌های اخیر خود علیه جمهوری اسلامی ایران و فعالیت هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای کشورمان فوراً اقدام به برگزاری نشستی سه‌جانبه با محوریت برنامه هسته‌ای ایران کرده‌اند تا راهکار‌های امتیازگیری مجدد از طرف ایرانی را بار دیگر به شور و اشتراک بگذارند.
اروپایی‌ها در کنار امریکایی‌ها سابقه مذاکره با گروه‌های مختلفی از جمهوری اسلامی را دارند و با روحیات جریانی غیر از طیف غربزده داخلی آشنا هستند و به رغم انتقاداتی که به برخی از مذاکره‌کنندگان کشورمان وارد است به این نگرش پایبند هستند که آن‌ها بر سر منافع ملی معامله نمی‌کنند و اگرچه شاید به تعبیر برخی دیپلمات‌های امتحان پس داده به تاکتیک‌های مذاکره مسلط نیستند یا به تعبیری بر آداب امتیازدهی و توافق به هر قیمتی اشراف ندارند، اما اصول و مبانی انقلابی و عقلایی با توجیهاتی دهن‌پرکن مانند «توافق برد-برد» را مورد غفلت قرار نمی‌دهند؛ بنابراین طرح اتهامات تکراری ضدایرانی و موازی با آن، برگزاری گعده‌های سه و چند جانبه را با این هدف انجام می‌دهند که نهایت استفاده را از فرصت هفت ساله قدر بدانند و تعهدات مالایطاق جدیدی را مکتوب کنند. نشست وزرای خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام روز دوشنبه برای تحمیل خواسته‌های جدید به طرف ایرانی در برلین برگزار شد. بعد از برگزاری جلسه، مقامات سه کشور همانند هفته اخیر و ماه‌های گذشته به مواضع ضدایرانی خود متمرکز شدند. وزارت امور خارجه آلمان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «در این نشست وزرای خارجه سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا وضعیت کنونی توافق هسته‌ای وین را ارزیابی کردند و در گفتگو‌های خود نسبت به دمیده شدن جان تازه‌ای به این توافق بین‌المللی پس از روی کار آمدن دولت جدید امریکا ابراز امیدواری کردند.»
تروئیکای اروپایی بار دیگر اعلام کردند به این توافق پایبند هستند و از اقدامات اخیر ایران در کاهش تعهدات به رغم آنچه «لغو تحریم‌ها و حسن‌نیت برای تجارت از طریق ساز و کار اینستکس» خوانده شده است، ابراز نگرانی کردند. آندریا زاسه، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان به آسوشیتدپرس گفته است که شرکت‌کنندگان در این نشست با هدف بررسی و مشخص شدن رویکرد آینده تمامی امضاکنندگان برجام زیر سایه روی کار آمدن دولتی جدید در ایالات متحده گرد هم آمده بودند. مقام فرانسوی شرکت‌کننده در این نشست نیز می‌گوید: «ما اطمینان داریم که رویکرد سازنده امریکا در قبال توافق هسته‌ای وین می‌تواند به طور قابل توجهی دور منفی کنونی تعامل با ایران را از بین ببرد و چشم‌انداز‌های جدیدی را برای حفظ برجام بگشاید.» وی همچنین ادامه می‌دهد: «در این نشست قرار بود به مواردی، چون برنامه موشکی ایران و نقش منطقه‌ای آن که در توافق هسته‌ای به آن‌ها اشاره نشده است، پرداخته شود.» دیپلمات بلند‌پایه آلمانی بار دیگر به نمایندگی از کشورش خواستار توقف «اقدامات خلاف موازین برجام از سوی ایران» و پایبندى این کشور به تمامی تعهدات مندرج در مفاد توافقنامه هسته‌ای سال ۲۰۱۵ وین شد.
پیشنهاد اشتون به بایدن درباره برجام
کاترین اشتون، اولین مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رئیس میز «اروپای جهانی» در مرکز وودرو ویلسون مستقر در واشنگتن نیز برای ادامه توقف‌سازی برنامه هسته‌ای ایران و مدیریت رفتار ایران در سایر عرصه‌ها سه پیشنهاد می‌دهد:
۱- تیمش را آماده و تقویت کند؛ (دولت بایدن) اتحادیه اروپا را برای گرد هم آوردن گروه ۵+۱ متقاعد کند. با رهبران تک تک این کشور‌ها به طور خاص درباره این موضوع صحبت کند و از آن‌ها بخواهد وزیران خارجه خود را برای دیدار با وزیر خارجه جدید ایالات متحده آماده کنند و تصمیم بگیرد که چه کسی قرار است رهبری مذاکرات را برعهده بگیرد.
۲- برجام را به عنوان توافق اول قرار دهد نه توافق پایانی؛ هرگز بنا نبود که توافق سال ۲۰۱۵ نقطه پایان مذاکرات باشد. همه ما درباره دیگر موضوعاتی که باید به آن‌ها پرداخته می‌شد از سامانه‌های موشکی بالستیک گرفته تا جاه‌طلبی‌هایش در منطقه، اطلاع داشتیم، اما (موضوع برنامه هسته‌ای ایران) مثل تخته‌سنگی بود که باید از سر راه برداشته می‌شد. بایدن و تیم او باید این تصویر را که چطور چنین کاری می‌تواند با استراتژی بزرگتر منطقه‌ای متناسب باشد، ترسیم کنند و البته توافق‌های اخیر امضا شده آبراهام بین اسرائیل و کشور‌های عربی را هم مدنظر داشته باشند.
۳- پایه برجام را روی اساس مستحکم‌تری قرار دهد؛ این کار یعنی کار کردن با کنگره (امریکا) برای یافتن راه‌هایی به منظور اطمینان‌بخشی به این توافق تا زمانی که همه طرف‌ها به آن پایبند باشند و اهداف طولانی‌مدت‌تری به عنوان ابزار جلب حمایت از آن ترسیم شود. بازگشت به برجام تنها با اتکا به اختیارات ریاست جمهوری به منظور حفظ آن شاید برای کوتاه‌مدت کارساز باشد، اما توسل به آن رویکردی پایدار و مانا نیست.
عطش ایجاد شده در طرف اروپایی که بر اساس ولع لیبرال‌های داخلی نسبت به مذاکره تشدید شده و با روی کارآمدن بایدن سیری‌ناپذیر به نظر می‌رسد منجر به آن خواهد شد که طی روز‌های آینده جلسات محرمانه و رسمی‌ای با طرف ایرانی برگزار شود تا اروپایی‌ها رسماً خواسته‌های خود را بار دیگر روی میز طرف ایرانی قرار دهند.
