سرویس اقتصاد جوان آنلاین: اوایل امسال بود که اختلاف قیمت خودرو در کارخانه و حاشیه بازار به شدت زیاد بود. وزارت صمت تصمیم گرفت برای کنترل قیمتها طرح قرعهکشی را راهاندازی کند. اکنون که هشت ماه از اجرایی شدن این طرح میگذرد، شاهد نزدیک شدن قیمت خودرو به حاشیه بازار هستیم؛ ضمن اینکه خودروسازان توانستند با همین ترفند قرعهکشی محصولاتشان را پیشاپیش حتی تا سال ۱۴۰۱ بفروشند و نقدینگی خوبی جمعآوری کنند تا جایی که مجلس نسبت به این اقدام یکی از خودروسازان انتقاد کرد و گفت با توجه به ماههای پایانی عمر دولت، چرا پولهای جمعآوری شده پیشخور میشود؟
البته در هفتههای اخیر با کاهش قیمت دلار، قیمت خودرو حدود ۳۵ درصد ارزان شده است،، اما به نظر میرسد در این مدت سرعت افزایش قیمت در کف کارخانه بیشتر از حاشیه بازار بوده است. همچنین از فضای مجازی خبر میرسد که کمپین نخریدن خودرو بار دیگر به راه افتاده تا مردم از خرید خودرو خودداری کنند. اخبار رسیده از تعداد افراد ثبتنام کننده در پیشفروشهای خودروسازان نیز حاکی از آناست که تعداد ثبتنامیها کاهش یافته و همزمان خرید و فروش در بازار آزاد نیز کم شده است.
در این میان دبیر انجمن خودروسازان که قاطعانه اعلام کرده بود با کاهش نرخ ارز، قیمت خودرو ارزان نمیشود، اکنون از ارزانی قیمت خودرو خبر میدهد و معتقد است که روش قرعهکشی به زیان خودروسازان تمام شده است.
این اظهارات در حالی است که کارشناسان این صنعت معتقدند خودروسازان با قرعهکشی و پیشفروش خودروهایی که بعضاً هنوز خط تولیدشان به راه نیفتاده است، توانستهاند پول خوبی به جیب بزنند و برای مدت کوتاهی نقدینگی مردم را جذب کنند.
احمد نعمتبخش در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به اینکه قیمت خودرو در حاشیه بازار روند نزولی دارد و به قیمت خودرو در کارخانه نزدیک میشود، میگوید: «نزدیک شدن قیمت خودرو در حاشیه بازار به قیمت کارخانه باعث میشود در اجرایی شدن قرعهکشی تجدیدنظرهایی صورت گیرد.»
وی با بیان اینکه روش قرعهکشی روش مناسبی برای رساندن خودرو به دست مشتری واقعی نیست، میافزاید: «از اول مخالف روش قرعهکشی بودم، اما در کمیته خودرو تصمیم جمعی برای خودرو میگیرند و با مخالفت یک نفر کاری پیش نمیرود. قبول دارم که قیمت بازار روند کاهشی دارد و دلیل آن هم روند کاهشی قیمت دلار است. تاکنون ۸۰ درصد شرکتکنندگان در قرعهکشی سرمایهگذار بودند و به دنبال این بودند که در این طرحها شرکت کرده و پس از برنده شدن، خودروی موردنظر را فروخته و از این رویه سود زیادی ببرند.»
دبیر انجمن خودروسازان تأکید میکند: «از زمانی که طرح قرعهکشی را به راه انداختند، اعلام کردیم که این روش، روش درستی نیست.»
نعمتبخش میگوید: «شورای رقابت باید برای کاهش قیمت خودرو در کارخانه پاسخگو باشد. بهطور متوسط ارزبری خودروها ۲ هزار دلار است، فکر کنید ارز ۳۰هزار تومانی، ۲۰ هزار تومان شود؛ یعنی با یک حساب سرانگشتی ارز ۲ هزار دلاری ۲۰ میلیون تومان میشود و نشان میدهد ۲۰ میلیون تومان کاهش پیدا کرده است.»
وی میافزاید: «با ارزان شدن ارز، ۲۰ میلیون تومان قیمت خودرو کاهش مییابد، اما همچنان به دلیل بالا بودن قیمت مواداولیه خودروساز ضرر میکند، مگر قیمت مواداولیه مانند فولاد و مس کاهش پیدا کند و خودروساز به سود برسد، آن زمان حتماً قیمت را کاهش میدهیم.»
نزدیک شدن به نقطه تعادل قیمتی با عرضه و تقاضا
همچنین کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه استقبال مردم از پیشفروش خودروها کاهش یافته است، میگوید: «سال گذشته عرضه خودرو ۷ هزار و ۵۰۰ بود، درحالیکه تقاضا برای خودرو هزار و ۵۰۰ بود، تقریباً نصف تقاضای خودرو عرضه انجام میشد و همین امر باعث شد قیمت خودرو در کارخانه افزایش پیدا کند. اختلاف قیمت بین کارخانه و حاشیه بازار باعث شد قرعهکشی جذابیت پیدا کند و مردم برای سرمایهگذاری به سمت این روش خرید بروند و از طرفی این روش باعث افزایش تقاضای کاذب خودرو شد.»
ابوالفضل خلخالی میافزاید: اگر عرضه خودرو به نقطه تعادل هزار و ۵۰۰ برسد، روش قرعهکشی حذف خواهد شد. در سال ۹۶ تولیدی خودروسازان هزار و ۴۰۰ خودرو بود و به همین دلیل در آن سال قیمت خودرو در کارخانه و بازار یکی بود و در اصل قیمت خودرو متعادل بود. کاهش چشمگیر ثبتنام در طرحهای فروش خودرو با افزایش قیمت مصوب کارخانه و کاهش قیمت بازار باعث کاهش تقاضا در قرعهکشی شده و اینطور که مشخص است این طرح در آیندهای نهچندان دور تعطیل خواهد شد.
با بررسی آمار قرعهکشیهای بخشنامههای فروش مختلف سایپا، متوجه کاهش شدید تعداد افراد ثبتنامی در این بخشنامهها میشویم. برای درک بهتر این موضوع آمار چند قرعهکشی محصولات سایپا را مرور میکنیم: فروش فوقالعاده مرحله اول: تعداد کل نفرات: ۲۷۷/ ۹۹۲، فروش فوقالعاده مرحله دوم: تعداد کل نفرات: ۹۹۷/ ۷۱۷، فروش فوقالعاده مرحله سوم: تعداد کل نفرات: ۰۱۰/ ۴۴۳ بوده است.