سرویس اقتصاد جوان آنلاین: زعفران افغانستان بار دیگر مقام اول جایزه سه ستاره طلایی را از انستیتوی بین‌المللی طعم و مزه به دست آورد. وزارت تجارت افغانستان می‌گوید: «این کشور توانسته است فرآوری زعفران را بهبود بخشد و در بین ده‌ها کشور اعتبار کسب کند. زعفران افغانستان در سال‌های اخیر شهرت جهانی پیدا کرده و تصویری مثبتی از این کشور به جهان داده و به تدریج جای مزارع خشخاش را گرفته است.»
کارشناسان موفقیت زعفران افغانستان را مدیون ایران می‌دانند، چراکه پیاز زعفران ایرانی به افغانستان به شکل وسیع در حال قاچاق است و کشاورزان این کشور به رایگان در مزارع ایران آموزش دیده و تجربه ۳ هزار و ۵۰۰ ساله نیاکان ما را به کشور خود برده‌اند. موفقیت امروز افغانستان استفاده از فرصتی بوده که غفلت مسئولان کشورمان در اختیار آن‌ها قرار داده است و نمی‌توان از آن‌ها خرده گرفت، اما نگرانی بزرگ‌تری برای آینده زعفران اصیل ایرانی وجود دارد که غفلت از آن دیگر قابل بخشش نیست. در سال‌های اخیر دلالان چینی به شکل فعال در مزارع و بازار زعفران ایران حضور پیدا کرده و کار را به جای رسانده‌اند که برای سوجویی بیشتر از کشاورزان می‌خواهند زعفرانی به اصطلاح اتویی یا پرسی تولید کنند. این شکل از زعفران کلاله کشیده‌تری نسبت به زعفران معمولی دارد در نتیجه وزن آن نیز بیشتر است، اما از رنگ و طعم و عطر زعفران اصل دیگر خبری نیست. این اقدام دلالان چینی برای به‌دست آوردن سود بیشتر است که به قیمت فداشدن کیفیت و خوشنامی زعفران ایرانی تمام می‌شود، موضوعی که از سوی فعالان حوزه تولید و بازار زعفران به تهدید برای آینده زعفران ایرانی تعبیر می‌شود.
علی حسینی، عضو هیئت رئیسه شورای ملی زعفران در گفتگو با ایلنا درباره آنچه در حال رخ دادن برای زعفران اصیل ایرانی و از دست رفتن خوشنامی این گیاهان هزاران ساله است، گفت: «پیش از این نیز بار‌ها درباره حضور بی‌قاعده و قانون دلالان چینی در بازار زعفران کشور هشدار داده بودیم. آنقدر هشدار ما نادیده گرفته شد که حالا آن‌ها به خود اجازه دخالت در کشت زعفران کشورما را هم داده‌اند.»
وی ادامه داد: «تولید براساس سفارش و سلیقه مشتری خارجی به ویژه در بازار‌های بین‌المللی باب است، اما دلالان چینی به طور غیرقانونی در حال نابودی میراث هزاران ساله کشورمان هستند و کیفیت بی‌نظیر این گیاه ارزشمند را فدای سودجویی خود می‌کنند.»
به گفته حسینی، اقدامات اخیر دلالان چینی برای سودجویی بیشتر، به بهای از دست رفتن خوشنامی زعفران ایرانی تمام می‌شود که خسارات آن جبران‌ناپذیر است.
وی یادآور شد: «زعفران ایرانی به دلیل کیفیت و عطر و طعم بی‌نظیر هزاران ساله در جهان شهره بوده است و هرگونه دخل و تصور در آن به معنی از دست رفتن این جایگاه مهم است.»
حسینی در توضیح نوع جدید کشت زعفران که منجر به افزایش وزن و از دست رفتن کیفیت می‌شود، گفت: «در ابتدای فصل گیاه را تحت فشار قرار می‌دهند تا کلاله آن از حد معمول بلندتر، خشک و صاف شود، به این شکل از زعفران به اصلاح اتویی یا پرسی گفت می‌شود که با افزایش وزن کلاله کیفیت را از دست می‌دهد. به اعتقاد وی، این شکل از کشت زعفران تقلب است و هدفی جز سودجویی ندارد.»
حسینی جولان چینی‌ها در بازار و تولید زعفران را نتیجه عدم سیاست‌گذاری درست برای حفظ این میراث ارزشمند اجدادمان دانست و افزود: «ما می‌دانیم در پشت آنچه اکنون در زعفران ایرانی در حال رخ دادن است مافیای قدرتمند وجود دارد، اما اگر همت مسئولان باشد می‌توان در مقابل آن ایستاد.»
حسینی شناسنامه‌دار کردن زعفران‌های تولیدی کشور را راهکاری مؤثر برای مقابله با این اتفاق عنوان کرد و گفت: «شناسنامه‌دار کردن زعفران که سال‌هاست به دنبال آن هستیم تمام مشخصات تولید را شامل می‌شود و اجازه تقلب در این گیاه ارزشمند را به حداقل می‌رساند.»
حسینی همچنین خودداری از خام‌فروشی و فله‌فروشی را راهکار دیگر مقابله با این تقلب برشمرد و تأکید کرد: «قاچاق پیاز زعفران نیز آفت زعفران کشور و حراج منابع ملی است. اگر مسئولان نسبت به اتفاقاتی که در بازار و تولید زعفران در حال رخ دادن است هشیار نباشند بهای سنگینی را در این حوزه خواهیم داد. که بیش از همه کشاورزان مناطق خشک و محروم کشور بهای آن را با فقر بیشتر و از دست رفتن آیندشان می‌دهند.»
