سرویس جامعه جوان آنلاین: در شهر تهران ۱۲هزار و ۵۰۰ پارسل (بخش) روی پهنههای گسلی احداث شدهاند. ۱۵بیمارستان، ۳۶ مدرسه، شش وزارتخانه، ۹دانشگاه و مرکز آموزش عالی، ۶۶ برج، ۳۰ایستگاه آتشنشانی، یک انبار نفت و دو پمپ بنزین از این قبیلند. فارغ از آمارهای متفاوتی که از ساختمانهای ناایمن پایتخت از سوی مسئولان اعلام میشود، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور اعلام کرد با وجود مصوبه شورای عالی شهرسازی مبنی بر ممنوعیت ساخت و ساز، همچنان ساخت و ساز ناایمن ادامه دارد. مسئولان فقط اکتفا به اعلام آمارو ابراز تأسف میکنند و در بحث نظارت و رعایت قوانین، سازمانها و دستگاههای متولی و مسئول در حاشیه قرار دارند؛ در نتیجه روند مقاومسازی متوقف شده یا با حرکت لاکپشتی ادامه دارد. این بحران، آلودگی هوا نیست که تکیه بر باد داشتهباشد!
با وجود شناسایی گسلهای فراوان در جای جای شهر تهران، ساخت وساز در دورههای مختلف دولت و مدیریت شهری همچنان ادامه یافتهاست که در نتیجه آن، شهر تهران به شهر ناپایدار در برابر زلزله و سایر حوادث غیرمترقبه تبدیل شدهاست. در این خصوص عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهردار تهران در حاشیه مراسم بازدید از پروژه جدید ساختمانی پلاسکو اظهار کرد: براساس بررسیهای صورت گرفته بیش از هزار ساختمان در تهران با خطر جدی از نظر سازهای و ایمنی مشابه ساختمان سابق پلاسکو مواجه هستند و در این میان برخی از ساختمانهای دولتی نیز قرار دارند. امیدواریم هر چه زودتر مقاومسازی یا بازسازی آنها با همکاری شهرداری مناطق انجام شود تا دوباره شاهد وقوع سوانح و فجایعی مانند پلاسکو نباشیم.
اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور نیز در تازهترین اظهار نظر خود گفت: گسل شمال تهران به کرج وصل است و هر اتفاقی در این گسل رخ دهد، کرج نیز بینصیب نخواهد ماند. ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در کرج زندگی میکنند، هر بار با کسب اطلاعات بیشتر از گسل شمال تهران، نگرانیهای ما هم بیشتر میشود.
۱۲ هزار ساختمان نا ایمن در پایتخت
نجار در خصوص وضعیت ساخت و ساز روی گسل شمال تهران اعلام کرد: ۱۲ هزار پلاک سنگین در تهران که عمدتاً ساختمانهای بسیار بلندمرتبه هستند روی گسل است و با وجود مصوبه شورای عالی شهرسازی مبنی بر ممنوعیت ساخت و ساز در این منطقه هنوز هم شاهد ساخت و ساز هستیم. وی در خصوص اهمیت رعایت آییننامه ۲هزارو۸۰۰ در ساخت و ساز گفت: در زلزله سر پل ذهاب ساختمانی را در منطقه فولادی که بیشترین میزان زلزله در آن رخ دادهبود، مشاهده کردیم که حتی شیشههای آن هم نشکسته بود، چون آن ساختمان طبق آییننامه ۲هزارو۸۰۰ ساخته شدهبود. در روستای کوییک هم ما چنین موردی را مشاهده کردیم. وی افزود: یک متر بلندتر ساختن و انجام ندادن محاسبات باعث شد در یک خانه در همان کرمانشاه ۲۳ نفر جان خود را از دست بدهند.
مراکز مهم شهری روی گسل
در زمان زلزله لازم است مراکز و دستگاههای ارائهدهنده خدمات و امداد به حادثهدیدگان کمکرسانی کنند. متأسفانه بسیاری از مراکز مهم شهری در سالهای متمادی روی گسل یا در حاشیه گسلهای پرخطر احداث شدهاند. این امر سبب شدهاست تا این مراکز به جای خدماترسانی در بحران، خود به کمک نیاز داشته باشند. در همین خصوص محمد سالاری در مراسم رونمایی از کمپین «ساختمان ایمن؛ شهر ایمن» افزود: اگر در تهران و دیگر شهرها مجموعهای از چالشها و ابرچالشها وجود دارد، به دلیل بیتوجهی به انسانها است و همین مسئله شهرسازی و معماری را به یک چرخه باطل وارد کرد؛ چرخه باطلی که در آن، محدودیتهای سرزمینی و ظرفیتهای اکولوژیکی و طبیعی نادیده گرفتهشد. وی تأکید کرد که حتی طرحهای توسعه شهری و ضوابط شهرسازی و معماری مبتنی بر درآمدزایی تهیه شد و مبتنی بر همین چرخه باطل، شهر به محل تاخت و تاز و سوداگری و درآمدزایی صرف تبدیل شد.
وی با اشاره بر اینکه از ۳۳۳ بیمارستان شهر تهران، ۱۱۰ بیمارستان در شرایط ناایمن قرار دارد، گفت: بر اساس آنچه احصا شده، ۱۲ هزار و ۵۰۰ پارسل (بخش) روی پهنههای گسلی احداث شدهاند که از جمله شامل ۱۵ بیمارستان، ۳۶ مدرسه، شش وزارتخانه، ۹ دانشگاه و مرکز آموزش عالی، ۶۶ برج، ۳۰ ایستگاه آتشنشانی، یک انبار نفت و دو پمپ بنزین است.
سالاری گفت:: ۳۳ هزار ساختمان شناساییشده که از این تعداد ۶ هزار ساختمان کم خطر، ۲۳ هزار و ۵۰۰ ساختمان میان خطر، ۳ هزار و ۵۰۰ ساختمان پر خطر و ۱۲۰ ساختمان بسیار پرخطر هستند.
تکلیف دولت و مجلس در تصویب قانون یکپارچه ایمنی شهری
هر چند رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران معتقد است قانون یکپارچه برای ایمنی شهری نداریم و دولت و مجلس شورای اسلامی باید تدوین و تصویب این قانون را در اولویت قرار دهند، اما باید توجه داشت که همین قوانین (مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان) موجود هم به صورت دقیق در ساخت و سازها اعمال نمیشود. بازنگری در قوانین و ضوابط ساخت وساز و بهکارگیری سازنده اصلح و نیروی حرفهای میتواند جلوی سوءاستفاده و درآمدزاییهای کلان ناشی از ساخت وسازهای نا ایمن را بگیرد.