سرویس بین الملل جوان آنلاین: دونالد ترامپ بالاخره کاخ سفید را ترک کرد تا نزدیک به سه سال داستان خروج او از برجام وارد مرحله دیگری شود. جو بایدن گفته که قصد دارد به این توافق برگردد. اما اینکه بایدن و تیمش چطور به برجام برخواهند گشت، داستانی است جدا؛ داستانی که احتمالاً کش و قوس آن کمتر از خروج ترامپ از برجام نیست. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا در جلسه چهارساعته‌ای که سنای امریکا برای تأیید صلاحیت او گذاشت، گفت این را قبول دارد که «ایران بزرگ‌ترین حامی تروریسم است» و وعده کرد به دنبال توافقی «قوی‌تر و مستحکم‌تر» از برجام با ایران خواهد بود و از برجام فعلی به عنوان سکوی پرش بهره می‌برد.
روال اینطور است که سیاستمداران امریکایی قبل از ورود به قدرت با یک لحن صحبت می‌کنند و وقتی وارد قدرت می‌شوند یا اینکه آن را ترک می‌کنند، با لحنی دیگر. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه انتخاب شده جو بایدن هم از این گزاره مستثنی نیست. بلینکن ۵۸ ساله که در هفته‌های گذشته از او به عنوان مدافع بازگشت امریکا به برجام یاد شده، دیروز در جلسه سنای امریکا برای تأیید صلاحیتش به عنوان وزیر خارجه شرکت کرد؛ جلسه‌ای چهارساعته که بیشتر شبیه به جلسه اعتراف‌گیری است. ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی درباره این جلسه منتشر شده که لیندسی گراهام در حال سؤال و جواب از اوست. گراهام می‌پرسد: «آیا ایران را همچنان بزرگ‌ترین حامی تروریسم می‌دانید» که بلینکن جواب می‌دهد: «بله همین است.» گراهام بلافاصله می‌پرسد: «و آیا اسرائیل را دولتی نژادپرست می‌دانید؟» و بلینکن می‌گوید: «خیر اینطور نیست.»
این پرسش و پاسخ که بیشتر شبیه پرسش از اصول اعتقادات درباره سیاست خارجی است، با بحث درباره ایران ادامه پیدا می‌کند که البته بخش مهمی از آن مربوط است به برجام؛ توافقی که جو بایدن گفته که به آن بازخواهد گشت. بلینکن مختصات بیشتری درباره نحوه بازگشت بایدن به این توافق ترسیم کرده و گفته که به دنبال توافقی «مدت‌دارتر و قوی‌تر» خواهد بود. بلینکن گفت که بایدن در صورت پایبندی ایران به تعهداتش به توافق هسته‌ای باز می‌گردد، ولی تأکید کرد: «اما ما آن را با متحدان و شرکای‌مان که باز هم طرف ما قرار خواهند گرفت، به عنوان سکویی برای رسیدن به توافقی مدت‌دارتر و قوی‌تر به کار خواهیم گرفت.»
به گفته بلینکن، توافق جدید باید دربرگیرنده فعالیت‌هایی باشد که او آن‌ها را «فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران» در منطقه نامید.
هماهنگی با اروپا، اعراب و تل‌آویو
وزیر خارجه بایدن گفته که طبق گزارش‌های علنی، زمان گریز، یعنی مدتی که طول می‌کشد ایران مواد شکافت‌پذیر کافی برای یک سلاح تولید کند، از بیش از یک سال، چنان که تحت شرایط توافق هسته‌ای بود، به سه یا چهار ماه کاهش یافته است. این بخش از سخنان بلینکن، طعنه‌ای غیرمستقیم به دولت ترامپ است که به ادعای او و تیم بایدن، با خروح از توافق، زمان گریز ایران را کوتاه کرده است. ظاهراً به همین خاطر است که او گفته که دولت جدید امریکا «مسئولیتی ضروری» دارد که هر کاری می‌تواند برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای انجام دهد. بلینکن همچنین برخلاف ترامپ که یکجانبه از برجام خارج و زمینه‌ساز انزوای بین‌المللی امریکا شد، قصد دارد، مقابل ایران از چندجانبه‌گرایی استفاده کند و تأکید کرده که واشنگتن پیش از بازگشت احتمالی به توافق هسته‌ای با ایران با متحدان خود در منطقه خلیج فارس و اسرائیل مشورت خواهد کرد. او با بیان اینکه در رابطه با اقدامات خود در چارچوب توافق هسته‌ای و احتمال بازگشت امریکا یا دستیابی به توافق دیگری با تل‌آویو و همپیمان عرب خویش در منطقه خلیج فارس تفاهم خواهند کرد، هماهنگی با آن‌ها را یک اولویت اساسی خواند. دیروز تقریباً همزمان با این موضع بلینکن، جوزف بورل، کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم گفت: «همکاری‌ها با واشنگتن درخصوص توافق هسته‌ای ایران باید تقویت شود.»
علاوه بر اروپاییان، رویترز از قول سه منبع دیپلماتیک نوشته که محمدبن سلمان، ولیعهد جوان عربستان سعودی هم به شدت تلاش می‌کند در موضوعاتی همچون دشمنی با ایران و همین‌طور مسائل منطقه‌ای خود را رهبری قابل اطمینان به جو بایدن نشان دهد.
لفاظی گزینه پنتاگون
گزینه رئیس‌جمهور امریکا برای وزارت دفاع هم دیروز با متهم کردن تهران به ثبات‌زدایی در منطقه غرب آسیا، مدعی شد ایران نیرو‌های امریکایی و متحدان آن در منطقه را تهدید می‌کند. «لوید آستین» ژنرال بازنشسته امریکایی مدعی شد ایران تهدیدی برای متحدان امریکا در منطقه غرب آسیا و نیرو‌های مستقر این کشور در منطقه است. او هم این سخنان را در جلسه تأیید صلاحیتش در سنا بیان کرده و می‌گوید: «ایران همچنان یک عنصر ثبات‌زدا در منطقه است... این [کشور]تهدیدی برای شرکای ما در منطقه و آن دسته از نیرو‌هایی است که در منطقه مستقر کرده‌ایم». وی در ادعا‌های خود افزود: «اگر ایران روزی به توانمندی اتمی برسد، مقابله کردن با بیشتر مشکلاتی که با آن در منطقه مواجه هستیم، به دلیل این مسئله دشوارتر خواهد شد.» این مواضع دو وزیر بایدن، نشان می‌دهد، دولت جدید امریکا در صورت بازگشت به برجام نیز فشار‌ها را بر ایران حفظ خواهد کرد. ریچارد گولدبرگ، مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی که مشاور دولت ترامپ بوده معتقد است قانونگذاران کنگره مانع از لغو تحریم‌های سپاه پاسداران خواهند شد. همچنین به نظر او بعید است که کنگره حاضر شود فشار‌های مالیِ تحمیل شده بر ایران را که با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای طراحی شده، لغو کند.
رابرت مالی، نماینده ویژه امریکا در امور ایران می‌شود
همزمان با روی کار آمدن دولت جدید امریکا، یک رسانه صهیونیستی گزارش داده جو بایدن قصد دارد رابرت مالی، از مقام‌های دولت سابق امریکا که در مذاکرات هسته‌ای با ایران هم نقش داشته را به عنوان نماینده ویژه دولت در امور ایران منصوب کند.
پایگاه «جوئیش‌اینسایدر» دیروز این خبر را به نقل از منابعی که از برنامه جو بایدن در این خصوص مطلع هستند گزارش داده است. او در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما، رئیس‌جمهور اسبق امریکا یکی از اعضای شورای امنیت ملی امریکا بود. رابرت مالی از فوریه ۲۰۱۴ تا ژانویه ۲۰۱۷ یکی از اعضای تیم امنیت ملی دولت باراک اوباما بود. او سال ۲۰۱۵ از سوی اوباما به عنوان مشاور ویژه رئیس‌جمهور در مسائل خاورمیانه تعیین شد. مالی بعد از جدا شدن از دولت باراک اوباما به عنوان رئیس «گروه بین‌المللی بحران» منصوب شد و تاکنون در این سمت حضور داشته است. تیم انتقال قدرت بایدن به درخواست جوئیش‌اینسایدر پاسخ نداده و گفته در حال حاضر اعلامیه‌ای در این خصوص ندارد. رسانه صهیونیستی انتصاب مالی به این سمت را به تلاش جو بایدن برای دیپلماسی با ایران ارتباط داده است. انتخاب احتمالی رابرت مالی به عنوان مسئول میز ایران در کاخ سفید، درحالی است که بسیاری از گزینه‌های دولت جو بایدن، در مذاکرات هسته‌ای ایران در دوران اوباما حضور داشتند و ترکیب کابینه بایدن، به نوعی برجامی بسته شده است تا بزرگ‌ترین مسئله دولت امریکا را پس از خروج این کشور از توافق هسته‌ای ۱+۵، بار دیگر به مدار قبلی برگردانند.
