سرویس جامعه جوان آنلاین: دانشجویان قرار است بعد از فارغالتحصیلی وارد عرصههای جدیتری شوند. تا الان شرایط به گونهای بود که والدینش هزینههای او را تأمین کردهاند، دانشگاه هم خوابگاه، سرویس، غذا، اینترنت، امکانات ورزشی و ... را فراهم کرده است. خبری هم از مسئولیت جدی و آنچنانی نیست. اما دانشجو بعد از فارغالتحصیلی با واقعیتهای جدیدی مواجه میشود. اول از همه متوجه میشود که به عنوان یک تحصیلکرده و دانشآموخته، خانواده و اطرافیان از وی توقع دارند که کمکم مسئولیتهای جدیدی را عهدهدار شود و مسئولیت بخشی از درآمد خود را باید به دوش بکشد، دنبال کار برود یا در شغل یا کار والدین مسئولیتهای جدیتر و بزرگتری را بر عهده گیرد، دیگر در خانواده یک فرد مصرفکننده و دریافتکننده خدمات نباشد و به ایفای نقش مسئولیت برجستهای بپردازد و بخشی از بار خانواده را بر دوش گیرد. همه اینها صرفاً مسئولیتهای فردی و خانوادگی است که علاوه بر اینها یک جوان دانشآموخته باید در جامعه هم بتواند ایفای نقش مسئولیتی داشته باشد و آمادگی این را پیدا کند که اگر در قالب یک شغل دولتی یا خصوصی وارد عرصهای از فعالیتهای اجتماعی شد، بتواند بار این مسئولیت را به بهترین نحو ممکن به دوش بکشد. حال اگر دانشجو در دوران دانشجویی بتواند مهارتهای لازم و روحیه مسئولیتپذیری را در خود تقویت کند، به بهترین نحو ممکن از پس مسئولیتهای بزرگتر هم بر میآید و بالعکس. اگر دانشجو نتواند روحیات و توانمندیهای لازمه در مسئولیتپذیری را در خود ایجاد یا تقویت کند، قطعاً در محیطهای بعدی هم با چالشهای زیادی مواجه خواهد شد و به سختی ممکن است از پس آن مسئولیتها برآید.
البته این به معنی آن نیست که هر کس وارد عرصه فعالیتهای دانشجویی و تشکیلاتی نشد، نمیتواند مسئولیتپذیر باشد. بحث سر این مسئله است که فرصتی که در این مراکز و محیطهای سالم فراهم شده، باید غنیمت شمرده شود تا آزمون و خطا در همین دوره دانشجویی انجام شود و جوان بعد از فارغالتحصیلی دیگر دچار آزمون و خطا نشود، زیرا تا زمانی که دانشجو، هنوز دانشجوست همه به رفتارها و حرکات وی با عینک دانشجویی نگاه میکنند و لذا خطاها یا اشتباهات رخ داده را هم پای حساب دانشجو بودن و کم تجربه بودن مینویسند. اما بعد از فارغالتحصیلی این عینک چشمپوشیها برداشته میشود و گاهی اولین اشتباه، آخرین اشتباه است و علاوه بر آسیب زدن به جامعه، باعث از دست رفتن فرصتهای زیادی هم میشود.
هیچ مکانی و محفلی مناسبتر از محافل سالم دانشجویی و تشکلهای اسلامی مطمئن، برای تمرین مسئولیتپذیری نیست. برگزاری یک مراسم سخنرانی ساده یا تهیه یک نشریه یا یک اردو و هر فعالیت دیگر دانشجویی که طی آن به هر یک از اعضا یک مسئولیت داده میشود و مسئول ارشد از سایرین پیگیر نحوه انجام دقیق مسئولیتشان است اگر درست انجام شود، استعداد خفتهای به نام «مسئولیتپذیری» را در درون دانشجویان بیدار میکند. اینکه به فردی گفته میشود مثلاً طی یک هفته فلان سخنران را برای این همایش هماهنگ کن یا فلان مقاله را با این محور آماده کن و ... و در ادامه از وی گزارش روند کار درخواست میشود، این سلسله وقایع به سادگی هر چه تمامتر در حال تمرین دادن مسئولیتپذیری به آن فرد است. فرد یاد میگیرد علاوه بر اینکه در قبال نیازهای فردی خود مسئولیتهایی بر عهده دارد، در قبال دیگران و جامعه خود هم مسئولیتهایی باید بر عهده گیرد. مقام معظم رهبری مد ظلهالعالی فرمودند:جوانهای عزیز! خودتان را قوی کنید و عزم راسخ را در درون خودتان پرورش دهید؛ شما مسئولیتهای سنگینی را بر دوش دارید.
*دبیرکل اسبق اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان کشور و عضو هیئت علمی دانشگاه