سرویس اقتصادی جوان آنلاین: برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند دولتهای یازدهم و دوازدهم از ابتدا برنامه خاصی برای اقتصاد ایران به جز رفع تحریمها و جذب سرمایهگذاری خارجی از طریق دنبال کردن مذاکرات هستهای نداشتهاند، از این رو در چند ماه باقیمانده به پایان دولت نیز، مقامات دولتی همچنان روی مقوله احتمال رفع تحریمها و احیای مجدد برجام مانور میدهند به ویژه آنکه تا انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری نیز کمتر از چهارماه بیشتر باقینمانده است.
در حالی که موضع مقامات امریکایی در رابطه با برجام پیش از این به صراحت عنوان شده است و طرفهای غربی به دنبال بسط برجام به موضوعاتی، چون هستهای مجدد، موشکی و دفاعی، رفتار ایران در منطقه و حقوق بشر هستند و ترامپ نیز تحریمهای تروریسمی را اشاعه داد، دولت و رسانههای دولتی بر این باورند غرب راهی جز احیای مجدد برجام ندارد، از این رو در آستانه انتخابات ریاست جمهوری پیوسته به مردم نوید میدهند که مقاومت اقتصادی پاسخ داد و تحریمها به زودی برطرف و دسترسی ایران به داراییهای خارجی بلوکه شدهاش برقرار خواهد شد. اشاعه تصورات دولت در رابطه با رفع تحریمها و احیای مجدد برجام موجب شده است تا وضعیت بلاتکلیفی در بازارها همچنان برقرار باشد.
البته شاید هدف دولت از ایجاد امید در جامعه ممانعت از خروج سرمایه از کشور یا تشویق سرمایهگذاران به سرمایهگذاری در ایران باشد، اما از آنجایی که بعد از امید آفرینیهای دولت در رابطه با رفع تحریمها و احیای برجام و آزادسازی درآمدهای بلوکه شده ایران در بانکهای خارجی، محدودیتها همچنان به قوت خود باقی میماند، این وضعیت موجب بیاعتمادی به اظهارات دولتیها شده است.
همزمان با تغییر دولت در امریکا مقامات دولتی در ایران پیوسته از احتمال رفع سریع تحریمها و احیای برجام سخن میگویند و در همین راستا شاهد رشد بیانضباطیهای مالی دولت هستیم، بهطوری که استقراض انجام گرفته از محل انتشار اوراق بدهی در بازار فرابورس حداقل ۱۲۰هزارمیلیارد تومان میباشد و تورم نیز در این میان با رشد قابل ملاحظهای روبه رو شده است. بهطور نمونه در شرایطی که برداشت مقامات بانک مرکزی از جلسه با مقامات کره جنوبی مثبت بود و اینگونه اظهار شد که گشایش در رابطه با دستیابی به داراییهای بلوکه شده ایران در بانکهای کره جنوبی ایجاد شده است، مقامات کرهای عنوان کردند دسترسی به بخشی از داراییهای ایران در بانکهای این کشور با مشورت امریکاییها انجام خواهد شد. البته پیش از این نیز مقامات بانک مرکزی بعد از دیدار با مقامهای عراقی مدعی شده بودند دسترسی ایران به داراییهای ارزی بلوکه شده برقرار شدهاست، اما گذر زمان نشان داد گویا در این رابطه همچنان محدودیتها برقرار است. در دویست و ششمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت که روز سهشنبه به ریاست حجت الاسلام حسن روحانی، رئیسجمهور تشکیل شد، رئیس کل بانک مرکزی گزارشی از مذاکرت اخیر خود و توافقهای به دست آمده با نمایندگان کشورهای کرهجنوبی، ژاپن، عراق و عمان درخصوص نحوه استفاده از منابع بانک مرکزی در این کشورها ارائه کرد. رئیسجمهور با اشاره به گزارش رئیس کل بانک مرکزی از توافق انجام شده با کشورهای کره جنوبی، ژاپن، عراق و عمان در خصوص آزادسازی منابع ارزی ایران گفت: اکنون شاهد طلیعههای امیدبخش شکست دشمن در جنگ تحمیلی اقتصادی و ناکارآمدی تحریمها هستیم و مقاومت حداکثری مردم در برابر این جنگ تمام عیار دشمن به ثمر نشسته است. روحانی افزود: از جمله این ثمرات آزادسازی منابع ارزی به ناحق و غیرقانونی بلوکه شده ایران است که بیتردید گشایشهایی را در فضای اقتصادی کشور فراهم میکند.
وی با تأکید بر الزامات و اقتضائات مدیریت دوره بازآفرینی پس از جنگ تحمیلی اقتصادی گفت: انسجام و وحدت کلمه اولویت نخست دوره بازآفرینی و متمرکز کردن همه انرژیها و اقدامات در جهت رفع آسیبها و زیانهای دوره جنگ است. رئیسجمهور تصریح کرد: هر نوع تنش و درگیری و هر اقدامی که به ثبات و استحکام و آرامش اقتصادی لطمه بزند، خیانت با هدف آسیب زدن به زندگی مردم و اقتصاد کشور است. ئیسجمهور با بیان اینکه باید ایران را به عنوان کشوری قابل اعتماد و پیشبینی پذیر در حوزه تعاملات بینالمللی و تجاری معرفی کنیم، تأکید کرد: باید با استفاده از تجربه موفق تجارت ترجیحی با اوراسیا حضور ایران را در بازارهای جدید و همکاری در زمینه سرمایه گذاری، حمل و نقل، تهاتر و روابط بانکی، انرژی و ورود به دیگر ترتیبات تجاری، منطقهای و جهانی گسترش دهیم. گفتنی است بازارهای داخلی این روزها همچنان در بلاتکلیفی برجامی به سر میبرند هر چند نرخ دلار به دنبال خوشبینی نسبت به رفع تحریمها از کانال ۲۵ هزار تومان به کانال ۲۴هزار تومان نزول کرد و به دنبال آن نیز نرخ طلا تعدیل شد، اما روز گذشته همزمان با انتشار مواضع مقامات کره جنوبی و همچنین رئیس سازمان بینالمللی انرژی اتمی به اصطلاح فعالان اقتصادی، بازار بهطور مجدد سفت کرد، این در حالی است که بلاتکلیفیهای برجامی قدمتی هفتساله دارد و متأسفانه برنامه مشخصی برای بهبود وضعیت اقتصاد ایران از سوی دولت اعمال نشده است.