تشکیل گروههای جهادی از چه سالی در برنامه سازمان بسیج سازندگی قرار گرفت؟
در دهه ۷۰ حدود ۴۹گروه جهادی وجود داشت، اما حالا تعداد آنها به ۴۲هزار گروه جهادی شناسنامهدار در کشور رسیده است.
به جرئت میتوان نقطه عطف فعالیتها را در دیدار رهبر معظم انقلاب با جهادگران در مرداد سال ۹۸ دید. قبل از این دیدار در تمام ایران ۱۲هزار گروه جهادی داشتیم، اما از تابستان سال گذشته تا کنون ۳۰هزار به این مجموعه اضافه شدهاست.
آیا با افزایش گروههای جهادی، تغییری در مأموریتهای آنها هم ایجاد شد؟
بله، یکی از ویژگیهای گروههای جهادی تخصصی شدن آنهاست. به صورت ویژه فعالیت و مأموریت جهادگران از تابستان سال گذشته تغییر زیادی داشت و پیام ۹ بندی رهبر معظم به جوانان جهادگر چشماندازی برای گام نهادن در گام دوم انقلاب اسلامی بود. یکی از مهمترین مفاد پیام رهبر انقلاب، مسئولیتپذیری جوانان جهادی بود. به این صورت که از ساخت دیوار و سقف خانه محرومان نباید غافل شد، اما جهادگری باید بهعنوان یک تفکر و فناوری فرهنگی انقلاب معرفی شود. همانطور که رهبر معظم انقلاب هم به این موضوع اشاره کردند، اکنون ۵۰۰هزار جهادگر در کشور داریم که کار محرومیتزدایی را برعهده دارند. بسیج سازندگی یک تشکل نیست بلکه یک تفکر است.
در جایی گفته بودید که کار بسیج تسهیلگری است، نه تسخیرگری، در این مورد توضیح بدهید.
از مهمترین وظایف و مأموریتهای ما این است که خدمت به مردم را پیگیری کنیم و به دنبال اعتبار و اختیار برای رقابت با دستگاههای اجرایی کشور نیستیم. به نظر من اکنون وقت این نیست با هم رقابت منفی داشته باشیم. مثلاً در زمان زلزله، سیل یا دیگر حوادث غیرمترقبه، به جمعیت جهادگران افزوده میشود. یعنی خدمترسانی به مردم نیاز به یک پایگاه بسیج و دور هم جمع شدن ندارد بلکه افراد خودشان علاقه دارند تا به هموطنان آسیبدیده خدمت کنند و تلاش ما نیز برای هموارسازی این راه است. در مسیر جهاد، اردو، گروه، حرکت، جریان، فناوری فرهنگی و جبهه جهادی وجود دارد که برای هر کدام باید نقشه راه متفاوتی تعریف شود.
امروز بسیج سازندگی را بیشتر با کارهای عمرانیاش میشناسند. در شرح وظایف و مسئولیتهای این سازمان چه تعریفی آمده است؟
درست است که اقدامات فیزیکی بیش از هر کار دیگری به چشم میآیند، اما وظایف ما کارهای دیگری نیز است. با تخصصی شدن گروههای جهادی مسئولیتها و خدمات هم تغییر کرد. به عنوان مثال یک گروه جهادی در خوزستان در هر منطقه در یک کد ارتفاعی قرار دادند که میزان آب و فاضلاب را بررسی میکند. اهمیت کار اینها اینجاست که میتواند از وقوع سیل جلوگیری کند و قبل از وقوع هشدارهای لازم را میدهد. از سوی دیگر یک گروه جهادی در کشور اقدام به بررسی قوانین و نحوه اجرا میکند که یک دستگاه در اجرای قانون و توزیع بودجه چه عملکردی داشته است. اگر کوتاهی انجام شود به مراجع ذیربط اطلاع میدهد تا مشکل در آن زمینه برطرف شود. گروه جهادی دیگری نیز با حضور در یک منطقه محروم متوجه میشود خانههای آنها فاقد سند است و هر لحظه ممکن است سرپناهشان را از دست بدهند. این گروه با پیگیریهای فراوان در حال دریافت سند است.
اینها مثالهایی از تنوع خدمات گروههای جهادیست که هیچ وقت نه به چشم میآیند و نه کسی در موردشان حرف میزند و گزارش تهیه میکند. یک زمانی خطشکنی و حضور در جبهههای حق علیه باطل جهاد بود و اکنون تدفین افراد مبتلا به کرونا.
در بحث اقتصاد مقاومتی، جهادگران شما در زمینه صنایع تبدیلی اقدامات خوبی داشتهاند. آیا برای ادامه این کار برنامهریزی شده است؟
وقتی به دنبال ایجاد قطبهای صنایع تبدیلی به صورت تخصصی رفتیم، متوجه شدیم چقدر پتانسیل در استانهای مختلف وجود دارد. کار ما با این سؤالها که سوهان قم و گلاب قمصر کاشان چگونه معروف شد و چرا این شهرها را به نام یک محصول میشناسند؟ آغاز شد و تاکنون بیش از ۸۰۰ قطب صنایع تبدیلی شناسایی کردهایم که ۴۳۵ قطب راهاندازی شده است. کمشچه اصفهان در کار نانپزی است و در این شهرستان نان سنتی خشک تولید میکنند. تولید نان گسترش پیدا کرده و۲۰ نوع نان دارند که ۱۳ نوع آن ثبت ملی است. اکنون ۳۰۰ کارگاه در این شهر وجود دارد و ۱۳۰۰ خانوار در آنها مشغول هستند. همه این کارگاهها سهشیفته در حال فعالیتند و همه زنجیره ارزش در این شهر قرار دارد، اما کارخانه آرد در این شهر نیست. اگر دولت و نهادهای اجرایی به دنبال ایجاد اشتغال و ایجاد زنجیره ارزش هستند، باید برای تأسیس کارخانه آرد اقدام کنند. این نان اکنون در سبد صادرات کشور قرار دارد و هیچ کمکی از سوی دولت به آنها نشده است. سردرود تبریز دارای ۴۰۰ کارگاه تابلوفرش است که در هر کارگاه ۴۰ نفر شاغل هستند و این شهرستان هزار کارگاه خانگی دارد. ما به عنوان بسیج این کارگاهها را به مراکز مختلف معرفی میکنیم. اما واقعاً به این موارد توجه نکردهایم. یکی از مشکلات این کارگاهها تغییر رنگهای وارداتی بود که فرشها را خراب میکرد. این همه مرکز پژوهشی در این کشور داریم، اما هیچ مرکزی به کمک آنها نیامد. خودشان به این خودکفایی رسیدهاند و به این فناوری دست پیدا کردهاند که چگونه رنگ نخ تغییر نکند. بسیج سازندگی برای کمک به اقشار مختلف ورود کرده و دار قالی، نخ و آموزش رایگان میدهد و بعد از بافت از آنها خریداری میکند.
در سمیرم اصفهان با ایجاد قطب صنایع تبدیلی، چند هزار تن سیبی را که کیفیت بالایی نداشته و هر سال خراب میشدند، به سرکه تبدیل کردیم که ارزشافزوده شش برابری دارد.
آیا برای ایجاد اشتغال در سال آینده برنامهای دارید؟
یکی از مواردی که بسیج سازندگی به آن ورود کرده صنعت بستهبندی است. سالانه حدود ۲۰هزار شغل پایدار در این زمینه ایجاد میشود.
در تبصره ۱۶ بودجه ۱۴۰۰ آمده که برای ایجاد هر شغل پایدار ۵۰میلیون تومان اعتبار در نظر گرفته شود که کمیسیون تلفیق با این موضوع موافقت کرده و امیدواریم در صحن علنی نیز مورد توجه نمایندگان قرار گیرد. ما تعهد میکنیم به ازای هر ۵۰ میلیون تومان یک شغل پایدار تحویل دهیم.