سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: مالکان و مدیران سینما‌های قدیمی معتقدند فعالیت سینما‌های تک‌سالنه از نظر اقتصادی دیگر توجیهی ندارد و اگر شرایط به همین منوال باشد، معدود سینما‌های قدیمی نیز به جمع سینما‌های تعطیل‌شده و فراموش شده خواهند پیوست.
«پارس» با تعطیلی می‌جنگد
کرونا به تعطیلی سالن‌های سینما سرعت بیشتری داده و چند سینمای مشهور پایتخت را در یک قدمی تعطیلی قرار داده است.
در حاشیه جنوب غربی میدان انقلاب، دو سینمای قدیمی وجود دارد: سینما مرکزی و سینما پارس؛ سینما‌هایی که در کنار سینما بهمن جزئی از هویت میدان انقلاب به شمار می‌روند. مرتضی شایسته، مدیر سینما پارس و تهیه کننده سینما می‌گوید، این سینمای قدیمی بیش از ۱۰ سال است که ضرر می‌دهد. شایسته درباره شرایط فعلی سینما پارس می‌گوید: «متأسفانه ۱۰سال است که در سینما پارس متحمل ضرر و زیان هستم، اما تنها دلیل سرپا نگه داشتن و روشن ماندن چراغ این سالن علاقه‌ای است که به سینما دارم و تمام همکاران من همین احساس را دارند و با علاقه و عشق است که کار می‌کنیم.
وی تصریح می‌کند: هنوز به این قطعیت نرسیده‌ام که سینما پارس را تعطیل کنم. ۱۰ سال است که دخل و خرج این سینما پاسخگو نیست.
شایسته درباره تصمیم سینماداران برای تعطیلی سینما‌های تک سالنه و اقدام قضایی برای تغییر کاربری می‌گوید: من هم این خبر تلخ را شنیده‌ام که برخی از همکارانم توان تحمل ضرر و زیان را ندارند و با مراجعه به قوه قضائیه خواهان تغییر کاربری شده‌اند. سینما پارس هم در منطقه میدان انقلاب واقع شده که بیشتر منطقه تجاری و کسب و کار است، اما هنوز به قطعیت برای تعطیلی سینما نرسیده‌ام. شرایط مدیریت و روشن نگه داشتن سالن‌های تک‌سالنه سخت بود که با این بیماری کرونا و تعطیلی سینما‌ها سخت‌تر شده است.»
خداحافظ «عصر جدید»
اشاره مدیر سینما پارس به تصمیم مدیران سینما «عصر جدید» است. عبدالله علیخانی و محمدحسین فرحبخش، از فعالان شناخته شده تولید و پخش فیلم و مالکان سینمای قدیمی «عصر جدید» حدود یک ماه پیش از تصمیم خود برای تعطیلی این سینما خبر دادند. علیخانی در مصاحبه‌ای درباره این تصمیم می‌گوید: «من و آقای فرحبخش ۱۱سال است که این سینما را خریداری کرده‌ایم، چون سینما علاقه ما بوده، اما الان با این وضعیت نمی‌دانیم باید چه کنیم و برای رسیدن به تصمیمی قطعی آن را تعطیل خواهیم کرد.» علیخانی با اشاره به سابقه طولانی فعالیت این سینما و جایگاهی که داشته، معتقد است برای حفظ این سینما‌های قدیمی باید فکری اساسی شود.
محمد قاصداشرفی، رئیس انجمن سینماداران در واکنش به تصمیم مدیران سینما عصر جدید برای تعطیلی این سینمای قدیمی می‌گوید: «درباره سینما عصر جدید باید بگویم که مالکان این سینما نامه‌ای را برای تقاضای تغییر کاربری به وزارت ارشاد فرستاده‌اند، چون سینما فروش و سوددهی نداشت و برخی ماه‌ها حتی ضرر هم پرداخت می‌کردند. به هر حال هزینه آب و برق و گاز و کارکنان مجموعه کم نیست و در مجموع هزینه نگهداری سینما را بالا می‌برد. بخش خصوصی مگر چقدر توان دارد که بتواند یک سینمای قدیمی را نگهداری کند و اگر حمایت‌های درستی با هدف حفظ این سینما‌ها صورت بگیرد، می‌توان امیدوار بود تعطیلی برای سینما‌ها رخ ندهد.»
چشم‌انتظار کمک دولتی
قاصداشرفی حمایت‌های ویژه ستاد ملی کرونا را عاملی برای نجات سینما‌ها عنوان می‌کند؛ موضوعی که گویا قرار است از سال آینده اجرایی شود. در شرایطی که مالکان سینما‌های بخش خصوصی در ایران چشم‌انتظار رسیدن کمک‌های دولتی هستند، در کالیفرنیای ایالات متحده نیز چندین سالن قدیمی سینما به خاطر ضرردهی ناشی از کرونا برای همیشه تعطیل شده‌اند و دادگاه‌های ایالتی در حال رأی دادن برای تغییر کاربری این سالن‌ها هستند. برای نمونه در «نیوهمپشایر» دادگاه رأی داده است که سینمای تعطیل شده «Eastfield Mall» به عنوان سالن برگزاری دادگاه و جلسات هیئت منصفه استفاده شود، با این حال، مقامات ایالتی در تلاش هستند از بسته شدن دیگر سالن‌های سینما جلوگیری کنند. آن‌ها کمک ۷۵ هزار دلاری برای جلوگیری از بسته شدن سالن‌های سینما در نظر گرفته‌اند.
پیشنهاد برای پاتوق شدن سینما‌ها
بابک کریمی، بازیگر سینما در یک مصاحبه پیشنهاد خود را برای جلوگیری از تعطیلی سینما‌های قدیمی ارائه می‌دهد. کریمی با اشاره به مشاهداتش از نوع فعالیت سینما‌ها در اروپا می‌گوید: «بر اساس سینما‌هایی که در فرانسه و ایتالیا دیده‌ام، معتقدم سینما دیگر نمی‌تواند فقط یک سینما باشد، چون در خانه و با موبایل هم می‌توان فیلم دید. سینما باید یک مکان گردهمایی باشد، مثل همان اتفاقی که در کافه‌ها رخ می‌دهد، یعنی باید جایی باشد که کتابخانه‌اش به راه باشد، کافه‌اش باشد، دی‌وی‌دی فروشی‌اش و سالن اکرانش هم به راه باشد. همه این‌ها کنار هم می‌تواند یک مکان چند کاربردی را به وجود آورد. من اگر یک سینمای قدیمی داشتم کاری می‌کردم که برای هر بخشی از آن ساختمان یک «اتفاق» فرهنگی و تجاری بیفتد، اما نه به آن شکلی که در پاساژ‌ها می‌بینیم. منظور من این است که هر کدام از سینما‌های قدیمی برای ادامه حیات باید یک هویت داشته باشند تا به پاتوق تبدیل شوند. باید مشخص شود برای چه سلیقه‌ای باقی مانده‌اند. اگر برای همه انواع سلیقه‌ها باشد چندان ماندگار نخواهند بود، اما اگر شما همانطور که یک کافه را بنا به سلیقه خود پاتوق می‌کنید، برای سینما هم چنین چیزی داشته باشید، دیگر آن وقت نبود تماشاگر معضل نمی‌شود.»
تا پیش از همه‌گیری کرونا چند سالن قدیمی سینما در تهران از جمله سینما «بلوار» و «قیام» به عنوان محل نمایش تئاتر تلاش داشتند با اجرای تئاتر‌های کمدی و طنز، جبران نبود مخاطب سینما را در جذب مخاطب تئاتر داشته باشند که البته فراگیری کرونا باعث شد چنین فعالیت‌هایی نیز تعطیل شود. صاحبان سینما اکنون امیدوارند تصمیمات دولت بتواند آن‌ها را از گذرگاه کرونا به سلامت عبور دهد، اما به نظر می‌رسد راهکار استفاده چندگانه از سینما‌ها و ایجاد پاتوق‌های فرهنگی پیشنهاد قابل اجرایی برای نجات سالن‌های قدیمی سینما باشد، به خصوص اینکه در شهری مانند تهران تعداد سینما‌های تعطیل شده زیاد و سرانه فضا‌های فرهنگی کم است.
