سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس، به رغم اینکه امسال کرونا چالش مهمی پیش روی فعالیت‌های هنری شده بود، توانست با برگزاری هفدهمین جشنواره تئاتر مقاومت، سال پرکاری داشته باشد. حمید نیلی، دبیر این انجمن در گفتگو با «جوان» از اتفاقات امسال و افق پیش روی تئاتر دفاع مقدس در سال آینده می‌گوید.
امسال به رغم پاندمی کرونا و تعطیلی اکثر فعالیت‌های هنری، انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس تقریباً سال پرکاری را پشت سرگذاشت، شاخص‌ترین فعالیت انجمن در سال ۹۹ از نظر خودتان کدام بود؟
برجسته‌ترین اتفاقی که در سال ۹۹ در حوزه انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس رخ داد، برگزاری هفدهمین جشنواره سراسری تئاتر مقاومت بود که خدا را شکر به خوبی به انجام رسید و فقط اندک تغییری در زمان اختتامیه داشتیم، وگرنه همه چیز طبق زمانبندی انجام شده رخ داد. شاید بتوان گفت هفدهمین جشنواره تئاتر دفاع مقدس، اولین «ایونت» و جشنواره‌ای بود که خط‌شکنی انجام داد تا بقیه جشنواره‌ها بتوانند خیلی راحت‌تر و بر اساس یک داشته و تجربه جشنواره مقاومت کار خود را به سرانجام برسانند.
برگزاری آنلاین جشنواره تئاتر دفاع مقدس، تجربه جدیدی بود، آیا از این ظرفیت برای سال آینده نیز استفاده می‌کنید؟
قطعاً نگاه انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس به اجرای زنده تئاتر برمی‌گردد. هر چقدر هم که شما تلاش کنید مدیای جدیدی را به تئاتر اضافه کنید، جذابیت تئاتر به زنده تماشا شدنش است. امیدوارم سال ۱۴۰۰ سالی بدون کرونا باشد و با کاهش پروتکل‌های بهداشتی، بتوانیم حضور مردم در سالن‌های تئاتر را ببینیم. ان‌شاءالله سال بعد سال رونق تئاتر باشد و هنر نمایش به جایگاه خود برسد.
امسال انجمن با ویژه‌برنامه «خاطره» به سمت غنابخشی به متون نمایشی حوزه دفاع مقدس حرکت کرد، آیا در سال آینده تولیداتی بر اساس خروجی آن ویژه برنامه خواهید داشت؟
بله، امسال با وضعیتی که رخ داد، تنها توانستیم محفل «خاطره» را برگزار کنیم. به نظرم دوستان نمایشنامه‌نویس باید در موقیعت درام قرار بگیرند و آن چیزی که می‌شنوند و تحت تأثیر فضایی که در آن حضور دارند دست به نگارش نمایشنامه بزنند. ان‌شاءالله در سال آینده یکی از نکاتی که مدنظرمان است بحث برگزاری خاطره نمایش است.
انجمن در حوزه تئاتر کودک و نوجوان و ظرفیت خالی آن چه برنامه‌ای دارد؟
در خصوص تئاتر کودک و نوجوان یکی از دغدغه‌های ما بحث حوزه سبک زندگی است، ان‌شاءالله بنا داریم در صورتی که شرایط کرونا بگذارد، حداقل در حوزه نوشتاری، هدف‌گذاری دقیقی در حوزه سبک زندگی داشته باشیم و در نهایت به یکسری نوشته برای اجرا برسیم. می‌خواهیم در حوزه سبک زندگی اسلامی و ایرانی، به فرهنگ‌سازی برسیم و قدمی هر چند کوچک برداریم. در این زمینه برنامه‌ریزی شده و در بودجه سال بعد هم آمده است، امیدوارم خدا کمک کند و بتوانیم آن را اجرایی کنیم.
با توجه به اینکه تمرکزگرایی در سال‌های اخیر باعث کمتر دیده شدن هنرمندان شهرستانی شده است، انجمن برای دیده شدن هنرمندان شهرستانی برنامه‌ای دارد؟
من از دوره‌ای که در انجمن هنر‌های نمایشی ایران بودم، توجهم به حوزه استان‌ها و شهرستان‌ها بوده است. امسال توانستیم به بهانه جشنواره مقاومت کار‌هایی را تولید کنیم که حضور پررنگ استان‌ها را در آن شاهد بودیم. جایزه اول امسال به نمایش «لیلیت» از استان قم تعلق گرفت یا یک کار دانشجویی داشتیم به نام «بهشت حکیم‌الله» یا نمایش «بیداری به وقت خون»، کاری از استان کرمان بود به نام «موج» که بیشترین مخاطب را داشت و جایزه بهترین نمایش از نگاه مردم را به دست آورد. این نمایش‌ها در جشنواره فجر نیز درخشش داشتند، مثلاً نمایش «بهشت حکیم الله» در فجر جایزه بهترین بازیگر را به دست آورد. این نشان می‌دهد نمایش در شهرستان‌ها برای ما اهمیت دارد، امیدوارم بودجه کمک کند تا بتوانیم از این ظرفیت استفاده کنیم. اینجا لازم است توضیح تکمیلی بدهم و آن اینکه یکی از جذابیت‌های جشنواره هفدهم تئاتر مقاومت این بود که برای آن نمایش تولید شد و بر این اساس کارهای بسیار جدی داشتیم، مثلاً «سگک» به کارگردانی رضا بهرامی، «برونسی» به کارگردانی مرتضی شاه‌کرم و «کجایی ابراهیم» به کارگردانی لیلی عاج کار‌هایی بودند که مختص پرتره‌های شهدا بودند و به نظر من نکته بسیار جذاب جشنواره هفدهم کارهای قوی استانی بود. امسال حضور معنوی امام خمینی (ره) در کارهای جشنواره را شاهد بودیم، در نمایش‌های «سگک» و «کجایی ابراهیم» پرداخت به شخصیت امام خمینی (ره) را داشتیم.
چرا کارهای شاخص جشنواره مقاومت در جشنواره فجر دیده نشدند؟!
متأسفانه چند کاری که ما به جشنواره فجر پیشنهاد داده بودیم در بخش رقابتی جشنواره حضور داده نشدند، در حالی که به عنوان یک مخاطب تئاتر در جشنواره فجر امسال کار‌هایی را دیدم که در مقام مقایسه از کارهای پیشنهادی ما ضعیف‌تر بودند، ولی سلیقه داوران آن‌ها را انتخاب کرده بود. متأسفانه کارهای قوی جشنواره مقاومت در بخش مهمان فجر پذیرفته شد.
مهم‌ترین چالشی که پیش‌بینی می‌کنید انجمن در سال۱۴۰۰ با آن روبه‌رو شود، چیست؟
مهم‌ترین چالش ما همان کروناست. احساس می‌کنم امروز جایگاه انجمن تئاتر دفاع مقدس نسبت به آن جایگاهی که در سال ۹۸ من انجمن را تحویل گرفتم، بسیار متفاوت شده است، الان بر اساس لطف دوستان جایگاه انجمن جایگاهی است که مورد استقبال و مقبولیت هنرمندان عرصه نمایش کشور است و امیدوارم این اعتماد استمرار داشته باشد و کرونا اجازه دهد اتفاق‌های خوبی در سال آینده رخ دهد. با همکاری جناب آقای نادری، مدیر عامل بنیاد فرهنگی روایت ریل‌گذاری خوبی برای سال آینده انجام شده است. ما در دی‌ماه ۱۵ رخداد تئاتر را برنامه‌ریزی کردیم که اتفاق خوبی بود و امیدوارم سال آینده نتیجه آن را ببینیم.
تدارکی برای ویژه‌برنامه‌های مناسبتی به خصوص در حوزه تئاتر دینی که مخاطب عام دارد، برای سال پیش‌رو دارید؟
من کار‌ها را به صورت مناسبتی نمی‌بینم. دفاع مقدس، حاج قاسم، مفاهیم عاشورا را باید در کل سال ببینیم و مختص یک بازه زمانی مناسبتی نیست. این خواسته باید به وجود آید که چنین موضوعاتی نباید صرفاً در یک بازه زمانی خاص دیده شود.
ایجاد تماشاخانه سرو تجربه موفقی بود، آیا انجمن تصمیمی برای افزایش تعداد سالن‌های در اختیارش ندارد؟!
خیلی بعید است، اما امیدوارم بتوانیم یک سالن دیگر اضافه کنیم، دیدگاه آقای نادری نیز همین است.
