گزارش - رویا مردانی
سرهنگ جواد درستکار مدیر روابط عمومی پلیس ناجا و روانشناس گفت :بروز پدیده کودکان خیابانی بسیار ناراحت کننده و دل هر بیننده ایی را به درد می آورد که تاثیرات گسترده ایی چه از لحاظ اجتماعی بلکه فرهنگی ، فردی ، روانی ، بر جامعه خواهد گذاشت ، کودکی که اساس نیاز ذاتی خود راشامل بازی کردن ودر احساسات و عواطف غرق شدن و، در کنارهمسن وسالان تجربه می کنند. چگونه درعرصه کودکان کار قرار خواهد گرفت ؟
نگاهی به آینده، این افراد نشان خواهد دادکه کودکی درسن 10 سالگی که تمایلات و نیازهای کودکی اش بر آورده نشده است و جامعه یا هر علت دیگری او را مجبور می کنند از این خواسته ها دست بکشد ومانندافراد 30 ساله در جامعه ظاهر شود .
آیا روان این کودک را می توان سالم در نظر گرفت ؟؟؟؟ قطعا نه ، این بزرگسالان آینده ، وقتی به گذشته خود باز می گردند ، جامعه و فرهنگ را ظالمانه می بینند وهمچنین گذشته ایی که بر سرشان رفته و، جامعه ایی که در آن زندگی را شروع کرده و به او مسیر داده می بیند .هر دو را گناه کارمی دانند .
درستکار با اشاره به این که : کودکان کار ، ظلم ها یی که براو رفته را ، نمی تواند فراموش کندو می خواهد انتقام بگیرد . و این انتقام شکل خشم و خشونت به خود خواهد گرفت .
وی در ادامه گفت : وقتی روان کودک ارضاء نشود و ، می خواهد خود نمایی کند با رفتارهایی که قطعا ما نخواهیم پسندید، جلوه گری خواهد کرد
. زمانی می توانیم به پدیده کودکان کارو خیابان پایان دهیم که در نظر بگیریم که ظلمی که از جامعه به کودکی آنها شده ، روزی به خود جامعه باز خواهد گشت . و نکته مهم این است که رفتارهای مختلف مانندرفتارهای آسیب زا ، ناهنجاریها ، را در جامعه شاهد هستیم . و این همان ظلمی است که به روان سالم کودکی جامعه کرده ایم .
آن سوی قضیه، اگر به کودکان جامعه بعنوان جزئی مانند خودمان نگاه کنیم این کودکان ، بزرگسالان سالم تری خواهندشد و ناکامیهای کمتری رو به رو خواهند بود.در نتیجه آسیب ها و جرائم کمتری را شاهد خواهیم بود. این هم با همکاری و همگانی توجه ویژه به اصل بهزیستی در جامعه است .بنابراین بهبود شرایط جامعه از یک سو و لزوم تعامل و نگاه دلسوزانه مردم و مسئولان موضوع مهم و اساسی است که کمتر به آن توجه شده است
اصغر ناجی معاون اجتماعی بهزیستی استان اصفهان گفت : بچه های کار یا بچه های خیابان کسانی هستند که محل زندگی کارشان در خیابان ها است .
این کودکان دارای گروههای مختلفی هستند، دسته اول ، دارای والدین و خانواده و با ترغیب و تاکید آنها، کودکان دست به این کار می زنند. این کار در زمانی انجام خواهد گرفت که خانواده احساس می کند افراد برای فروش محصولات به کودک پول بیشتری پرداخت می کنند. بنابراین درآمد بیشتری عاید آنها خواهد شد و والدین باعث استمرار این کار برای کودک خواهند شد .دستفروشی کردن کمک بسیار زیادی به معیشت خانواده ودر آمد آنها نوعی بهره کشی برای کودکان تلقی خواهد شد .
گروه دیگر کودکانی که خانواده ندارند ، یا دارای خانواده های ناهنجار یا سر پرست و حضانت موثری ندارندآنها کاررا برای حداقل معیشت خودشان انجام می دهند .
این گروه اگر خانواده یا حمایت فامیل را داشته باشند معمولا به این رفتارها تن نمی دهند و به خاطر نیازشان این کار را انجام می دهند.
وی با اشاره به این که : گروه دیگری از بچه ها که به خاطر نداشتن عامل حمایتی در گرو والدین با کفایت و محل زندگی مناسبی ندارند . ممکن است در بعضی از کلان شهرها و خواب آنها نیزدر خیابانها و زیر پل ها و در اماکن عمومی ، فضای سبز یعنی همان جا یی که کار می کنند اقامتشان هم همان محل است .این گروه( سوم) نیاز به حمایت و ساماندهی دارند.
سال گذشته تعداد440 کودکان کارو خیابان مورد پذیرش بهزیستی قرار گرفتند. از این تعداد 131نفر دختر و ما بقی پسر بودند.
معرفی هایی که انجام می گیرد ، از طریق همکاری با سازمان بهزیستی پذیرفته می شوند ویا توسط معرف هایی ، معرفی خواهند شد . یا از طریق طرح ارجاع از سوی مقام قضایی یا شهرداری به مراکز کودکان معرفی می شوند .
از این کودکان توسط مدد کاران یا روان شناسا ن مصاحبه های تخصصی انجام می گیرد . البته این اولین اقدام در جهت تشخیص هویت بچه هامی باشد که مدت 21 روز در حالت قرنطینه در مرکز سامان دهی کودکان کار و خیابان نگهداری می شوند تا وضعیت شان مشخص گردد. ممکن است عده ایی از تبعه کشورهای دیگر باشند که ، از طریق اداره اتباع به سمت مرزها هدایت می شوند. یا استانها ی دیگر که با همکاری همکاران و هماهنگی آنها به استان یا شهر مربوطه که زندگی خانواده هایشان آنجا است اعازم می شوند.
ناجی در ادامه عنوان کرد : بعضی از بچه ها سر پرست ندارند یا بد سرپرست هستند ممکن است والدین در اثر طلاق و ازدواج مجدد باشند. داشتن مادری ، پدری معتاد یا زندانی این کودکان درخانه های کودک و نوجوان زندگی می کنند، که از این تعداد حدود 39 خانه کودک و نوجوان هستند که حدود 420کودک و نوجوان را به شکل اقامتی مدیریت می کنندو نیازهای آموزشی ، تفریحی ، تربیتی ، آنها را بر آورده می کنند.
تمام این 420 نفر لزوما کودکان کار نیستند . آنها از سنین مختلف هستند وتنها ویژگی مشترک شان بد سر پرست یا بی سرپرست بودن آنها است .
کودکان کارو خیابان ، بخصوص آنهایی که سر پرستی با کفایتی ندارند به مراکزخانه کودک و نوجوان هدایت شده و زندگی کاملا مرفه برایشان فراهم می کنند.و کارهایی مانند: رشد و شکو فایی استعداد هایشان و تحصیلات و مسائل جامعه پذیری نیز برایشان انجام می گیرد .
معاون اجتماعی بهزیستی افزود : تعداد دیگر از بچه ها خانواده هایی نیازبه حمایتی دارند. به خاطر بضاعت مالی ضعیف از طریق موسسه به نام سرمد که از بهزیستی مجوز گرفته است واین مرکز به طور مداوم بچه های کار و خیابان و خانواده هایشان را تحت حمایت دارند و کارهای بزرگی مانند : مسائل بهداشتی ، درمانی ،تحصیلی ، اشتغال ، مسکن ، حرفه آموزی ، ورزش ، هنر و همه استعداد های بچه ها را مورد بررسی قرار می دهد و موجبات شکوفایی استعدادهایشان را فراهم می کنند .
در سال گذشته نمایشگاه از صنایع دستی کودکان آموزش داده در خیابان نظر ، خیابان خورشید( آموزشگاه سرمد) دست آوردهای کودکان در معرض فروش قرار گرفت و هزینه به دست آمده به خود کودک بر گردانده شد.
این مرکز غیر ازرساندن کمک به کودکان و خانواده هایشان را از نظر معیشت و اشتغال ،کارهای مانند : جلب حمایت و مشارکت خیرین هم کارهایی هستند که انجام می دهند .
وی درپایان ادامه داد: بخشی از کمک ها به این مرکز از طرف دولت که همان بخش بهزیستی است و یک سرانه که ، در ازای هر کودک به آنها پرداخت می شود . و بیش از آن چیزی که سازمان بهزیستی پرداخت می کنند از کمک خیرین و نیکو کاران و از گروهها و تشکل های که از جنبه انسان دوستی کمک می کنندبهرمند می شویم .
لیلی محمدی روان شناس بالینی در این خصوص اظهار داشت: معمولا کسانی که این مرکز را تشکیل داده اند خیرین هستند که با در آمد خودشان به بچه ها کمک می کنند.این گروه از نزدیک بچه ها را مورد مشاهده قرار می دهند و کارهایی در جهت حمایت ازکودکان انجام می دهند .که حمایت ها گاه به صورت ارزاق ، مواد غذایی ، پوشاک یا به صورت دادن آموزش می باشد .
وی ابراز داشت:در حال حاضر هنر مندانی هستند که به صورت رایگان موسیقی رابه این بچه ها دررشته های خاصی آموزش میدهند تا بعدها قادرباشند در این رشته پولی به دست آورند مانند : صنایع دستی مانند مینا کاری مهارتی یاد بگیرند تا برایشان کمک باشد .
محمدی با بیان اینکه این تنها مرکزی است که به صورت فعال کار می کند گفت: این مرکز دولتی و یک مرکز هم در کاشان وجود دارد که کار پذیرش کودکان کار و خیابان را انجام می دهند.
وی اذعان نمود:بهتر است مردم از پشت صحنه این کودکان هم اطلاع داشته باشند. در بعضی از کلان شهرها کسانی هستند که سوء استفاده از کودکان کارمی کنند در قالب باندهای وادارشان می کنند به فروش بعضی اقلام به صورت دستفروش و در آمد آنها را مصادره می کنند.
محمدی تصریح کرد:باید بدانند، برای کمک به این کودکان نه تنها این راهش نیست که از آنها خرید کنند.پس بهتر آن است که پول ها را به موسساتی بدهند که برای اینگونه کودکان خدمات انجام می دهند ویا با نوعی برنامه ریزی و به صورت حساب شده در جهت توانمندی بچه ها از این پول ها استفاده می کنند . مانند سرمد و یا دو مرکزی که از استانداری هستند که برای خود کارو تبلیغ می کنند.
روان شناس بالینی گفت :دوران کودکی دوران شکل گیری و تکوین شخصیت است .پایه هایی که در این مرحله از زندگی برای او گذارده می شود می تواند بنایی از انسانیت و اخلاق بسازد , که کج می رود یا همچنان راست و استوار, کودک را به سر منزل مقصود می رساند.
او بااشاره به اینکه کودکان همواره نیروی کار ارزان به شمار می روند گفت: کودکان کاربا دستان کوچک از آنان با سختی های کار آشناست . فشارو فقر و تنگدستی و عوامل مربوط دیگر باعث می شود برخی از خانواده ها ,کودکان خود را مجبور به کار کنند . کار کردن کودک مسئله ای است که از دیرباز در تمام جوامع بشری وجود داشته و از جنبه های مختلفی به آن نگاه می شود بدون هیچ جوابی .....
وی در ادامه گفت : زمانی که کودک برای کار بیرون از خانه می رود , هیچ تضمینی برای حفظ او از آسیب های اجتماعی وجود ندارد و زندگی وی در این حالت , دستخوش تغییرات زیادی می شود . این روند , فرصت تحصیل , آموزش و بازی را از کودکان گرفته و باعث از بین رفتن خلاقیت آنها می شود و درنتیجه آسیب های جدی و جسمی و روانی به همراه خواهد داشت .
محمدی بیان کرد : اشتغال به کار برای کودکان کم سن و سال مناسب نیست زیرا شرایط سخت زندگی , نبودن کودکان در کنار خانواده , عدم بهره مندی از امکانات تحصیل و آموزش و محدود شدن فعالیت های کودکانه , تاثیر بسیار جبران ناپذیری بر روان کودکان گذاشته و باعث بوجود آمدن اختلالات روحی و روانی در آنها می گردد . وقتی این گروه ( کودکان خیابان)بزرگ می شوند ,چون عقده های ناشی از بحران محبت و توجه در آنها رشد نکرده است و با بی مهری و بی تفاوتی های جامعه نسبت به خودشان بزرگ شده اند , این بی مهری ها و عقده های ناشی از آن, در آینده نه چندان دور, در قالب انواع جرم و بزه کاری نشان داده و یا به ا فرادی شرور تبدیل خواهند شد.
در پایان افزود : کودکان خیابانی در صورت محبت و جلب اعتماد به دلیل کم سن بودنشان قابل اصلاح و بازپروری هستند.
به گزارش سعید عرفان منش خبرنگار جوان انلاین از اصفهان،
