سرویس جامعه جوان آنلاین: با فرا رسیدن سالروز ولادت حضرت ولیعصر و ۱۲ فروردین سالروز جمهوری اسلامی ایران، رهبر انقلاب با عفو یا تخفیف مجازات یک هزار و ۸۴۹ تن از محکومانِ محاکم عمومی و انقلاب، سازمان قضایی نیروهای مسلح و تعزیرات حکومتی موافقت کردند. رئیس قوه قضائیه به مناسبت فرارسیدن این ایام در نامهای به رهبر انقلاب پیشنهاد عفو یا تخفیف و تبدیل مجازات این محکومان را که از سوی کمیسیون مرکزی عفو و بخشودگی قوه قضائیه واجد شرایط لازم تشخیص داده شدهاند، ارائه کرد و این پیشنهاد در اجرای بند ۱۱ از اصل ۱۱۰ قانون اساسی مورد موافقت رهبر انقلاب قرار گرفت.
حدود ۱۰۰ نفر از محکومین امنیتی نیز در این لیست عفو قرار داشتند که تعدادی از محکومین حوادث آبان ماه سال ۹۸ را نیز شامل شد.
در عفوهای صورت گرفته در دو سال اخیر، قرار گرفتن نام محکومان امنیتی جزو ثابت آن بود. پیشتر نیز در سال ۹۹ در مناسبتهای مختلف به درخواست رئیس قوه قضائیه از مقام معظم رهبری تعدادی از محکومان امنیتی نیز در کنار سایر محکومان، مشمول عفو یا تخفیف مجازات شدند.
مهمترین ویژگی عفو نیمه شعبان
یکی از ویژگیهای عفوهای دو سال اخیر این است که برخی زندانیان که در دورههای قبل شامل عفو قرار نمیگرفتند در دوره تحول برای اولینبار از این امتیاز بهرهمند شده و اسامی آنها نیز در لیست زندانیان عفو شده قرار گرفتهاست.
عفو آغاز سال ۱۴۰۰ در واقع پانزدهمین آزادسازی زندانیان و سومین مرحله آزادی زندانیان امنیتی در طول ۵/ ۱ سال اخیر بود. مهمترین ویژگی عفو نیمه شعبان هم قرارداشتن نام محکومان اهل تسنن و کرد در فهرست عفو بود. عفو محکومان امنیتی در ادامه اقداماتی همچون تفکیک جرائم سیاسی و امنیتی از یکدیگر و ابلاغ سند امنیت قضایی و اجرای برنامه تحول قضایی از جمله مصادیق مهم تحول خواهی در قوه قضائیه محسوب میشوند.
یکی دیگر از ویژگیهای نخستین عفو ۱۴۰۰ این است که برخی زندانیان مثل محکومین امنیتی که در دورههای قبل شامل عفو قرار نمیگرفتند در دوره تحول برای نخستینبار از این امتیاز بهرهمند شده و اسامی آنها نیز در لیست زندانیان عفو شده قرار گرفتهاست.
نام تعدادی از فعالان رسانهای و خبرنگاران و دستگیرشدگان اعتراضات آبان و معترضان به سرنگونی هواپیمای اوکراینی نیز در میان عفوشدگان اخیر دیده میشود که سبب خرسندی و استقبال اهالی رسانه شدهاست.
عفو در ارتفاع پست
در میان اخبار مربوط به عفو اخیر، یک خبر جالب هم وجود داشت: خبر آزادی هواپیما ربایانی بود که ابراهیم حاتمیکیا فیلم ارتفاعپست را با اقتباس از اقدام آنها ساختهاست.
این آزادی البته در شرایطی رقم خورد که این افراد آماتور و غیرحرفهای که از سر هیجان این کار را کردند و برخی از آنها به حبس ابد محکوم بودند و ۲۰ سال از دوران محکومیت خود را گذراندهاند تا افکار عمومی مطمئن شود نظام در برابر جرائمی که امنیت عمومی شهروندانش را به خطر میاندازد، مجازاتهای سنگینی را اعمال خواهد کرد. نکته جالب اینکه ابراهیم حاتمیکیا از یک سال و چند ماه پیش روند آزادی و عفو این افراد را به عنوان یک چهره سرشناس هنری و البته فردی که از جزئیات پرونده هم آگاه بوده از رئیس قوه قضائیه پیگیری میکرده و پیشنهاد اولیه این اقدام از سوی او به رئیس قوه قضائیه ارائه شدهاست.
درخواست کارگردان سینما که منتج به نتیجهای مطلوب هم شدهاست، نمونهای موفق از نحوه کمک به مجرم و محکوم است که اتفاقاً دچار جرم سختی همچون هواپیماربایی و محکومیت سنگینی همچون حبس ابد بودهاند. این اتفاق، اما به دور از جنجالها و هیاهوهایی که معمولاً سلبریتیها در اینگونه موارد به کار میگیرند و از قضا منجر به سوءاستفاده ضد انقلاب و معاندان خارجی میشود، مسیر خودش را طی کرده و موفق به آزادی چندین محکوم به حبس ابد شدهاست.
باقیمانده محکومیت در کنار خانواده
در همین راستا، روز گذشته هم رئیس سازمان زندانها خبر داد که از امسال بخش عمدهای از زندانیهای کشور، باقیمانده محکومیت خود را با استفاده از پابند الکترونیکی در کنار خانواده میگذرانند.
محمدمهدی حاجمحمدی، رئیس سازمان زندانها اظهار داشت: «دادرسیهای الکترونیکی یکی از برنامههای فعالیتی فناورانه این سازمان است. نیمی از جلسات قضایی در سال ۹۹ به صورت الکترونیکی برگزار شد.»
وی از حبس تحت نظارت الکترونیکی موسوم به پابند به عنوان بخش دیگری از سند تحول فناورانه این سازمان یاد کرد و افزود: «در اجرای این طرح، از سال ۱۴۰۰ بخش عمدهای از زندانیهای کشور باقیمانده محکومیت خود را با استفاده از پابند الکترونیکی در کنار خانواده میگذرانند.»
رئیس سازمان زندانهای کشور با بیان اینکه زیرساخت این طرح با وجود محدودیتهای مالی انجام گرفتهاست، اظهار داشت: «توبه بر اساس قانون سبب ساقط شدن مجازات میشود، بنابراین همه مردم در قبال مسئولیت اجتماعی خود موظف به نجات افراد آسیب دیده هستند.»
وی زندان را مکانی برای حبس افراد مخل آرامش و امنیت جامعه عنوان کرد و ادامه داد: «مردم به ویژه نیروهای جهادی میتوانند با انجام کار فرهنگی و تربیتی هم زندانی را متنبه کنند و هم خانواده او را از مشکلات و بحرانها نجات دهند.»
ناگفته نماند که هم اکنون به ازای هر ۲۴۵ زندانی یک مددکار وجود دارد و نیروهای جهادی هم در قالب قرارگاه خدمت برای ارشاد و تربیت زندانیان در یک سال اخیر در قالب طرحهای مختلف به یاری مددکاران آمدهاند.
رسانههای معاند در سالهای اخیر تلاش کردهاند خبرهای دروغ درباره زندانهای کشور را در جامعه رواج دهند. غربالگری و عفو گسترده زندانیان در شش ماه اخیر جواب مناسبی به توطئههای ضد انقلاب بودهاست.