سرویس بین الملل جوان آنلاین: اواخر بهمن ۱۳۹۸ بود که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه در نشست مونیخ گفت که پس از ترور سردار سلیمانی، عربستان سعودی پیامی مبنی بر تمایل به مذاکره فرستاد، ولی وقتی ایران پاسخ این پیام را با تمایل به مذاکره داد «به پاسخ ایران جوابی نداد.» ظریف گفته بود: «برای چند هفته رفتار سعودیها تعدیل شد، شاید بابت اینکه از پاسخ ما نگرانی داشتند، اما بعد از آنکه من گفتم که پاسخ ما پایان یافته، آنها بار دیگر به رویه سابق بازگشتند.» وزیر امور خارجه عربستان در همان نشست، گفت که به منظور کاهش تنشها با ایران هیچ پیام خصوصی به این کشور فرستاده نشده و همچنین هیچ تماس مستقیمی هم صورت نگرفته است، اما حالا فایننشالتایمز از قول سه منبع آگاه از جمله منابع عراقی، از گشوده شدن کانال محرمانه مذاکرات تهران و ریاض در بغداد خبر میدهد. این کانال در شرایطی گشوده شده که حملات موشکی-پهپادی انصارالله به تأسیسات عربستان به اوج بیسابقهای طی شش سال بعد از شروع جنگ یمن رسیده است. در تازهترین حمله انصارالله روز پنج شنبه ۱۵ آوریل ۲۰۲۱ یمنیها در یک عملیات تهاجمی مشترک موشکی و پهپادی با ۱۱ فروند موشک و یک فروند پهپاد شرکت آرامکو عربستان و سکوهای پاتریوت و مواضع حساسی در جیزان را مورد هدف قرار دادند. البته عربستان اعلام کرد که اکثر موشکها و پهپادها را رهگیری کرده، ولی شورای امنیت جمعه شب در نشستی درباره یمن خواهان رسیدن به یک راهحل سیاسی جامع برای بحران شد.
الکاظمی مایل به میانجیگری
در حالی که دیپلماتهای ایرانی در وین، درگیر مذاکرات بازگشت امریکا به برجام و لغو تحریمها هستند، روزنامه فایننشالتایمز از قول سه مقام آگاه نوشته که مقامهای ارشد عربستان سعودی و ایران چهار سال پس از قطع روابط دیپلماتیک، مذاکرهای را برای ترمیم روابط دوجانبه انجام دادهاند. به گفته یکی از منابع رسمی، محور اصلی این مذاکره نتیجهبخش که در ۹ آوریل گذشته در بغداد برگزار شده، حملات یمنیها به مواضع عربستان بوده است. فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان پیش از این گفته بود ایران بایستی «رفتار بیثبات کنندهاش» را تغییر دهد تا ریاض بتواند با تهران وارد تعامل شود: «تا زمانی که نتوانیم در مورد عوامل اصلی بیثباتی صحبت کنیم، مذاکره بینتیجه خواهد بود.» فرحان گفته بود: «کشورهای زیادی برای مذاکره عربستان با ایران پیشنهاد میانجیگری دادهاند.»
در مذاکراتی که از کانال بغداد کلید خورده و ریاست هیئت سعودی را خالد بن علی الحمیدان، رئیس سازمان اطلاعات عمومی عربستان بر عهده داشته ظاهراً توافق شده، نشست دیگری نیز میان دو طرف طی هفته آینده برگزار شود. البته روزنامه عربنیوز به نقل از یک مقام ارشد ریاض و شبکه المیادین به نقل از یک مقام ایرانی این خبر را تکذیب کردهاند، ولی روزنامه فایننشالتایمز نوشته که با وجود این تکذیب، یک مقام ارشد عراقی و یک دیپلمات خارجی نیز برگزاری این مذاکره را تأیید کرده اند. این مقام عراقی مدعی شد که بغداد «کانالهای ارتباطی» بین ایران و مصر و ایران و اردن را برقرار کرده و مصطفی الکاظمی، نخستوزیر این کشور علاقهمند به ایفای نقش فعال در بدل کردن عراق به پل ارتباطی قدرتهای منطقه است. نخستوزیر عراق ماه گذشته میلادی سفری به عربستان داشت و پیش از آن هم در زمستان سال گذشته هیئتی دیپلماتیک از سوی نخستوزیر عراق به تهران آمده بود. هفته گذشته هم یک مقام وزارت خارجه عربستان سعودی به رویترز گفت که اقدامات اعتمادساز میتواند زمینه را برای گفتگوهای گسترده با مشارکت خلیج فارس فراهم کند.