سرویس جامعه جوان آنلاین: رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی، در وبینار ایرنا با عنوان «نبض انتخابات در دست رسانههای رسمی یا شبکههای اجتماعی؟» شرط تأثیرگذاری رسانههای رسمی کشور در انتخابات پیش رو را درک تغییر آرایش رسانهای و تطبیق خود با وضعیت جدید دانست.
اکبر نصراللهی در این نشست با بیان این که انتخابات ۱۴۰۰ حتماً مجازیتر از رأیگیریهای گذشته است، گفت: در انتخابات ۹۲ وایبر بود، در ۹۴ تلگرام و در سال ۹۶ نامزدهای هر دو جناح و هوادارانشان با استفاده از لایو اینستاگرام انحصار تصویری صدا و سیما را شکستند.
۱۴۰۰، تکمیل فرآیند مجازی شدن انتخابات
وی «شرایط اقتصادی، شرایط اجتماعی بیماری کرونا که تبلیغات محیطی در مساجد، دانشگاهها و ورزشگاهها را ناممکن کرده و تغییر مصرف رسانهای مردم را زمینهساز تشدید مجازی شدن انتخابات امسال دانست» و گفت: در انتخابات امسال فکر میکنم با آمدن کلابهاوس و سایر ابزارها، تکمیل فرآیند مجازی شدن انتخابات را داریم که از سال ۸۸ با فیسبوک و توئیتر آغاز شده بود.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز، یکی از پدیدههای انتخابات ۹۶ را راستیآزمایی ادعاهای کاندیداها خواند و توضیح داد: در آن دوره وقتی نامزدها مناظره میکردند، قبل از این که حرفشان تمام شود، موافقان و مخالفان سند رد یا تأیید سخن آنها را منتشر میکردند و درباره صحت یا عدم صحت آنها با عدد و رقم سخن گفته و محتوا منتشر میکردند و فضای مجازی نقش راستیآزمایی و نظارت بر ادعاهای کاندیداها را بر عهده داشت. پدیده دیگری که در ۹۶ داشتیم و در ۱۴۰۰ هم خواهیم داشت، نظارت شبکههای اجتماعی حتی بر دستگاههای رسمی است.
رسانههای رسمی باید ببینند چه نقشی برای خود قائل هستند
نصراللهی با بیان این که هر رسانه به اندازه وزن و مخاطبی که دارد، میتواند در مهمترین عرصه سیاسی پیش روی کشور (انتخابات ۱۴۰۰) نقش ایفا کند، افزود: دیگر مثل گذشته تنها افراد خاصی صاحب رسانه نیستند. همه رسانه دارند و فعالند، همه چیز را میبینند و امکان انتشار خبر و محتوا دارند. در این شرایط رمز موفقیت رسانههای رسمی نحوه ایفای نقششان متناسب با شرایط جدید و نیز میزان استفاده حرفهای از شبکههای اجتماعی است. آنها باید ببینند چه نقشی برای خود قائلند؟ میخواهند توپجمعکن باشند، فوروارد یا جایگاه دیگر؟
مدیر کل اسبق اطلاعات و اخبار شبکه خبر پیشنهاد کرد: رسانهها از کاندیداها برنامه بگیرند و با وعدههای غیرقابل تحقق برخورد کنند. به اعتقاد او یکی از وظایف و مسئولیتهای ملی همه در این دوره، به ویژه رسانههای رسمی این است که اجازه ندهند نامزدها وعدههای محققنشدنی بدهند.
اخبار دروغ در انتخابات امسال بیشتر خواهد شد
نصراللهی پیشبینی کرد: شایعات و اخبار دروغ در انتخابات امسال بیشتر خواهد شد و وظیفه رسانههای رسمی تولید محتوا و نظارت برای جلوگیری از گسترش شایعات است تا انتخابات سالمی داشته باشیم و مردم هم تصمیمگیری درستی داشته باشند.
این استاد ارتباطات با بیان این که در کشورهای مختلف دنیا با روشهای مختلف فیلترینگ اعمال میشود، گفت: نمیخواهم درباره خوب یا بد بودن فیلترینگ صحبت کنم، ولی مسلماً مسئولان هر کاری را باید به موقع انجام دهند. در مورد فیلترینگ تلگرام، اگر قبل از این که بستر تعاملات، ارتباطات، تجارت و مباحث علمی مردم شود، فیلترینگ تلگرام انجام میشد، کشور هزینه کمتری میداد و این کار موفقتر بود، اما زمانی این کار انجام شد که تلگرام بستر زندگی مردم شده بود و از سوی دیگر هم سامانههای داخلی همتراز تلگرام وجود نداشت و هم مردم به آنها- درست یا غلط- اعتماد نداشتند.
وی ادامه داد: درباره کلابهاوس هم همین مشکل وجود دارد. قبلاً ما یک کلابهاوس ایرانی به نام رادیو گفتگو داشتیم که البته تریبون همه گفتمانها از جمله گفتمانهای سرخورده نبود و نشد. اگر رادیو گفتگو کارش را خوب انجام میداد، فرصت در اختیار کلابهاوس قرار نمیگرفت. با وجود آن که هنوز کلابهاوس کاربران زیادی ندارد، فیلتر کردن آن دیرهنگام است، حالا چه فیلترینگ آن را اعلام کنند و چه پنهانی فیلترش کنند، به ویژه با ورود نسخه اندرویدی این نرمافزار جایگاه خود را پیدا میکند.
کلابهاوس پدیده انتخابات ۱۴۰۰ نیست
او در عین حال این که کلابهاوس پدیده انتخابات ۱۴۰۰ باشد را رد کرد و در بیان دلایل آن افزود: کلابهاوس نخبگانی است و اینفلوئنسرها و کنشگران رسمی در آن حضور دارند و مردم هم نمیتوانند پنج، شش ساعت برای تعقیب یک بحث وقت بگذارند. همچنین متن و تصویرمحور نیست و محدودیتهایی دارد. پس نمیتواند پدیده باشد، هرچند به اندازه خود میتواند تأثیرگذار باشد و میزان تأثیرگذاری آن علاوه بر ورود نسخه اندرویدی، بستگی به این دارد که فیلتر شود یا نه، کنشگران رسمی و نامزدها چگونه از آن استقبال کنند و همین طور این که دیگر اپلیکیشنها و رسانههای رسمی چگونه عمل کنند.